search.noResults

search.searching

dataCollection.invalidEmail
note.createNoteMessage

search.noResults

search.searching

orderForm.title

orderForm.productCode
orderForm.description
orderForm.quantity
orderForm.itemPrice
orderForm.price
orderForm.totalPrice
orderForm.deliveryDetails.billingAddress
orderForm.deliveryDetails.deliveryAddress
orderForm.noItems
OPENING ▶▶▶ Iedereen natuurinclusief


Natuurinclusief telen, wat is dat eigenlijk? Per- macultuur is daar een vorm van met voedsel- voorziening in een natuurlijk ecosystemen. Een bruikbaar schema voor telers is misschien wel gemaakt door het Louis Bolkinstituut vo- rig jaar. Wat blijkt? Eigenlijk doen alle telers in PlanetProof al aan natuurinclusief telen als ze akkerrandenbeheer doen en nestkasten plaat- sen of landschapselementen. Dat is de ‘light’ variant. Voor gangbare bedrijven is ook de mediumvariant nog haalbaar met erfbeplan-


mogelijk schaalniveau zijn gesloten’ en dat Ne- derland koploper is in kringlooplandbouw. Daarmee lijken de plannen van de sectoren (LTO) afzonderlijk wel te passen in de land- bouwvisie van Schouten. Energie is wel een bottleneck. De kringloop voor energie is in 2030 voor de glastuinbouw nog lang niet ge- sloten. De sector zelf verwacht in 2040 ener- gieneutraal te telen, niet in 2030. De land- bouwvisie gaat voor 2030 niet uit van volledig gesloten kringlopen, dus die ruimte lijkt er. Glastuinbouw is voor zaken als water en emissies naar bodem en lucht al een heel eind op weg in de kringloopwijze, stelt Schouten. Voor vollegrondsteelt wijst de mi- nister naar draagkracht van de bodem, slim- me bouwplannen, kunstmest en precisieland- bouw. Er is nagenoeg geen emissie meer naar water of lucht en fruit en groenten zijn resi-


ting of het bevorderen van specifieke soorten, zoals weidevogels. De zwaardere vormen van natuurinclusief en natuurintensief telen, lijken meer in het bereik van natuurverenigingen. Toch zegt het Louis Bolkinstituut dat op mid- dellange- en langetermijn daar de hoogste stabiele inkomens zijn te halen omdat het veel gebruik maakt van natuurlijke processen in plaats van middelengebruik tegen ziekten en plagen. Op dat punt verschillen de meningen in de sector.


duvrij in 2030. Ook hier heeft LTO met haar ei- gen visie al plannen gemaakt.


‘Geen extra keurmerken’ Maar hoe zullen de termen kringloopland- bouw en natuurinclusief gebruikt worden naar de consument? Of permacultuur en voedselbos? Gaan er niet weer extra labels ontstaan in het woud aan keurmerken dat er toch al is? De Rabobank vindt niet dat nieuwe labels moeten ontstaan. De bank ziet meer in één standaard met milieucategoriën, dus een bé- tje als de dierenwelzijnssterren op eieren of gewoon de totale milieukosten vermelden. “Niemand zit te wachten op nog meer nieuwe keurmerken. Het is belangrijk dat de consu- ment inzichtelijk krijgt hoe een bedrijf scoort op belangrijke thema’s.


De consument wil transparantie. Uiteindelijk kan dit bereikt worden door één standaard”, laat de Rabobank schriftelijk weten op vragen.


Proef Noord-Holland Toch lijkt natuurinclusief de weg vrij te maken naar de schappen in de supermarkten. In de studie ‘Eindrapport Living Lab Natuurinclusie- ve Landbouw Noord-Holland’ begin dit jaar wordt geadviseerd deze producten naar con- sumenten te communiceren via regionale su- permarkten als DEEN, Vomar of Dekamarkt. Ook zou volgens de onderzoekers een Green- port Kringlooplandbouw moeten worden in- gericht die hier het initiatief neemt en ook exportmarkten onderzoekt voor het Neder- landse ‘topproduct’ uit de kringloopland- bouw. De provincie heeft het rapport onder- schreven, maar bij DEEN is nog geen product in de schappen verschenen.


Kringloop lang geen gangbaar Volgens de Rabobank is er nog een hele lange weg te gaan voordat kringlooplandbouw gangbaar of het huidige gangbaar kringloop- landbouw is. “Permacultuur-producten zullen niet grootschalig commercieel op de markt ko- men. Dat kan op hele kleine schaal een niche zijn.” Ook moet er eerst duidelijkheid komen over welke kringloop wordt gesproken. Deze definities zijn op verschillende manieren op te vatten. Ook bij kringlooplandbouw is het bij- voorbeeld een belangrijke vraag of dit dan we- reldwijd is of binnen een bepaald afgebakend gebied (Nederland). Stichting Milieukeur ver- wacht dat in 2030 binnen PlanetProof stappen zijn gezet richting kringlooplandbouw. “Het kan helpen als er tussendoelen komen en de minister convenanten sluit met de sector, en daar steunmaatregelen aan verbindt, fiscaal of met Europese middelen.”


‘Minister moet niet teveel sturen’ De Rabobank verwacht dat de minister gaat meesturen in PlanetProof, terwijl nu vooral de sector belangrijke input levert over haalbare doelen. Als de minister de regie neemt, moet het doel wel haalbaar blijven, stelt SMK bij monde van Programma Manager agroketens Herman Docters van Leeuwen. “Het College van Deskundigen van SMK moet zich er wel in kun- nen vinden. Als het ambitieniveau niet haal- baar is voor de markt dan loopt het verduurza-


8 ▶GROENTEN & FRUIT | 26 oktober 2018


FOTO: BOERDERIJ


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48