GLAS ▶▶▶
Vinger aan de pols volgt plant real-time
De teler krijgt steeds meer sensoren om zijn teelt te monitoren. Opvallende nieuwkomer is de startup 2Grow met een combinatie van sapstroom- en stengeldiametersensoren. Deze meten realtime de effecten van bedoelde en onbedoelde acties die de groei beïnvloeden. Wat valt hiervan te leren?
DOOR GERARD BOONEKAMP D
agelijks spelen telers het spel van generatief/vegetatief sturen. Maar voor monitoring van de effecten zijn ze aangewezen op uiterlijke
verschijnselen die pas na afloop te zien zijn, vaak pas dagen, soms zelfs weken later. Directe metingen aan de plant zelf zijn zeldzaam. De ingrepen en instellingen zijn daardoor geba- seerd op afgeleide parameters, theoretische aannames en ervaringen uit het verleden. Bijna twintig jaar na introductie van de ‘Phyto- monitor’ van Phytech komt het bedrijf 2Grow nu met een gecombineerde meting van sap- stroom en stengeldiameter op de markt. Wat bij de Phytomonitor niet lukte, lijkt nu wel te gebeuren: grootschalige inzet van de senso-
ren, zodat een enorme hoeveelheid data wordt gegenereerd. Daardoor kan snel van elkaar ge- leerd worden. “Anderhalf jaar na de introductie hebben we al 112 betalende klanten met in to- taal 130 units en 22 uitstaande demo’s”, zegt Michèle Varrewaere van 2Grow. “En tot nu toe leidt 70% van de demo’s tot aanschaf van de sensors.” De startup is de commerciële voort- zetting van 9 jaar onderzoek aan de Universi- teit van Gent. “De innovatie zit niet in de hard- ware, maar vooral in de algoritmes waarmee we grafieken kunnen maken.” En door ‘machi- ne learning’ kan nu veel meer worden afgeleid uit de data dan 20 jaar geleden.
Plantactiviteit en balans meten De sensor van de stengeldiameter bestaat uit een naald en een veer. De verandering van
‘Als eenling ben je gauw uitgeleerd’
Sensoren die rechtstreeks de reactie van de plant meten zijn niet nieuw. Zo gebruikten de gebroeders Van der Valk, paprikatelers in Vierpolders (Z.-H.), 15 jaar geleden al de Phy- tomonitor van Phytech. “Ik heb er veel van geleerd”, zegt Leo van der Valk. “De metin- gen van de sapstroom haalden een paar the- orieën onderuit. Toen was het idee dat je de plant ’s morgens moest activeren door op te stoken en het scherm te openen. Ik zag dat de verdamping dan juist daalde, doordat de kop kouder werd. Nu komt Het Nieuwe Telen
24
tot dezelfde conclusie.” Hoewel hij enthousi- ast gebruiker was, is de Phytomonitor ver- dwenen. “Als eenling ben je gauw uitgeleerd. Bovendien was het fragiele apparatuur. Het werd te kostbaar om reserveonderdelen uit Israël te laten komen. Voor zo weinig klanten was er hier natuurlijk geen servicedienst.” Maar het belang van dit soort sensoren on- derschrijft hij nog steeds. “Het kunnen goede hulpmiddelen zijn om de teelt te monitoren. Dat wordt steeds belangrijker in het kader van HNT en de energietransitie.”
▶GROENTEN & FRUIT | 14 september 2018
weerstand in de veer wordt zeer nauwkeurig geregistreerd. De techniek wordt al langer toe- gepast om de uitzetting en krimp van brugde- len te meten. De sapstroommeter bestaat uit een verwarmingselement en twee bimetalen. Via de afkoeling van de stengel over een af- stand van ongeveer 10 centimeter is de sap- stroomsnelheid nauwkeurig te meten. Ook in de industrie wordt dit principe toegepast voor debietmeting. De meetgegevens worden iedere 2,5 minuut verzameld en draadloos (via gsm) doorge- stuurd naar de server van 2Grow. Met Lets- grow, Klimlink en het Zenzie-platform van 30MH is al integratie mogelijk, zodat het ver- loop van sapstroomsnelheid en stengeldiame- ter vergeleken kan worden met de lijnen van klimaat en watergift. Voor Hortimax, Priva en Hoogendoorn-computers is vooralsnog een apart kastje nodig (Phytoli) dat op een vrije poort moet worden aangesloten. De metingen van 2Grow zijn zo nauwkeurig dat een wolk voor de zon al een tragere sapstroom laat zien. En de druppelfrequentie is af te lezen aan de fluctuaties van de stengeldiameter. De sap- stroom laat zien hoe actief de plant is, met de stengeldiameter is vooral de generatieve/ve- getatieve balans te monitoren. De verdamping trekt overdag water uit de stengel. Hoe dieper de diameter wegzakt, des te generatiever de actie. “Telers van smaaktomaatjes gebruiken dit om de brix te verhogen”, zegt Varrewaere. Bij het gevoelige tomatenras Torino (San Mar- zano-type) is het een teler van Saveol in Bretagne (F) gelukt het percentage neusrot sterk terug te brengen. “Hij zorgt ervoor dat de stengeldiameter zich tegen de avond snel her- stelt, zodra de sapstroom lager wordt. Als dat niet gebeurt, dan is de plant in stress en ne- men de jonge cellen te weinig calcium op.” Op grond van zijn succes hebben volgens haar elf andere telers van de coöperatie de senso- ren aangeschaft.
FOTO: GERARD BOONEKAMP
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48
