Kleine boten, grote(re) motoren Fabrikanten dieselmotoren geholpen door creativiteit botenbouwers
Door Engel van Nauwerna
ok de motorenfabrikanten hebben de economische recessie aan den lijve ondervonden. Minder schepen betekent immers minder motoren. Deze producenten werden echter wel hier en daar geholpen door de creativiteit die jachtbouwers en dan vooral de sloepenbouwers aan de dag legden. In boten waar eerst een enkele kleine motor werd geplaatst, kregen nu zware motoren gemonteerd, soms in dubbele uitvoering. Daarnaast is de overheid ook gaan investeren. Rijkswater- staat en andere overheidsdiensten zagen dat zij met vrijwel de zelfde budgetten meer konden doen, dus meer boten bouwen.
O 6
Yanmar is een van de grote bekenden in de watersport. Het bijna 100-jarig Japanse familiebedrijf produceert allerlei soorten motoren in grote aantallen. Om al die motorblokken en andere onderdelen te gieten en produceren, heeft het bedrijf een eigen machinefabriek, Kanzaki, waar naast keerkoppelingen ook de machines gemaakt voor het gieten van de motorblokken en andere onderdelen. In principe maakt Yanmar de blokken voor alle motoren zelf. Er zijn drie ‘vreemde’ blokken, die komen uit de automotive wereld. Een daarvan is van BMW, dat voor de serie BY, BMW-Yanmar van 150 tot 260 pk de ‘kale’ blokken maakt.
Naast de motoren voor de pleziervaart, produceert Yanmar industriemotoren of ‘captive’ motoren, kleine motoren tot zo’n 3,5 liter, die in allerlei industriële machines worden toegepast. Met ‘captive’ worden de motoren bedoeld die Yanmar produceert onder een andere merknaam, bijvoorbeeld John Deere of Thermoking.
De grootste
De grootste marine-motor van Yanmar is de 20 liter snelloper, een model dat bin- nenkort wordt uitgebreid met een groter model met een V-blok van twee maal 20 liter. Het zijn zowel stationaire motoren, meestal voor generatoren of voortstuwing, met variabele toeren.
In de techniek verschillen stationaire en variabele toeren motoren van elkaar. Zo hebben zij andere zuigerveren, andere inspuitingen en een andere ‘droop’ ei- genschappen. De droop is de verhouding tussen ‘high idle’ (hoog stationair) en het toerental bij maximale vermogen, de ‘rated engine speed’.
Echte low speed motoren, Categorie IV,
worden bijvoorbeeld geleverd door Wärt- silä, zo’n beetje de grootste ter wereld, die 50 tot 250 toeren per minuut draaien. Het Finse Wärtsilä heeft in de loop der jaren verschillende Nederlandse bedrijven overgenomen, onder meer de motorenfa- brieken Stork-Werkspoor en de scheeps- schroevenfabriek Lips.
Zware ‘medium speed’ motoren hebben een boring van 160 mm tot 300 à 320 mm en een het maximum koppel op maximaal 1500 toeren. Alle motoren die het maxi- mum koppel hebben bij hogere toerental- len, worden ingedeeld bij de ‘high speed’ motoren. Alle motoren voor de pleziervaart
zijn ‘high speed’. Er zijn motoren die hun maximum koppel hebben bij 2400 toeren, zoals bijvoorbeeld Perkins en er zijn moto- ren die hun maximum koppel hebben bij 3400 toeren.
Indeling naar toerental
De algemeen geldende indeling naar toe- rental komt uit ‘Dieselmotoren’ van Kees Kuiken: De indeling van motoren in vier categorieën:
Categorie I:
Snellopende vierslag dieselmotoren met een as-vermogen tot 100 kW. Het toerental ligt normaal tussen 1500 en 3000 omwen- telingen per minuut.
Categorie II:
Snellopende vierslag dieselmotoren met een as-vermogen tussen 100 kW en 5000 kW. Het toerental ligt normaal tussen 960 en 2100 omwentelingen per minuut.
Categorie III: Middel snellopende vierslag motoren met
Jachtbouw Nederland 2
april 2011
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44