50


HASSELT Het Albertkanaal tussen de havens van Antwerpen en die van Luik in Wallonië is sinds 1939 de belangrijkste waterweg van België – een directe verbinding tussen de Schelde en Maas. Met een miljarden kosten- de operatie zijn 50 van de in totaal 61 kanaal- bruggen tussen 2007 en 2024 naar een door- vaarthoogte van 9,1 meter gebracht, om hier vierlaags containervaart mogelijk te maken.


Jaarlijks wordt er via dit kanaal 40 miljoen ton goederen vervoerd, het equivalent van zo’n twee miljoen vrachtwagens en goed voor de helſt van al het goederenvervoer in Vlaanderen. Maar dat kan en moest vooral meer worden. Vandaar dat vaarwegbeheer- der De Vlaamse Waterweg nv het Albertkanaal verder opwaardeerde, door de meeste brug- gen te verhogen en het kanaal plaatselijk te verbreden.


Zo stimuleert De Vlaamse Waterweg nv het ge- bruik van de binnenvaart, wat de lastige strijd tegen de dagelijkse files en CO2-uitstoot in Vlaanderen ten goede moet komen. Het laat- ste obstakel – de verkeersbrug van Wijnegem – werd in januari 2024 verhoogd. Dit project ontving enorme Europese subsidies (CEF- TEN-T). In 2010 1,57 miljoen euro; 2011 3,34 miljoen, 2012 1,6 miljoen, 2014 58,5 mil- joen en in 2017 27 miljoen. En op 5 febru- ari 2024 voer het eerste vierlaags container- schip over het 130 kilometer lange kanaal. Na precies een jaar is het hoog tijd voor een reality-check.


Trafiekcijfers Maar er blijken helemaal geen exacte cijfers te bestaan over hoeveel vierlaags geladen con- tainerschepen over het kanaal zijn gevaren en hoeveel dat er gemiddeld per maand zijn. “Wij hebben onze trafiekcijfers, maar weten niet met hoeveel lagen containers deze schepen varen”, laat De Vlaamse Waterweg weten. “De opwaardering Albertkanaal omvat natuurlijk ook meer dan gewoon de mogelijkheid voor een extra laag containers. Vlottere verbindin- gen, daarnaast ook shortsea shipping en de


estuaire vaart op het Albertkanaal krijgt be- tere kansen en de verbreding, waardoor sche- pen elkaar veiliger kunnen passeren.” Dit be- tekent dat grote coasters kunnen doorvaren tot in Genk.


De mogelijkheid om tot vier lagen te laden, biedt de schippers en verladers tevens de op- portuniteit om hun schepen nog efficiënter te beladen. “Zo kunnen ze hun lading beter ver- delen over het schip. Het zorgt er ook voor dat ze als ze bijvoorbeeld met drie lagen contai- ners geladen zijn, nu ook minder ballast nodig hebben in hun schip, omdat ze ook minder diep moeten liggen in het water om onder de bruggen door te varen. Dit geldt eveneens als een ecologische verbetering.”


Hoogte- en dieptepunten van een opwaarderingsproject Door opwaardering van het Albertkanaal schiep De Vlaamse Waterweg op slag onge- kende opportuniteiten voor de binnenvaart en Vlaamse economie. Met de verhoogde bruggen en lokale verbreding van het kanaal creëerde men nieuwe ruimte voor short sea shipping, vierlaags containervaart, drielaags high cube containertransport en het transport van grote ondeelbare objecten. Bovendien draagt het project bij aan de vermindering van files en CO2-uitstoot in Vlaanderen. Bij de aanpassingen van de brug- gen over het Albertkanaal lag de focus op het stimuleren van transport over de waterweg. Maar er werd ook rekening gehouden met de verkeersveiligheid en -doorstroming en daar- naast met de impact van elke brug op het milieu en de omgeving. Enkele bruggen kre- gen er zelfs een ecostrook bij, zodat dieren veilig de oversteek kunnen maken over het Albertkanaal.


De Vlaamse regering zet vandaag hard in op assetmanagement van de bruggen en an- dere kunstwerken. De bruggen over het Albertkanaal kunnen in ieder geval weer voor een heel lange tijd mee. Men bouwde dus nieuwe bruggen die toekomstbestendig zijn


en voldoen aan hedendaagse klanteisen, zo- als bredere fietspaden en verhoogde veilig- heidsvoorzieningen. Zo draagt De Vlaamse Waterweg bij aan een duurzame bevordering van de mobiliteit en een verhoging van de veiligheid.


Chronologisch overzicht In 2007 moesten er nog 50 van de 62 brug- gen verhoogd worden. Geleidelijk werden er steeds meer bruggen aangepakt. En toen al ging dat niet ongezien voorbij. Denk maar aan het opblazen van de bruggen van Vroenhoven en Briegden.


In 2012 kreeg het Albertkanaal de eer om op- genomen te worden in het Ten-T program- ma van de Europese waterwegen, een soort Champions League van de internationale bin- nenwateren. Met deze beslissing gaf Europa een mooie erkenning voor de beleidskeuze om het aandeel van het vervoer over het wa- ter binnen het goederentransport te verho- gen. Dat zorgde voor een eerste versnelling van het project.


Het verbreden van het kanaalpand Wijnegem- Antwerpen bleef een noodzaak, net zoals het verhogen van de bruggen. Daarnaast werd werk gemaakt van innovatieve water- krachtcentrales annex pompinstallaties op de zes sluizencomplexen. De werken aan het Albertkanaal werden uitgevoerd in twee clusters:


1. Uitbreiding van de natte sectie van het Albertkanaal (dit is de breedte x diepte van de waterweg) tussen Wijnegem en Antwerpen. Verbreding van 50 tot 63 meter.


2. Verhoging van de bruggen over het Albertkanaal tot een vrije doorvaarthoogte van 9,10 meter en verbreding van het kanaal onder de bruggen tot 86 meter.


Eind augustus 2017 werd het startschot ge- geven voor het project ‘Verhoging bruggen Albertkanaal – cluster 1’, een publiek-private


Een jaar geleden voer het eerste vier-laags be- laden binnenvaartcontainerschip over het Albertkanaal. Hier met de brug van Godsheide, bij Hasselt.


1062 | WEEK 10-11 5 MAART 2025


Belangstelling vierlaags containervaart over Albertkanaal wordt amper bijgehouden


Foto De Vlaamse Waterweg


samenwerking tussen opdrachtgever De Vlaamse Waterweg en de aannemerscombi- natie THV VIA T Albert. De opdracht: 7 brug- gen over het Albertkanaal verhogen naar 9,10 meter (de bruggen in Eigenbilzen, Zutendaal, Stokrooie, Kwaadmechelen Zwartenhoek, Eindhout, Geel-Stelen en Herentals- Lierseweg) Nauwelijks twee jaar na de aan- vang van het project werd de laatste van deze zeven nieuwe stalen boogbruggen geopend.


Eind april 2019 ondertekenden De Vlaamse Waterweg nv en de nv Via T Albert, het con- tract voor het ‘PPS-project Verhoging brug- gen Albertkanaal – cluster 2’. Ditmaal voor de verhoging van wel acht bruggen: die van Beringen, Paal-Tervant, Meerhout-Vorst, Lummen, OelegemII (Ranst), Herentals (Herenthoutseweg), Kuringen en de Hoogmolenbrug (Schoten). Eind juni opende ook de laatste van deze serie bruggen.


Bij de uitvoering van de PPS-opdracht werd De Vlaamse Waterweg nv bijgestaan door De Werkvennootschap nv. De publiek-private sa- menwerkingen en de steun van Europa heeſt men in staat gesteld om in recordtijd bruggen te verhogen.


Binnenvaart in Vlaanderen moet vanaf 2030 verlost zijn van alle hindernissen


BRUSSEL Het transportbeleid in België is geregionaliseerd - wat erop neerkomt dat de regeringen van Vlaanderen, Wallonië en Brussel grotendeels bevoegd zijn voor on- der meer hun havens en binnenwateren. Daarom is over deze materie ook weinig terug te vinden in het regeerakkoord van de onlangs aangetreden nieuwe federale regering-De Wever, maar wél in dat van de nieuwe Vlaamse regering die in oktober vorig jaar aantrad. Daarin staat dat tussen 2025 en 2030 alle hinderpalen en belem- meringen, die het normale binnenvaart- vervoer in Vlaanderen onmogelijk maken, weggewerkt zullen worden.


JAN SCHILS


Dat Vlaamse regeerakkoord windt er geen doekjes om, wat haar prioriteiten aangaat: op het vlak van investeringen ligt de focus op watergebonden projecten ondubbelzinnig op de extra containercapaciteit voor de haven van Antwerpen en de nieuwe zeesluis voor Zeebrugge.


“De zeehavens en economische netwerken maken Vlaanderen een topregio om te on- dernemen en welvaart te creëren”, zo staat in het regeerakkoord van de nieuwe Vlaamse re- gering onder leiding van de Vlaamse rechtse


nationalist (N-VA) Matthias Diependaele. In het regeerakkoord wordt in een apart hoofd- stuk specifiek aandacht besteed aan de ha- vens en de industrie. De plannen omschreven in het regeerakkoord, die mobiliteit en leef- baarheid met elkaar moeten verzoenen, krij- gen in deze regering concreet vorm.


IJzeren Rijn Wat het goederenvervoer betreſt, gaat de aan- dacht niet alleen naar de weg maar ook naar de andere vervoersmodi. Het regeerakkoord zegt daarover: “Vlaanderen bewaakt en facili- teert de realisatie van de Vlaamse spoorprio- riteiten. Daarnaast zetten we de aan de gang zijnde gesprekken voort over het tot stand brengen van de 43RX/IJzeren Rijn en de twee- de havenontsluiting. We blijven daarover in- tensief overleggen met de federale overheid. Ook goederenvervoer over water kan meer vrachtwagens van de weg halen. We gaan in overleg met de binnenvaartondernemers en andere logistieke spelers na welke hinderpa- len hier nog zijn en werken deze zoveel moge- lijk weg.” Dat moet tegen 2030 een feit zijn, zo verduidelijkte een woordvoerder.


De Vlaamse deelregering geeſt specifieke aan- dacht aan pijpleidingen, als een volwaar- dige transportmodus en erkent dat die on- misbaar zijn in het kader van de toekomstige


energie- en grondstoffentransitie. Zij zal dan ook de nodige initiatieven opstarten om daarvoor ruimte te creëren. Daarnaast zorgt de Vlaamse overheid conform het Havendecreet voor de nautische toeganke- lijkheid van de havens en ondersteunt de uitbouw van de maritieme infrastructuur . “We faciliteren zowel in de havens als langs de binnenwateren de uitbouw van een wal- stroomnetwerk. Vlaanderen voorziet on- dersteuning via oproepen voor het realise- ren van walstroom in onze havens met focus op de segmenten container- en passagiers- vaart”, is in de plannen van de nieuwe rege- ringsploeg te lezen.


Verdere ondersteuning van de havens op het vlak van digitalisering en automatise- ring staan eveneens op de agenda. Havens moeten hun rol als motor van de welvaart in Vlaanderen immers kunnen blijven spelen: “We onderzoeken de steun voor grote projec- ten in onze havens met betrekking tot CO2- afvang met permanente opslag (CCS) en het gebruik van afgevangen CO2 (CCU).”


Chemiecluster De Vlaamse regering heeſt ook aandacht voor de havens als belangrijke industriële vesti- gingsmogelijkheden, waar zich waardevol- le strategische sectoren bevinden (zoals het


chemiecluster) die er enerzijds verankerd moeten blijven en die anderzijds duurzame groeikansen moeten krijgen.


De havens blijven belangrijke infrastructu- ren van de Vlaamse economie en welvaart: “We voorzien ruimte voor ontwikkeling in een flexibel, toekomstgericht kader (op het vlak van ruimte, milieu, vergunningen, te- werkstelling enzovoorts). In en rondom onze economische polen creëren we op een ver- standige en efficiënte manier ruimte voor ge- biedseigen ontwikkeling en geven we onze economie kansen. Hierbij denken we aan concepten van regelluwe zones: minder re- gels, maar wel duidelijke en strikt toegepaste richtlijnen zodat projecten versneld kunnen worden uitgevoerd. De focus op innovatie (‘slimme havens’) ligt in lijn met de accenten die Port of Antwerp-Bruges legt.”


In het kader van die rechtszekerheid kijkt Port of Antwerp-Bruges nadrukkelijk naar de toekomstige verhouding met Nederland na de recente beroepsprocedures die de Nederlandse provincies Zeeland en Noord- Brabant hebben ingediend. Port of Antwerp- Bruges ziet ook belangrijke economische accenten in het regeerakkoord die ‘goed aan- sluiten’ bij de uitdagingen van haar mari- tiem-industrieel complex.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76