Miranda van der Ende en Peter Hendriks in de kas van Tomatoworld, waar nu datagedreven én geautomatiseerd geteeld wordt.


ling op de toch al jarenlange datasets, die door Letsgrow.com zijn verzameld, uiter- aard exclusief ten bate van de telers die op dit platform actief zijn. Hier bij Toma- toworld is het vooral het principe van Data Driven Automated Growing dat de aan- dacht moet trekken, van vakgenoten, be- leidsmakers, ketenpartijen en studenten: overal extra elektronische ogen, bovenin de nok, halverwege de plant, ter hoogte van de substraatmat, de meest complete set die Hoogendoorn en Letsgrow.com nu voorradig heeft, aangevuld met technolo- gie van andere partners. Die set verzamelt data over licht, temperatuur van de lucht en van de plant, vocht, EC en temperatuur in de mat, sapstromen in de plant, ener- giestromen in de plant zelfs met een soort acupunctuurnaaldjes. Data, data en nog eens data. “Nogmaals: onze uitdaging is te voorkomen dat de tuinder door de bomen het bos niet meer ziet en datamoe wordt”, zegt Peter Hen- driks. “Onze voornaamste tip is: meet zo- veel je kunt, registreer het, leg het vast. Ook wat je nu nog niet gebruikt, kan later heel nuttige informatie blijken ...” Wie zijn data over een langere periode


verzamelt en daarmee langer terug kan kijken, kan ook beter vooruit kijken. De kas en de acties in een kas veranderen van reactief, als het gebeurd is, naar pro-actief: dus inspringen voordat het gebeurt. Als het weerstation een bui aan ziet komen en die kan met veel meer vergelijkbare weersgegevens worden vergeleken, ge- combineerd met de stand van het gewas, dan kan de optimale actie worden bere- kend en uitgevoerd. Maar een zelflerend systeem kan de planten ook een week vooraf al voorbereiden op een donkere week die er volgens langeretermijnweers- voorspellingen zit aan te komen. Het re- sultaat is een veel stabielere groei, met hogere producties en minder inzet van re- sources zoals energie, water en gewasbe- schermingmiddelen. “Er zijn nu vooral veel teeltmodellen en re- kenmodellen. En bijvoorbeeld LetsGrow. com heeft al precies twintig jaar lang er- varing met datasets. Maar de beste data- set is je eigen dataset, van je eigen kas. Dan kun je ook dingen die je elk jaar in je kas ziet gebeuren, zoals een hoek in je kas waar de planten het net wat minder goed doen, beter begrijpen en verhelpen.”


Dus ook al ben je nog niet toe aan het ver- der automatiseren van allerlei teeltacties en -beslissingen, nu al meer data verza- melen is toch al nuttig. Hendriks: “Regis- treer, documenteer, straks kun je er van al- les mee waar je nu misschien nog niet aan gedacht had.” Het gaat ook zeker helpen om steeds gro- tere teeltarealen tegelijk te managen. Be- drijven worden groter, krijgen meer loca- ties. En ook wereldwijd komen er steeds meer kassen. Met deze technieken kun- nen telers en teeltadviseurs veel meer kas- oppervlak tegelijk monitoren, waar ook ter wereld. In de kas van Tomatoworld wordt dat in een notendop duidelijk gemaakt. De kas is niet groot en er komt straks een controle- kamer in die de teelt op afstand bestuur- baar maakt, terwijl de plantjes een paar meter verderop staan. Maar de kas wordt van op afstand gemonitord en door het systeem automatisch bestuurd, dit princi- pe is niet anders als de kas tien of honderd keer zo groot is en de afstand tussen de plantjes en de controlekamer niet een paar meter maar een paar duizend kilo- meter is.


▶ GROENTEN & FRUIT | 23 april 2021 9


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48