024 Achtergrond


Zo onderzocht ze, in samenwerking met drie andere ziekenhuizen, of ongebruikte orale kankermedicijnen opnieuw inge- nomen en uitgegeven kunnen worden. “In onderzoeksverband mag dat name- lijk wél”, legt ze uit. “We hebben ruim duizend patiënten in ons onderzoek kunnen includeren, uitzonderlijk veel voor een wetenschappelijk onderzoek. Het laat zien dat er veel draagvlak is voor heruitgifte, mits je het zorgvuldig en veilig regelt.” Twee jaar lang voorzag Bekker doosjes


kankermedicijnen van een speciale verzegeling en een temperatuurlogger. Hiermee controleerde ze bij terugkomst of de medicatie nog betrouwbaar was. Twee derde kon opnieuw worden uitge- geven. Daarmee kan landelijk jaarlijks 25 miljoen euro worden bespaard, bere- kende ze. En dat met heruitgifte van alléén oncologische middelen. Vanwege het succes mocht Bekker het


onderzoek, dat tot eind dit jaar loopt, met toestemming van VWS opschalen. “In totaal doen er nu dertien zieken- huizen mee. In deze fase kijken we vooral naar hoe we het proces van heruitgifte kunnen optimaliseren en waar we de grootste financiële en milieuwinst kun- nen boeken.” De medicijnen waar Bekker onderzoek naar doet, worden verstrekt door het


ziekenhuis en zijn duur, gemiddeld zo’n 3.000 euro per doosje. Maar 80 procent van alle medicatie wordt door huisart- sen voorgeschreven. Vaak gaat het om generieke, goedkope medicijnen. Loont heruitgifte dan ook?


Onderzoeker Charlotte Bekker


‘Ik hoop dat alle ketenpartners de krachten bundelen’


“Het kantelpunt ligt nu rond de 50 euro per verpakking”, verklaart de onderzoeker. “Als er wettelijk meer mogelijk wordt, zullen de kosten van bijvoorbeeld tem- peratuursensoren vermoedelijk snel dalen. En daarmee ook het prijspunt waarop heruitgifte rendabel wordt. Dan hebben we het alleen over financiële doel- matigheid. Als je de milieu-impact laat meewegen, wordt de berekening natuur- lijk heel anders.”


Cultuuromslag In de praktijk zijn het vooral apothekers die teruggebrachte medicatie moeten ver- werken en (laten) vernietigen. Hoe kijken zij naar de discussie over heruitgifte? “Voor onze beroepsgroep wringt het”, zegt apotheker Anke Lambooij, werk- zaam bij het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM), een onafhanke- lijke organisatie die streeft naar betere kwaliteit, veiligheid en betaalbaarheid van geneesmiddelen. “Geen enkele apo- theker wil geneesmiddelen weggooien. Zeker niet in een tijd van tekorten. Aan de andere kant moeten we wel te allen tijde kunnen instaan voor de kwaliteit van de medicatie die we uitgeven.” De twijfel onder apothekers zien we


ook terug in de uitkomsten van een IVM- enquête. Eind vorig jaar ondervroeg het instituut het eigen Medicijnpanel (bestaande uit zo’n 2.500 medicijngebrui- kers), apothekers en voorschrijvers over onder andere hergebruik. Wat bleek? 87 procent van de patiënten zou er geen probleem mee hebben om, voor middelen waar een tekort aan is, naar de apotheek teruggebrachte medicatie te gebruiken. Ook 88 procent van de voorschrijvers ziet hierin een goede oplossing voor tekorten, aldus het onderzoek. Maar apothekers zijn veel minder positief. Ongeveer een derde meent dat hergebruik in algemene


Hoe groot is het probleem?


Al decennia wordt gesteld dat we in Nederland jaarlijks zo’n 100 miljoen euro aan medicijnen verspillen. Maar hoe realistisch dit cijfer is, weet eigenlijk niemand. Daarom besloot de werkgroep VerspildePillen in 2023 om, samen met de Landelijke Organisatie Van Aspirant Huisartsen en de Vereniging Jonge Apothekers, een landelijke telling van retourmedicijnen te doen. 78 openbare apotheken deden mee. Daarnaast werd er een peiling gehouden onder 6.600 Nederlanders over medicijnverspilling en -afval. Uit het onderzoek, vorig jaar gepubliceerd in Huisarts &


Wetenschap, bleek dat de werkelijke waarde van verspilde medicatie veel hoger ligt dan 100 miljoen. Op basis van de meest actuele gegevens – de stichting houdt inmiddels doorlopend verspillingscijfers bij, nu ook


van ziekenhuis- en instellingsapotheken – is de schatting dat we in Nederland in de eerste lijn jaarlijks zo’n 630 miljoen euro aan medicijnen vernietigen. (De aantallen voor de tweede lijn zijn nog niet apart in kaart gebracht.) Het werke- lijke bedrag ligt vermoedelijk nog veel hoger, niet in de laatste plaats omdat patiënten maar de helft van ongebruikte medicatie terugbrengen naar de apotheek. De rest verdwijnt meestal in de prullenbak of wordt door de wc gespoeld. Met het doorlopende onderzoek wil de stichting de


meetmethodiek verfijnen en een uitgebreide databank over medicijnverspilling opbouwen. De verzamelde data kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt voor nieuwe wetenschappe- lijke studies. Apotheken die willen meedoen, kunnen zich aanmelden via verspildepillen.nl.


<


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92