Het dilemma


Een huisarts vraagt zich af of ze haar patiënt volledig moet informeren. De patiënt is hoogbejaard en heeft een beperkte levensverwachting.


Medisch filosoof/ethicus Arko Oderwald is verbonden aan het VUmc Amsterdam. Hij schrijft deze beschou- wing afwisselend met Lieke van der Scheer, filosoof/ethicus.


Een vrouw van 83 jaar woont in een verzorgingshuis omdat ze niet meer optimaal voor zichzelf kan zorgen. Ze heeft lichamelijke beperkingen vanwege hartfalen en Parkinson. Vorig jaar brak de vrouw haar heup. Na drie maanden


werd ze toenemend kortademig. Uit bloedonderzoek bleek dat ze anemie heeft. Er zijn geen aanwijzingen dat de vrouw tijdens de heupoperatie veel bloed heeft verloren. Behalve de kortademigheid heeft ze geen klachten. De huisarts stuurt haar naar het ziekenhuis voor een bloed- transfusie. Daar verblijft ze één dag. De internist in het ziekenhuis stelt voor om verder onderzoek te doen naar de oorzaak van de anemie. De vrouw zal hiervoor op een later moment bij de internist terugkomen. De vrouw legt haar huisarts de vraag voor of het


nodig is om verder onderzoek te doen. De huisarts staat voor een dilemma. Zij kan de kortademigheid van haar patiënt verhelpen met ijzertabletten en eventueel bloed- transfusies. Als zij de vrouw volledig informeert over alle mogelijke oorzaken die er kunnen zijn voor bloed- armoede (waaronder maligne oorzaken) en de daarbij behorende soms belastende onderzoeken en behandelin- gen, kan zij onrust zaaien bij haar patiënt. De vraag is hoe goed patiënt met een mogelijk slechte prognose kan omgaan. Daarbij komt de vraag of het zinvol is om op haar leeftijd nog een zware behandeling te ondergaan, terwijl ze momenteel nog geen klachten heeft en gezien haar hartfalen een beperkte levensverwachting heeft. Aan de andere kant is het uitgangspunt van de huis-


arts duidelijk: zo volledig mogelijk de patiënt informe- ren. De huisarts vraagt zich af of ze daar goed aan zou doen. Maar mag zij de mogelijke ernstige oorzaken bagatelliseren?


L


aten we even voor het gemak aannemen dat ik in dit geval door de


huisarts zou worden gevraagd met haar mee te denken over deze situatie. Ik zou dan begin- nen met te zeggen dat het in Nederland juridisch en ethisch gezien het uitgangspunt is de patiënt te informeren, tenzij te verwachten valt dat de patiënt wordt geschaad door het geven van deze informatie. Dat is in dit geval ook voor de huisarts het uitgangspunt. Omdat een dergelijk besluit


als een grote uitzondering moet worden gezien, moeten de ar- gumenten om informatie achter te houden of te bagatelliseren wel erg sterk zijn. Hiermee is in feite de vraag


van de casus beantwoord: inderdaad mag de huisarts de mogelijke ernstige oorzaken bagatelliseren als daartoe aan- leiding is. Maar de hamvraag is uiteraard: is er in dit geval een aanleiding? En daarvoor moet ik wat meer weten van de huisarts, want helaas geeft de casus zoals die op papier staat daarover onvoldoende of zelfs helemaal geen inzicht. Ik zou graag willen weten wat


Wilt u een dilemma aan dit panel voorleggen? Stuur een mail naar: redactie@artsenauto.nl o.v.v. dilemma. Wij nemen contact met u op.


028 juni 2013 ArtsenAuto


volgens de huisarts het leven de moeite waard maakt voor de patiënt. Een andere vraag is wanneer en in welke omstan- digheden die waarde volgens de huisarts duidelijk zou afne- men. Van de huisarts zou ik ook


Professional Casus


Ethicus Arko Oderwald


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96  |  Page 97  |  Page 98  |  Page 99  |  Page 100  |  Page 101  |  Page 102  |  Page 103  |  Page 104  |  Page 105  |  Page 106  |  Page 107  |  Page 108