Zien in het donker, met mist en door rook Thermische camera als navigatie- en veiligheidsmiddel
T
hermische camera’s zijn al jaren te vinden bij de ‘grote vaart’, marine-, koop- vaardij- en cruiseschepen, sleepboten, redding- en opsporingsboten. Ook in de jachtbouw heeft de thermische camera zijn intrede gedaan.
Een thermische camera (Thermal Imaging Infrared Camera) reageert op de warmte van objecten, de infraroodstraling die vrijkomt bij warmtestraling. Infraroodstra- ling of warmtestraling wordt uitgezonden door mensen, dieren en andere warmte- bronnen. Zodra de temperatuurverschillen groter zijn circa 0,8 graden Celsius kunnen objecten met thermische camera’s waarge- nomen worden. Op basis van de tempera- tuurverschillen tussen de objecten ontstaat een helder warmtebeeld.
Anders gezegd, thermische camera’s of warmtebeeldcamera’s registreren beelden van onzichtbaar infraroodlicht of ‘warm- teopwekking’ in volledige duisternis, bij dichte mist, op grote afstand en door rook. De warmtebeeldtechnologie van de ther- mische camera maakt gebruik van speciale
camera’s.
Infraroodstraling in dit golfl engtegebied is onder normale omstandigheden onvol- doende aanwezig om voor een goed en herkenbaar beeld te zorgen bij infraroodca- mera’s. Het is bijna altijd noodzakelijk om objecten te verlichten met (extra) infrarood licht zodat er toch voldoende IR-straling beschikbaar is voor de camera. Met mist of rook zien we niets, want daar komt (infra- rood) licht niet doorheen. Het blijft immers gewoon licht. De thermische camera trekt zich nauwelijks iets aan van mist of rook.
Standaarduitrusting
sensoren die de temperatuurverschillen tussen de objecten meten of ‘kunnen zien’, waarmee een helder ‘warmtebeeld’ wordt gecreëerd. De opnemer in de camera is monochroom, dat wil zeggen dat de camera altijd een zwart-wit beeld geeft. Een kleurenplaatje kan uit dit zwart-wit beeld worden gegenereerd. Iedere temperatuur krijgt dan een andere kleur.
Infraroodcamera
Thermische camera’s kunnen geen per- sonen herkennen. Zij ‘zien’ wel mensen, maar zij zijn niet te herkennen. Een infra- roodcamera werkt anders, die kan infraroodstraling van een bepaalde golf- lengte (vaak tussen de 800 en 950 nm) waarnemen. Dit gaat slechts iets verder in het infrarode gebied, dan het voor het menselijk oog waarneembare deel. Er moet (infra) roodlicht zijn. De gebruikte golfl engte is bij thermische camera’s echter totaal anders dan bij normale infrarood-
Op steeds meer jachten behoren de ther- mische camera tot de standaarduitrusting, want veel schippers zijn ‘verkocht’ zodra zij een thermische beeldcamera hebben leren kennen. Een thermische beeldcamera maakt ‘s nachts reizen een stuk makkelij- ker. Vaak vinden schippers een thermische camera duidelijker in het gebruik dan een radar. Dit betekent niet dat de radar nut- teloos is, in tegendeel het is nog steeds een belangrijk navigatie-instrument op een jacht, maar een warmtebeeldcamera kan een goede aanvulling zijn op de informatie die het radarscherm geeft. Met radar zijn alleen de kleine ‘blips’ te zien en dat is nut- tig voor het detecteren van andere schepen of voorwerpen, maar het is niet echt een- voudig om de informatie te interpreteren. Met een thermische camera ‘zie’ je een schip of een object. Het thermisch beeld is een soort zwart-wit foto en die niet moeilijk eenvoudig is te begrijpen.
Thermische camera’s detecteren zeer kleine verschillen in thermische straling en zetten deze informatie in real-time video om op een monitor. De video geeft beelden, zelfs in de donkerste nachten. Thermische camera’s functioneren goed in absolute duisternis, in tegenstelling tot an- dere bijvoorbeeld infrarood, ‘night vision’ systemen.
Vergroting veiligheid Waterdichte en schokbestendige warmte- beeldcamera’s vergroten de veiligheid op zee en bij het aanlopen en uitvaren van
havens of baaien. Voor reddingboten is het een goed hulpmiddel bij het opsporen van drenkelingen. De warmtebeeldcamera’s leveren goed zicht in het donker, maar ze kunnen ook overdag gebruikt worden om drijvend obstakels, zoals balken en grotendeels onder water zwevende zeecon- tainers te detecteren. Die rommel is vaak ‘gecamoufl eerd’, moeilijk te zien, omdat het dezelfde kleur heeft als de omgeving. Je kan met deze camera’s ‘ver’ kijken. Andere schepen zijn op een afstand van 2 kilometer waarneembaar en mensen op circa 740 meter. Ook voor het verbeteren van de security is het een goede aanvulling op de uitrusting.
Er komen ook zaken in beeld die niet met een gewone kijker te zien zijn. Een thermi- sche camera ziet de warmte van de motor of schoorsteen als die nog niet afgekoeld is. Of een ijsberg. Het is niet alleen een nuttig instrument, het is ook leuk. Varend in de buurt van een vulkaan kan met het blote oog geen vulkanische activiteit onder- scheiden worden, maar op het thermische beeld zijn heel duidelijk de temperatuurver- schillen van de vulkanische warmte te zien.
Raymarine heeft thermische camera’s van FLIR, het moederbedrijf, in de Raymarine productenrange van haar maritieme elek- tronica geïntegreerd, de T-serie. Garmin heeft een productlijn van ‘Thermal- Imaging and Low-Light Marine Cameras’: de GCL 20 is Garmin’s ‘low light camera’, de hoge resolutie thermische camera is de GCT 30 en de lage resolutie thermische camera is de GCT 20. De camera’s zijn te bedienen via een compatible Garmin GPS- MAP 4000/5000/6000/7000 kaartplotters.