Het dilemma
Op de SEH komt een patiënt binnen. Het is niet duidelijk wat hij mankeert. Twee verpleegkundigen moeten van de behan- delend arts een CT-scan laten maken. De verpleegkundigen menen dat dat tegen het protocol ingaat.
Lieke van der Scheer is filosoof/ethicus. Zij schrijft deze beschou- wing afwisselend met filosoof/ethicus Arko Oderwald.
Het is een drukke dag als een patiënt per ambulance naar een SEH wordt gebracht. Twee verpleegkundigen en een arts ontfermen zich over de man. Hij is buiten bewustzijn en heeft een flinke bloeduitstorting aan de rechterkant van zijn gezicht en hoofd. De overdrachtsinformatie van de ambulanceverpleegkundige – die alweer is weggeroepen – is niet goed te lezen. Bij de receptie is niemand die extra informatie kan geven. De arts wil dat er meteen een CT- scan wordt gemaakt en zegt het niet expliciet, maar denkt kennelijk aan een CVA. De twee verpleegkundigen denken daar anders over. Het is niet duidelijk wat er is voorgeval- len. De patiënt vertoont geen symptomen van een CVA. De enorme bloeduitstorting wijst eerder op een flinke valpartij en eventueel hersenletsel. Zij menen het Advanced Trauma Life Support (ATLS)-protocol te moeten volgen en verpleeg- kundige A begint al met het controleren van de ademweg volgens de ABCDE-regels van het protocol. De arts wordt boos als ze merkt dat de verpleegkundigen
geen aanstalten maken om de patiënt naar de CT-scan te brengen. Ze zegt nogmaals dat de patiënt direct door de scan moet. “We weten niet wat er is gebeurd, ik moet het ATLS volgen”, reageert verpleegkundige B hierop. “Ik heb nu geen tijd om met jou hierover te debatteren”, snauwt de arts de verpleegkundige toe. Waarop ze wegloopt naar een volgende patiënt. Ze roept nog wel naar de verpleegkundi- gen: “Deze patiënt gaat nu door de scan, horen jullie dat?” Ondertussen werkt verpleegkundige A het protocol ver-
der af. Verpleegkundige B twijfelt. Moet ze doen waarmee haar collega, verpleegkundige A, bezig is? Of moet ze – te- gen het protocol in – doen wat de arts instrueert, namelijk een CT-scan laten maken? Dan arriveert de dochter van de patiënt. Zij vertelt dat ze haar vader naast een stoel op de grond heeft aangetroffen. Hij leek bij het opstaan in elkaar te zijn gezakt. De bloeduitstorting is van een eerdere valpartij. Hebben de verpleegkundigen nu gedaan wat ze moesten doen?
A
ls we onze blik vernau- wen tot de afsluitende vraag of de verpleeg-
kundigen hebben gedaan wat ze moesten doen, dan ziet het er niet goed uit voor de ver- pleegkundigen. Zij zijn volgens de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG) immers ‘niet-zelfstandig bevoegde beroepsbeoefe- naars’, die in opdracht van een arts werken. Zij hadden dus de opdracht van de arts moeten opvolgen. Hoewel… was die opdracht verkeerd gebleken, dan zouden zij medeverant- woordelijk zijn geweest. Hier lijkt de arts – weliswaar achteraf – echter gelijk te hebben met het aanvragen van de CT-scan. Beschouwen we de casus
echter in zijn geheel, in zijn context, en kijken we naar alle betrokkenen, dan ontstaat een ander beeld. Er zijn in dit geval – zoals zo vaak – meerdere hulpverleners betrokken. Goede samenwerking is dan essen- tieel. Zorgverleners moeten met elkaar communiceren en werkzaamheden en informatie onderling afstemmen. Het denken over deze profes-
Wilt u een dilemma aan dit panel voorleggen? Stuur een mail naar:
redactie@artsenauto.nl o.v.v. dilemma. Wij nemen contact met u op.
024 augustus 2012 ArtsenAuto
sionele samenwerking heeft niet stilgestaan. Zo zijn bepaalde routinehandelingen (zoals in dit geval het uitvoeren van een bepaald protocol) verschoven naar verpleegkundigen. Zij zijn al lang niet meer louter de ver- lengde arm van de arts, maar zelfstandig handelende hulpver-
Professional Casus
Ethicus Lieke van der Scheer
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84