ONDERNEMEN ▶▶▶ KETEN ▶▶▶ VOEDSELVEILIGHEID


ringen. “Op zondagochtend 29 mei werd duidelijk dat dit grote impact kreeg op de teelt en handel en besloten we de crisis- plannen uit de kast te halen”, zegt Anneke van de Kamp.


Die crisisplannen waren pas net op hun ro- buustheid getest door de brand bij Che- mie-Pack in Moerdijk, die in januari 2011 een spoor van giftige neerslag over de vol- legrondsgroenten in de Hoeksche Waard had veroorzaakt. Van de Kamp, nu commu- nicatiemanager bij zaadbedrijf Rijk Zwaan, was in 2011 plaatsvervangend secretaris van het PT. Hoewel die organisatie toen al kritisch werd bekeken door menig teler én politicus, was op dat moment geen enkele twijfel over de regierol van het PT in deze snel groeiende crisis.


Regie en communicatie Maar hoe pak je en hou je regie over een crisis die nog alle kanten op schiet? “We for- meerden direct diverse teams”, zegt Van de Kamp. “Een feitengroep die voortdurend de laatste stand van zaken op een rijtje had. Een groep voor de interne communicatie binnen de tuinbouwketen en voor de exter- ne communicatie naar overheid en politiek en media. En een groep die zich ging ver- diepen in het opstellen van een schadere- geling en wat daar allemaal voor nodig was.” Dat laatste werd voor telers al snel steeds dringender. Want de sector leed enorme schade, geheel ‘buiten onze schuld en in- vloedssfeer’, zoals de formule luidde vol-


‘Boze telers wilden


komkommers op de snelweg storten’


lang opduiken, in de pers en in overheids- communiqués.


gens Geert Pinxterhuis, toen communica- tiemanager bij het PT. Tegelijk benadrukte het crisisteam van meet af aan dat de tuin- bouw niet de slachtofferrol op zich moest nemen. “De slachtoffers waren de mensen in die Noord-Duitse ziekenhuizen”, zegt Van de Kamp. En ook de Duitse autoriteiten treft geen blaam. “De Duitse gezondheidsminis- ter die het advies naar buiten bracht om voor de zekerheid tijdelijk geen ‘salade- groenten’ te eten, die volgde het voorzorg- principe en nam dat advies over van de Duitse wetenschappers. Natuurlijk ging en gaat volksgezondheid boven economisch belang.” De communicatie tussen de Duitse regiona- le regeringen en de nationale regering en van daaruit weer naar Brussel was niet opti- maal. Al snel bleek in het lab dat de aange- troffen Ehec-bacteriën op vier komkom- mers op de groothandelsmarkt van Hamburg van een andere soort was, dan de agressieve variant die voor de ziekte- en sterfgevallen zorgde. Maar die door de fei- ten achterhaalde verdenkingen bleven nog


Oud en incorrect nieuws “Wat we bij die chemiebrand al merkten, daar gingen we ook nu van uit; voor media en politiek ben je als tuinbouw een grote onbekende en doe je er op voorhand niet toe”, zegt Pinxterhuis. “Je moet zelf op de trom roffelen en de feiten en cijfers aandra- gen. En telkens er achteraan bellen als er ergens toch nog oud of incorrect nieuws circuleert.” De sensatiezucht van de Duitse pers staat Van de Kamp en Pinxterhuis nog wel bij. Maar ook Nederlandse media sneden wel- eens een bochtje scherp aan. “De Telegraaf opende op een gegeven moment de krant met ‘Ehec-spoor leidt naar Nederland’. Maar toen eenmaal duidelijk was dat Nederland- se groentetelers er part noch deel aan had- den, zetten ze ook een teler met zijn gezin met een grote foto op de voorpagina, met de kop ‘Maak ons los’. Om het vertrouwen te herstellen. Daar zijn we ook wel in ge- slaagd. Mede door een driejarige promotie- campagne met EU-geld.”


Doekje voor het bloeden Dat EU-geld zal voor veel telers en vooral veel handelaren wel hebben aangevoeld als een doekje voor het bloeden. Uiteinde- lijk kregen telers niet meer dan 10% van de totale financiële schade van € 230 miljoen vergoed en de handel zelfs helemaal niets van hún schade, die op € 80 à 85 miljoen


7 juni: Europarlement: uit kritiek op Ehec-aanpak Duitsland. Mi- nister Schippers (VWS): meldt Tweede Kamer per brief dat volgens deskundigen er geen enkele aanleiding is om bepaalde voedings- middelen in NL te mijden 8 juni: Staatssecretaris Bleker (EL&I): reist naar Moskou voor over- leg over Russische importstop. Na afloop verwacht hij einde aan verbod binnen enkele dagen. Duitse autoriteiten: melden dat Ehec-bacterie is gevonden op komkommer die werd aangetroffen in vuilnisbak bij familie uit Maagdenburg die ziek was geworden. Duitse autoriteiten: brengen naar buiten dat Ehec-variant op kie- men van rode bieten van NL bedrijf is gevonden. Controle NVWA laat zelfde uitkomst zien. Het gaat niet om de O104. Bedrijf is ge- blokkeerd 10 juni: Duitse overheid: trekt het advies om geen saladegroen-


8 ▶ GROENTEN & FRUIT | 7 mei 2021


ten te eten in. RKI: brengt naar buiten dat kiemgroenten hoogst- waarschijnlijk oorzaak zijn van Ehec-epidemie in Duitsland. Glo- bal GAP: trekt tijdelijk certificaat in van alle (13) gecertificeerde kiemgroentebedrijven. Voorzitter Barosso van Europese Com- missie: meldt na overleg in Rusland dat dit land de importstop opheft 12 juni: RKI: uitbraak op z’n retour. Aantal nieuwe besmettingen neemt af 18 juni: Deelstaat Hessen: meldt dat in beek in regio Frankfurt (Hessen) in buurt van waterzuiveringsinstallatie 0104:H4 bacterie is aangetoond. Water beek was onderzocht nadat andere Ehec-bacterie was gevonden op salades van teeltbedrijf dat aan deze beek lag. 24 juni: In omgeving van Bordeaux mensen ziek geworden na


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48