035
aan de hand waarvan de keuze gemaakt moet worden, zijn minder zwartwit. We kijken eerst naar het beleid van
de instelling. ‘In beginsel’ worden geen mensen met een antisociale persoonlijk- heidsstoornis behandeld. Dat suggereert een opening om soms uitzonderingen te maken. Dan kijken we naar de diagno- se. Diagnoses zijn categorieën, bedoeld om de juiste opvang en behandeling te bepalen. Het zijn hokjes. Vaak blijkt echter dat echte mensen niet precies in de hokjes passen. Zo ook hier. De man is een borderliner met antisociale trekken en kan gewelddadig zijn. In het psychologisch jargon betekent ‘trekken van een persoonlijkheidsstoornis’ dat er duidelijk overeenkomsten bestaan met de persoonlijkheidsstoornis, maar niet ernstig genoeg om te zeggen dat de persoon die persoonlijkheidsstoornis heeft. Valt de man hiermee nu wel of niet onder het beleid om geen mensen met antisociale persoonlijkheidsstoor-
nissen in behandeling te nemen? Er bestaan dus grensgevallen. De psycholoog komt op voor het
belang van de andere cliënten. Zij wil hun genezingsproces niet schaden door deze (soms gewelddadige) man toe te laten en voelt zich daarin gesteund door het instellingsbeleid. Anderzijds voelt ze zich onder druk staan van de crisisdienst en het hogere management. De situatie roept veel vragen op. Waarom zit de crisisdienst met de handen in het haar? Kan de man niet naar een andere instel- ling met een passend behandelaanbod? Zijn ze het niet eens met de beoordeling van de psycholoog? Waarom verwacht de psycholoog dat het management zal aandringen de man toe te laten? Spelen er financiële overwegingen? Kiest het hogere management altijd de kant van de crisisdienst? Moet het belang van deze man prevaleren boven dat van andere cliënten? Of moet je als instelling probe- ren zo veel mogelijk mensen te helpen?
Allerlei aspecten vragen om nadere bespreking vanuit diverse invalshoe- ken. De keuze om de man al dan niet toe te laten, kan daarom niet door één persoon alleen gemaakt worden. Het lijkt verstandig met alle betrokkenen te overleggen en gezamenlijk een stand- punt te bepalen. Het moet een gedeelde verantwoordelijkheid worden, van cliënt, behandelaars, team, crisisdienst en hoger management. In het overleg dient ieders belang, interpretatie en motivatie openlijk besproken te worden om gezamenlijk tot een transparante risicoafweging te komen. Het zou niet goed zijn als deze psycholoog zich onder druk gezet voelt, de man daarom toelaat en achteraf in haar eentje verantwoorde- lijk is als het misgaat.
Lieke van der Scheer is filosoof/ethicus
In geval van verschil van mening moet de zorgprofessional in overleg treden met zijn werkgever. In dit praktijkgeval is het de verant-
woordelijkheid van de GZ-psycholoog om een inschatting te maken van de geïndi- ceerde zorg, na te gaan of de instelling de zorg kan bieden én of deze te vereni- gen is met de zorg voor andere cliënten. Zij moet hierbij niet alleen rekening houden met de inclusiecriteria van de instelling, maar ook met de eisen die gesteld worden aan een beslissing tot het niet aangaan van een behandelingsover- eenkomst. Voor artsen zijn die eisen te vinden in KNMG-richtlijn Niet-aangaan of beëindiging van de geneeskundige behandelingsovereenkomst, die bij gebrek aan een specifieke richtlijn van het NIP, analoog op GZ-psychologen van toepassing is. De richtlijn biedt ruimte om een cliënt niet te behandelen, als de behandeling ten koste gaat van de (kwaliteit van) zorg voor andere cliën- ten of als de veiligheid van cliënten en
instelling is immers niet toegerust voor de behandeling van personen met een antisociale stoornis, c.q. gewelddadig gedrag. Volgens genoemde richtlijn moet zij deze beslissing zorgvuldig commu- niceren en motiveren naar de cliënt. Daarnaast zal zij in geval van nood de noodzakelijke hulp moeten bieden. Wat nu als haar werkgever haar de
Annemarie Smilde: De richtlijn biedt
ruimte om niet te behandelen
medewerkers niet voldoende kan worden gewaarborgd. De GZ-psycholoog kan dus in lijn met de inclusiecriteria van haar instelling redelijkerwijs beslissen om cliënt niet in behandeling te nemen. De
Jurist
instructie geeft cliënt toch toe te laten? Dan is het aan haar om uit te leggen dat zij gezien de zorgplicht jegens de andere cliënten niet de verantwoordelijkheid voor deze beslissing kan nemen. Haar werkgever kan haar in deze omstandig- heden niet dwingen de instructie na te komen. Wel zal bij een herhaling van situaties als deze de vraag kunnen rijzen of er sprake is van een werkbare situatie.
Annemarie Smilde is senior specialist gezondheidsrecht bij VvAA
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100
