Hr.Ms. Kortenaer. Foto: NIMH
Het zou niet lang duren voordat er contact werd gemaakt met een Japans eskader. “Alarm aan boord”, vertelt Jans. “Iedereen paraat achter de kanonnen. We hadden natuurlijk geen schijn van kans tegen de jap- pen. Ze hadden veel grotere sche- pen, dus hun bereik was groter. Zij konden ons al raken voordat we bij ze waren.” Het was een angstige periode. “Je hebt je ogen dicht en je denkt: als ik maar niet geraakt word. Weet je wat het is? Je leert bid- den. Het helpt of het helpt niet, dat is heel persoonlijk”, aldus Jans bijna 75 jaar na de Slag in de Javazee. De Kortenaer zou het eerste schip worden dat geraakt werd. “Je hoorde een klap, het schip brak doormid- den en je voelde dat de voorkant naar de achterkant ging. Dus wij allemaal springen en van het schip afzwemmen. Er zijn heel wat men- sen verdronken, alleen maar omdat ze panisch waren en niet wisten wat ze deden. Het was ieder voor zich en God voor ons allen.” Jans zag van de officieren ook geen leiding. “Sommigen hadden wel reddings- vesten, anderen weer niet. Het was
paniek, niemand rekende erop. Ik had gelukkig wel een zwemvest aan, ik had geluk dat ik ver genoeg van het schip af was.” Die nacht was voor Jans “het ergste deel van de oorlog, vooral omdat je niets wist.” Ze konden het over en weer schieten van de beide eskaders goed waar- nemen in het donker en ze slaagden er in met de overlevenden op een aantal vlotten bij elkaar te blijven. Uiteindelijk werden ze na midder- nacht door een Britse jager uit het water gevist en terug naar Soerabaja gebracht.
Wreed Hiermee was het nog lang niet voor- bij voor Jans en zijn metgezellen die op Java als krijgsgevangenen in de handen van de Japanners vielen. Zij zouden naar Birma afgevoerd worden en aan de beruchte Birma- spoorweg aan het werk gezet wor- den. Jans heeft er tot op de dag van vandaag een hekel aan Japanners aan over gehouden. “Ik ben blij dat ik het er levend vanaf heb gebracht. Ik heb er heel wat vriendjes verlo- ren, geen fijne tijd, Birma.” Nadat
ze uiteindelijk voor hun gevoel heel plotseling bevrijd werden, beland- den ze na een hele reis weer in Bata- via. Jans wist liftend zijn ouderlijk huis te bereiken. Zijn moeder, zijn vader was inmiddels overleden, was blij verrast. Ze wist niet beter dan dat hij jaren eerder met de Kortenaer ten onder was gegaan. Ondertussen was de onafhanke- lijkheidsstrijd in Nederlands-Indië begonnen en Jans werd als marine- man toegevoegd aan het Korps Mariniers. Niet dat hij zich ooit marinier wil noemen, hij maakte echter wel de politionele acties in hun gelederen mee. “Wreed”, noemt hij die periode als hij erop terug- kijkt, om eraan toe te voegen: “Oor- log is altijd wreed, oorlog is nooit goed te praten. Of je nou winnaar bent of verliezer.” Jans trouwde en zou in Nederland zijn hele verdere carrière als burger op het ministerie van Defensie blij- ven werken. Hij kreeg een dochter en een zoon.
januari-februari 2017
39
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65
