038 Interview


Tekst: Wout de Bruijne Beeld: De Beeldredaktie/Eelkje Colmjon


Te veel eelt op de ziel is niet goed voor een psychiater


Psychiater Ruud Jongedijk werkt bij ARQ Centrum’45 en zag daar geregeld veranderingen in behandelingen en in de patiëntgroepen die kwamen. Hij vindt het belangrijk om bij traumatherapie te kijken naar de totale context waarin de gebeurtenis zich afspeelde. “Met alleen het benoemen van de narigheid, doe je een patiënt tekort.”


V


orig jaar september werd psychiater Ruud Jongedijk (64) senior strategisch ad- viseur en hoofddocent bij ARQ Academy, het trai- ningsinstituut van lande-


lijk instituut voor psychotrauma ARQ Centrum’45. Hij wilde ‘een andere rol’ binnen het Centrum nadat hij er al vanaf 2004 als psychiater, maar ook steeds in leidinggevende posities had gewerkt, laatstelijk als directeur zorg/geneesheer- directeur. “Ik ben zo iemand die van tijd tot tijd nieuwe uitdagingen nodig heeft.” Die vond Jongedijk in het doceren en in


het (door)ontwikkelen van moderne behandelvormen. Daarbij kan de psychia- ter, die ook psychotherapeut en psycho- traumatherapeut is, bogen op een rijke ervaring in het vakgebied. Hij zag er veel in veranderen. “Ooit is psychotherapie begonnen met de patiënt liggend op de bank, het klassieke plaatje. Later zaten patiënt en behandelaar in een stoel met een tafeltje en een doos tissues. Tegen- woordig is oefenen, bewegen en het gebruik van hulpmiddelen zoals virtual reality belangrijk, het is allemaal minder


statisch geworden.” Bij een van de nieuw- ste behandelinnovaties van Centrum’45, 3MDR*, wandelen patiënten zelfs op een lopende band langs schermen met levensgrote afbeeldingen met betrekking tot de trauma’s in hun verleden. “Dat is toch heel innovatief, bewegen tijdens psychotherapie.” En lachend: “Net zoals ik ook altijd een beetje ga ijsberen als een manier om mijn hersens te activeren.” Een andere behandelmethode waar


Jongedijk graag mee werkt en ook trau- matherapeuten in Nederland en daarbui- ten in traint, is de Narratieve Exposure Therapie (NET). Hij gelooft sterk in deze behandelwijze en zette die in ons land op de kaart nadat hij had gelezen hoe deze evidencebased therapie zelfs succesvol was toegepast bij vluchtelingen in een vluchtelingenkamp in Soedan. Hij ging in de leer bij de Duitse grondleggers van NET en schreef er het (hand)boek Levens- verhalen en psychotrauma over. De methode is vooral geschikt voor


mensen die meerdere, complexe trauma’s in hun leven hebben meegemaakt. “An- ders dan bij bijvoorbeeld het veelge- bruikte EMDR focust NET niet alleen op


iemands trauma’s, maar kijkt het naar de gehele levensloop; ook naar de positieve gebeurtenissen. Patiënten met PTSS heb- ben een soort hyperfocus op alle narig- heid, maar ze hebben ook mooie dingen meegemaakt, als je die niet benoemt, doe je geen recht aan iemands leven.” Het vertellen van het complete verhaal


geeft volgens Jongedijk niet alleen over- zicht voor de patiënt, maar werkt ook helend. “Mensen zien de verschrikkelijke gebeurtenissen zo meer in samenhang met hun hele levensgeschiedenis.” In zijn eigen, professionele, geschiede-


nis, brachten niet alleen innovaties en nieuwe therapieën veranderingen in de carrière van de psychiater van Cen- trum’45. Ook kreeg hij te maken met wisselende patiëntengroepen. “Vroeger werd gedacht dat de beste behandeling van trauma’s was erover zwijgen, toch begon Centrum’45 begin jaren zeventig met hulp, vooral aan mensen met een PTSS vanuit de Tweede Wereldoorlog. In de loop van de tijd werd de doelgroep steeds breder. Er kwamen veteranen uit Nederlandse vredesmissies bij, maar ook politieagenten, brandweerlieden, slacht-


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92