1062 | WEEK 10-11 5 MAART 2025


Zee-, scheepvaart- en havengeschiedenis in vijſtig ‘ankerverhalen’ Maritieme Canon van Vlaanderen ziet het licht


OOSTENDE Valentijnsdag 14 februari is te- vens de dag geweest van de verschijning van de Maritieme Canon van Vlaanderen, met een feestelijke boekpresentatie in het Stapelhuis Entrepot in Oostende.


Het gaat om de Vlaamse scheepvaart- geschiedenis van de prehistorie tot nu, vooral beschouwd van af de zeezijde. De Gouden Eeuwen van Brugge en Antwerpen worden behandeld, de havens van Gent, Oostende, Nieuwpoort en Duinkerke. De tal- rijke binnenhavens, de rivieren en kanalen. Ontdekkingsreizen over de wereldzeeën. Legendarische schepen en wrakken. Het trauma van de Scheldesluiting wordt erin geanalyseerd, evenals de avonturen van de Vlaamse maritieme diaspora.


Er zijn grote en kleine momenten van de Vlaamse koopvaardij geweest; van de ma- rine, de kaapvaart, visserij, binnenvaart, pleziervaart, scheepsbouw, havens, wa- terbouw en maritieme wetenschappen. Vlaanderen - dat zijn welvaart altijd al dank- te aan de zee, is vandaag de dag een van de belangrijkste maritieme regio’s van Europa. Het landsdeel heeſt eindelijk zijn eerste standaardwerk aan maritieme geschiedenis gekregen – met politiek, economie, werk, kunst en cultuur, een nieuwe kijk op de ma- ritieme identiteit van de Vlaming en op de Hollands-Vlaamse Gouden Eeuw.


En het is een boekwerk met een weelde aan beelden, zo meldt de uitgever. De ha- ven van Oostende heeſt de exclusieve lan- cering verzorgd van De Maritieme Canon van Vlaanderen, een indrukwekkend refe- rentiewerk van prof. dr. Eric Van Hooydonk uit Gent. Na 5,5 jaar intensief onderzoek is de maritieme geschiedenis van Vlaanderen voor het eerst volledig beschreven: “Een unieke en onmisbare verrijking voor de ha- ven- en scheepvaartsector.” Het lees- en bladerboek is vlot geschreven en toeganke- lijk voor een breed publiek, maar ook nog grondig wetenschappelijk onderbouwd.


Drie boekdelen Het werk van liefst 2056 pagina’s in drie boekdelen bekijkt het Vlaamse verhaal van- uit een maritiem, mondiaal perspectief. Het onderstreept de historische en actuele be- tekenis van de Vlaamse haven- en scheep- vaartsector met:


• 50 maritieme hoofdverhalen die de mari- tieme identiteit van Vlaanderen bepalen;


• 300+ originele bijverhalen over specifieke mijlpalen;


• 2000+ onuitgegeven afbeeldingen, we- reldwijd verzameld. Deel 1 is getiteld ‘Vlaanderen, vloedland. Nat, plat, middenin de zeekaarten gewor- pen’. Met onder meer verhalen over de Gallo-Romeinse handelsvaart, Germaanse


zeerovers en de Vikingen. Tevens komt de prille binnenvaart en de waterwegen aan bod: ‘De bloedsomloop van het land.’ En de Hanzesteden: ‘Brugge en Antwerpen als voorlopers van Europese eenwording’. Een ander hoofdstuk is ingeruimd voor de Willebroekse Vaart en het Brusselse Zeekanaal: ‘Brabants en internationaal infrastructuurwonder.’


Natte letteren Deel 2 omvat onder meer ‘De natte let- teren’: tien sleutelverhalen over scheep- vaart, rivieren en havens. Tevens wordt het Scheidingsverdrag behandeld, het inter- nationaal maritiem statuut van België en Antwerpen. Uiteraard komen ook de Congoboten aan de orde: ‘Vlaggenschepen van expansionisme en kolonialisme’. Het hoofdstuk De Grote Oorlog en het Grote Waterwegenverdrag gaat over verdronken legers en verdronken diplomaten, terwijl er ook een apart hoofdstuk is gewijd aan het ontstaan van het Albertkanaal: ‘Antwerps- Limburgs-Waalse slagader’. Er is daarnaast ook aandacht voor de zwaarste scheeps- ramp in Vlaamse wateren met de Herald of Free Enterprise.


Deel 3 behandelt vooral de diverse scheep- vaart- en havengemeenschappen, alsme- de cultuur- en erfgoedverenigingen. De in 1965 in Antwerpen geboren auteur Eric Van


De auteur prof. dr. Eric Van Hooydonk.


Hooydonk is licentiaat en doctor in de rech- ten, met een bijzonder licentiaat in de mari- tieme wetenschappen. Hij is hoogleraar aan de Universiteit Gent, waar hij verbonden is aan het Maritiem Instituut. Hij leidt daar- naast ook een maritiem advocatenkantoor in Antwerpen.


Boekgegevens • 3 volumes van 17 x 24 cm, 2056 pagina’s, hardcover in foedraal


• ISBN 978-94-6371-546-1 • Vormgeving: Jan Hendrickx, Gramma (www.gramma.be)


• Druk: die Keure, Brugge • Uitgave: Gompel&Svacina, Antwerpen


Bestelinformatie: https://gompel-svacina.eu/ www.maritiemecanon.be www.maritiemecanon.vlaanderen


47


Groen licht westelijke ontsluitingswegen Waaslandhaven Cruciaal jaar voor uitbreiding containercapaciteit Antwerpse haven


ANTWERPEN 2025 wordt een cruciaal jaar voor de realisatie van het project Extra Containercapaciteit Antwerpen (ECA).


Een volle mond: het Complex Proces Extra Containercapaciteit Antwerpen (ECA) moet de behandeling van 7 miljoen teu aan extra containercapaciteit per jaar mogelijk ma- ken in de haven van Antwerpen. Die komt bovenop de huidige jaarlijkse overslag van 13,5 miljoen teu. Hiervoor heeſt de Vlaamse deelregering vorig jaar al het ontwerpbe- sluit Westelijke Ontsluiting Waaslandhaven (WOW) vastgesteld.


Het projectplan omvat onder meer de aan- leg van een nieuw getijdendok met de bij- behorende logistiek-industriële terreinen. De westelijke ontsluitingsweg met spoor- verbinding is essentieel voor de aansluiting van de haven op het hoofdverkeersnet voor de verschillende vervoersmodi, zoals spoor, auto- en vrachtverkeer en fietsers. En 2025 is het jaar dat de enorme schaal van het uit- voeringsproject zichtbaar wordt.


De WOW concentreert zich op de uitbrei- ding van infrastructuur voor het vrachtver- voer en woon-werkverkeer:


Aanleg van een nieuwe weg voor auto’s en vrachtwagens tussen de haven en het hoofdwegennet, naast de bestaande weg (de Blikken).


Verbetering en uitbreiding van de bestaan- de spoorontsluiting, voor zowel de huidi- ge bedrijven als de toekomstige container- terminals en bedrijven in het westelijke deel van de Waaslandhaven.


De vervolmaking en uitbreiding van de fietsverbindingen.


Een nieuwe weg voor auto’s en vrachtwa- gens zal het vracht- en woon-werkverkeer in de Waaslandhaven verlichten.


Buffer voor de omgeving Naast de infrastructuur richt de Westelijke Ontsluiting zich ook op de omgeving. De be- stemming van Putten Weiden, een deel van het poldergebied langs de haven, verandert van ‘havengebied’ in ‘natuurgebied’. Langs de WOW komt een bufferdijk van ruim vijf kilometer lente, als onderdeel van het buf- ferlandschap dat op Linkerscheldeoever wordt ontwikkeld. Deze schermt de polders en dorpen af van de havenexploitatie.


Besluitvorming Voor de beslissing van de Vlaamse regering loopt een openbaar onderzoek. Meer infor- matie op cpeca.be.


Dit openbaar onderzoek vormt de laat- ste stap in de uitwerkingsfase van de Westelijke Ontsluiting Waaslandhaven. Na verwerking van de inspraakreacties kan de Vlaamse Regering het projectbesluit WOW definitief vaststellen. Vervolgens stelt het Departement Mobiliteit en Openbare Werken een aannemer aan om met de uit- voering op het terrein te starten.


Tegelijkertijd loopt de procedure voor de Containercluster Linkeroever, met het Tweede Getijdendok, verder. Het complex projectproces ECA zal door de volgende Vlaamse regering afgerond worden met een definitief projectbesluit. Dit omvat een duidelijk afsprakenkader over kritische


randvoorwaarden zoals mobiliteit, stikstof, PFAS en walstroom.


Inzake mobiliteit blijſt de realisatie van de Tweede Tijsmanstunnel en de E34- west voorrang houden. Deze maakt de uit- eindelijke aansluiting van de Westelijke Ontsluiting Waaslandhaven op de E34 mo- gelijk. Ook de spoorontsluiting, inclusief middelen voor elektrificatie, wordt essenti- eel geacht.


Diepgang Port of Antwerp-Bruges heeſt behoeſte aan extra containercapaciteit op de Antwerpse terminals, vooral aan een nieuw getijden- dok op de Linkerscheldeoever. Het markt- aandeel van de haven in de Hamburg – Le Havre range steeg tot 30,2 procent, on- danks een daling van de containerover- slag. Na succesvolle testvaarten kunnen inmiddels de grootste containerschepen met een diepgang van 16 meter de haven van Antwerpen bereiken. Dit versterkt het Antwerpse platform om ‘s werelds grootste containerschepen te verwelkomen, met een potentiële winst van +/- 1000 teu.


Port of Antwerp-Bruges streeſt ernaar om tegen 2050 de uitstoot van ligemissies van schepen in het havengebied tot nul te redu- ceren. Dit realiseren we door de innovatieve oplossingen, zoals walstroom, standaard te voorzien op de ECA-terminals en deze tech- nologie ook op bestaande terminals uit te rollen.


Dankzij walstroom kunnen aangemeer- de schepen worden aangesloten op het elektriciteitsnet, waardoor ze de genera- tor kunnen uitschakelen. Daarnaast zullen


Kaartje van het haven- en industrieel complex bij Doel, waar ook de nieuwe containertermi- nal moet komen.


de nieuwe terminals ook zo goed als emis- sievrij worden. Als pionier helpt Port of Antwerp-Bruges zo ook andere havens om een efficiëntere en groenere containertra- fiek te realiseren.


Modal split Als logistiek kruispunt in Europa krijgt het Antwerpse wegennet heel wat verkeer te verwerken. ECA zet volop in op de mo- dal split: meer vervoer van containers via spoor, binnenscheepvaart en nachttrans- port. Containers op een alternatieve manier of op andere momenten vervoeren, ontlast het Antwerpse wegennet en vermijdt sluip- verkeer. Tenslotte gaan men voor een re- ductie van emissies van vrachtwagens, door in te zetten op elektrificatie en waterstof- projecten voor het wegvervoer. Zo startte al in 2021 een proefproject voor nachtvervoer en elektrisch vervoer in de continertrafiek.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76