Tekst: Frank van Kolfschooten Fotografi e: De Beeldredaktie/Marco Okhuizen


Favoriete pil 073


Gynaecoloog en ACTA-decaan Fedde Scheele


“Bij een boek van een FBI-onderhandelaar verwacht je verhalen over terroristen en gewapende gij zelnemers, en die krij g je ook”, vertelt gynaecoloog Fedde Scheele. “Maar wat mij vooral trof, is hoe universeel bruik- baar de aanpak van Chris Voss is. Hij laat zien hoe je met kalmte, empathie en vragen contact maakt met mensen vol wantrouwen. Of het nu gaat om losgeldonderhandelingen of andere levensbedreigende situaties: Voss gebruikt geen druk, maar aandacht. Die benadering is verrassend toepasbaar in de spreekkamer.” Chris Voss ontwikkelde zij n onderhandelings-


methode in situaties waarin mislukking levens kon kosten. Logica werkt zelden bij hoog- oplopende emoties. Zij n aanpak draait om luisteren, spiegelen, stiltes laten vallen en het benoemen van emoties (‘labeling’). Een belang- rij k instrument zij n zogeheten ‘kalibrerende vragen’: open, niet-bedreigende vragen die de ander tot nadenken aanzetten, zoals: ‘Hoe zie je dat?’ of ‘Wat is voor jou redelij k?’ De term doelt op het afstemmen van het gesprek, zoals je een meetinstrument kalibreert. Die aanpak paste Scheele jarenlang toe


als arts en opleider, en hij ziet nog altij d hoe relevant die is in de dagelij kse zorgpraktij k. “Als een patiënt zich niet gehoord voelt, is er vaak geen beweging meer mogelij k. Dan helpt het niet om gelij k te hebben, je moet eerst de angel eruit halen.” Door Voss’ technieken toe


te passen, ontstaat ontspanning en openheid. “En dan vertelt de patiënt ineens dat ene onverwachte detail dat alles verandert — een ‘zwarte zwaan’, zoals Voss dat noemt: iets waarvan je het bestaan niet kende, maar dat alles kantelt zodra het boven tafel komt.” Als gynaecoloog zag Scheele vaak jonge arts-


assistenten in confl ict komen met patiënten. “Ze kwamen met evidence-based argumenten, maar de patiënt voelde zich niet serieus genomen. Ik liet ze dan oefenen met kalibrerende vragen als: ‘Wat maakt dat u zich zo boos voelt?’ of: ‘Hoe had u dit anders gewild?’ De sfeer veranderde daardoor meteen.” Ook in consulten paste hij het toe: “Een gefrustreerde patiënt kalmeert


‘Zijn benadering is verrassend toepasbaar in de spreekkamer’


vaak al als je zegt: ‘Ik zie dat dit u echt raakt.’ Daarna ontstaat ruimte voor gezamenlij ke besluitvorming.” De principes uit het boek gebruikt hij ook


in onderwij s en bestuurlij k overleg. “Als arts ben je gewend om te sturen, maar Voss laat zien dat je soms verder komt door los te laten. Zij n boek is geen handleiding om te winnen, maar om verbinding tot stand te brengen. En precies dat maakt het van grote waarde.”


Gynaecoloog Fedde Scheele (Den Bosch, 1960) is decaan van het ACTA (Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam). Zijn favoriete pil: Never split the difference. Negotiating as if your life depended on it van de FBI- onderhandelaar Chris Voss (en ghostwriter Tahl Raz).


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92