Personen- en familierecht fiscaal


Kortom: Xavier is op basis van de gelijkstelling van art. 19 lid 1 onderdeel a SW voor de heffing van schenk- en erfbelasting een aanverwant van Charles en daarmee op basis van de gelijkstelling van art. 19 lid 1 onderdeel b SW tevens een bloedverwant van Charles. Omdat volgens de Hoge Raad met de term ‘afstammeling’ in het algemeen spraakgebruik slechts bloedverwanten in de rechte neergaande lijn kunnen worden begrepen, wordt de schenking van Charles aan Xavier belast naar het tarief van tariefgroep I.


Fiscale kinderen en ouders In de bepalingen van diverse vrijstellingen voor de schenk- en erfbelasting worden weer andere termen gebruikt dan in het wetsartikel waarin het toepasselijke tarief wordt bepaald. Zo zijn de kindvrijstellingen voor de schenkbelasting van art. 33 sub 5 SW van toepassing op hetgeen wordt verkregen door een kind van de ouders.


In onze casus zou Xavier - dan 20 jaar oud - graag de eenmalig verhoogde schenkvrijstelling (art. 33 sub 5 onder a SW) van € 27.231 kunnen benutten, zodat hij in het geheel geen schenkbelasting is verschuldigd over de in 2022 van Charles ontvangen schenking. De vraag is echter of is voldaan aan het vereiste dat de schenking is verkregen ‘door een kind van de ouders’.


Voor de toepassing van de belastingwetten is het begrip ‘kind’ gedefinieerd als volgt (art. 2 lid 3 aanhef en onder i AWR): ‘De belastingwet verstaat onder kind: eerstegraads bloedverwant en aanverwant in de neergaande lijn’.


Deze definitie geldt voor alle belastingwetten, dus ook voor de Successiewet (art. 1 AWR). Omdat Charles en Xavier voor toepassing van de Successiewet worden gelijkgesteld met bloedverwanten, is Charles naar het fiscale begrip voor de heffing


van schenk- en erfbelasting een kind van Charles. Maar maakt dat Charles ook de ouder van Xavier? Strikt genomen niet, omdat het begrip ‘ouder’ niet is gedefinieerd. De wetgever gaat ervan uit dat ‘ouder’ en ‘kind’ elkaars spiegelbeeld zijn, maar dat is niet uitdrukkelijk geregeld (Cursus Belastingrecht, S&E.3.2.0.C). Een ruime interpretatie zou leiden tot de conclusie dat Xavier voor de schenking van Charles met succes een beroep kan doen op (één van) de kindvrijstellingen van art. 33 sub 5 SW. Een strikte lezing van de wet leidt tot de conclusie dat Xavier wél wordt belast naar het lage tarief van 10-20%, maar niet met succes een beroep kan doen op een kindvrijstelling omdat hij niet een schenking heeft verkregen van zijn ouder.


Het fiscale pleegkind Wellicht dat in deze casus ook nog op andere wijze tot een meer bevredigende uitkomst kan worden gekomen. Op basis van het bepaalde in art. 19 lid 2 SW worden als pleegkinderen aangemerkt zij, die vóór het tijdstip waarop zij de leeftijd van 21 jaar hebben bereikt, dan wel het tijdstip waarop zij vóór het bereiken van die leeftijd in het huwelijk zijn getreden, gedurende ten minste vijf jaar uitsluitend door de pleegouder, dan wel uitsluitend door hem en zijn echtgenoot tezamen, als een eigen kind zijn onderhouden en opgevoed. Hieruit blijkt wat in het Bouwstenenrapport is bedoeld met de constatering dat pleegkindbegrip niet ‘partner-proof’ is. Het betreffende kind moet uitsluitend door de pleegouder, of uitsluitend door de pleegouder en diens echtgenoot, als eigen kind zijn onderhouden en opgevoed. Uit een uitspraak van Rechtbank Haarlem van 26 juli 2009 (ECLI:NL:RBHAA:2009:BK1264) blijkt dat geen sprake is van een opvoeding door uitsluitend de pleegouder als deze pleegouder de biologische ouders betrekt bij (ingrijpende) opvoedkundige beslissingen. Volgens de wettekst wordt niet voldaan aan het ‘uitsluitend-vereiste’ als de pleegouder samenwoont met een ongehuwde partner die zich ook bezig heeft gehouden met het onderhoud en de opvoeding. Bij besluit van 5 juli 2010


Aanpassing van de wet in dit opzicht zal leiden tot meer duidelijkheid, minder discussies en minder verzoeken om toepassing van de hardheidsclausule


10 PE Notariaat 2022/4


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52