ACTUEEL ▶▶▶
Baarsma schetst vriendelijker voedselsysteem
RECENSIE | door Ton van der Scheer D
eze week is bij Uitgeverij Pluim deel 5 in de serie ‘Vitale ideeën over de wereld van morgen’ ver- schenen: Nederland Voedselpa-
radijs door Barbara Baarsma. In tachtig pagina’s legt de Amsterdamse hoogleraar Toegepaste economie en Rabobank-direc- teur uit hoe volgens haar het geheel van de Nederlandse economie en samenle- ving, de boeren en tuinders incluis, baat zou hebben van kringlooplandbouw en meer voedsel via de korte keten. In een in- terview in Groenten & Fruit deed ze dat al eerder. Het leverde bij lezers en commen- tatoren vragen op wat zij nou precies met die korte keten bedoelt.
‘Vlot leesbaar boekje mixt zakelijkheid met persoonlijke ervaring’
Zoals het een hoogleraar betaamt, pro- beert ze dat mogelijk misverstand in dit boek systematisch voor te zijn, met een definitie: “De Europese Unie omschrijft een korte voedselketen als een toeleve- ringsketen bestaande uit een beperkt aan- tal marktdeelnemers die streven naar sa- menwerking, plaatselijke economische ontwikkeling en nauwe geografische en sociale betrekkingen tussen producenten, verwerkers en consumenten.” Uit een passage over de hoge percentages (85 tot 95%!) van glasgroenten die via dag- of weekprijzen verkocht worden, aan klanten die dus pas een dag of een week van tevoren bekend zijn bij de tuinder, lijkt op te maken dat díé toch ook vrij kor- te keten (teler-telersvereniging-super-
12
markt) niet binnen de definitie valt, vanwege de anonimiteit tus- sen producent en afnemer. Baarsma erkent ook direct dat die tuinbouwketen een efficiënte is en het gros van die tomaten, paprika’s en komkommers binnen Noordwest-Europa blijft. Ook weer niet ál te ver weg. Zoals ze zich ook als voorstander van vrij- handel afficheert. Maar tegelijker- tijd bepleit ze dus die korte keten, waarin telers produceren volgens de principes van kringloopland- bouw voor min of meer dichtbije consumenten. En ze erkent dat die letterlijk en figuurlijk waardevolle productie beschermd moet wor- den tegen waarde-arme import vanuit landen waar nog wel wordt gewerkt volgens het voor boeren en tuinders funeste principe van ‘veel voor weinig’. Vrijhandel met een vleugje protectionisme dus. Als milieueffecten beprijsd worden, zal blijken dat korte voedselketens goed met lange ketens kunnen concurreren, aldus Baarsma.
Baarsma mengt zakelijkheid, wetenschap- pelijkheid en persoonlijke ervaringen tot een vlot leesbaar geheel. Juist als ze in de tweede helft van het boekje haar eigen er- varing met de korte keten in coronatijd in- zet, lijkt ze de korte keten toch weer toe te spitsen op de boer of tuinder die direct of met maar één tussenschakel levert aan de consument. Dus toch die huisverkoop of verkoop via een lokale coöperatie of win- kel.
Die lokale directe verkoop heeft een ge- weldige impuls gekregen door de corona- crisis. Om dat vast te houden is nodig dat die lokale ketens zich net zo goed probe- ren te organiseren als de grote internatio- naal werkende ketens. Dat is nu nog ver weg, wanneer we de initiatieven in ogen-
▶GROENTEN & FRUIT | 28 augustus 2020
schouw nemen die Baarsma in de laatste hoofdstukken van haar boek schetst. Dat zijn korte voedselketens zoals Boeren voor Buren en #Supportyourlocals, die naar aanleiding van de coronacrisis en de lock- down media-aandacht kregen. In deze hoofdstukken benadrukt Baarsma ook het direct contact tussen de boeren/ tuinders en hun klanten/consumenten. Iets wat de in het begin van haar boek aan- gehaalde wens van velen ‘weer te weten waar het voedsel vandaan komt’ binnen handbereik brengt. En wat ook onderling begrip tussen boer en maatschappij beter mogelijk maakt. Want boeren en tuinders hebben vrienden nodig, willen ze de door velen zo gewenste transitie tot een goed einde brengen. Een betrouwbare overheid, retailers die ze wat gunnen, banken en in- vesteerders die willen blijven financieren en consumenten die niet alleen maar op de penning zijn. Wij allemaal dus.
BEELD: UITGEVERIJ PLUIM
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48
