046 Reizen Z


ij n standbeeld voor het treinstation, zij n middelbare school, de hoedenmakerij van vader Louis Auguste aan de Cours Mirabeau, zij n woonhuis, zij n atelier en zij n favoriete stekje om en plein


air te schilderen: in Aix-en-Provence is Paul Cézanne overal. En dit jaar nog meer, want ter gelegenheid van de afronding van de restauratie van het ouderlij ke huis (Bastide du Jas de Bouff an) en zij n werkplaats (Atelier des Lauves) haalt de stad vanuit de hele wereld bij na 130 werken van zij n beroemde zoon terug om er een groot feestjaar van te maken: Cézanne 2025. Schilder Paul Cézanne (1839 – 1906) werd


in Aix geboren, woonde er een groot deel van zij n leven en stierf er. De jonge Paul studeerde rechten en werkte tij delij k bij zij n vader, die de hoeden voor een glansrij ke carrière in het bankwezen had ingeruild. Tegen diens wil koos Paul uiteindelij k voor de kunst; al vanaf zij n jeugd vormde schilderen de rode draad in zij n leven. Het werd een straff e strij d, want hij werd


geweigerd op de kunstacademie en meerdere jaren achtereen buitengesloten van de Salon de Paris, de belangrij kste kunsttentoonstelling van Frankrij k. Met andere, eveneens geweigerde schilders exposeerde Cézanne in 1863 op de Salon des Refusés. Ook kunstbroeders als Manet, Whistler en Pissarro, toch ook niet de minsten, namen eraan deel.


Niet de snelste Cézanne gaf niet op. Pas in 1882, 20 jaar na zij n eerste poging, werden zij n werken toegelaten tot de Salon de Paris. En pas na het overlij den van zij n vader in 1886 werd hij , dankzij diens erfenis, fi nancieel onafhankelij k. Eindelij k kon hij trouwen met Hortense, met wie hij al 20 jaar samenleefde en al een zoon had. Brede erkenning voor zij n werk kwam pas na de wereldtentoonstelling van 1900 in Parij s. Cézanne was op meer vlakken niet de snelste.


Bekend is dat hij enorm traag werkte. Op zij n stillevens geen pruimen, kersen of peren; die waren al rot voordat hij zij n werk af had. Appels gingen langer mee, die schilderde hij dan ook graag. Net als zij n vrouw, van wie hij zeker 25


portretten maakte. Hij noemde haar zij n beste model, want “Hortense posse come une pomme”, Hortense poseert als een appel. Andere model- len dreef hij tot wanhoop door ze tientallen


keren opnieuw op te laten draven voor wéér een schildersessie van 3 uur. De schilder was ook nooit tevreden over


wat hij maakte. “Het overhemd is wel aardig gelukt”, zei hij over een portret waar hij , en het model, honderden uren in hadden zitten. In augustus 1906, 2 maanden voor zij n dood, schreef hij aan een vriend dat hij meende wat progressie in zij n werk te hebben gemaakt.


Bijzondere muze Cézannes favoriete model was niet toevallig een model waar geen beweging in te krij gen is: de Montagne Sainte-Victoire, een kalksteen- massief ten oosten van Aix-en-Provence. Op de meest westelij ke top staat op 945 meter hoogte het 18 meter hoge Croix de Provence. De Sainte-Victoire werd zij n kalkstenen muze.


Er zij n 87 schilderij en, 45 olieverftekeningen en 34 aquarellen bekend die hij van deze berg maakte. Consequent liet hij het kruis op de top weg, want Cézanne was een natuurmens. Schilderde hij natuur, dan mocht er ook enkel natuur op zij n doeken komen. Graag liep hij vanaf zij n Atelier des Lauves in een kwartier heuvelopwaarts naar een parkje met goed zicht op zij n muze. Terrain des Peintres heet het vandaag de dag en het biedt, tussen de cipressen door, nog altij d vrij uitzicht op de Sainte-Victoire. Een tiental reproducties van de schilderij en die hier tot stand kwamen, maakt het tot een klein openluchtmuseum. De schilder zocht ook graag de eenzaamheid


van de verlaten zandsteengroeve Carrières de Bibémus op. Vrij wel de hele binnenstad van Aix is gebouwd met het zandsteen uit deze groeve, die in 1789 werd gesloten. Cézanne had er goed zicht op zij n favoriete model, maar ook de vier- kante vormen van de Carrières zelf spraken hem aan. Pablo Picasso en Georges Braque worden gezien als de grondleggers van het kubisme, maar het was Cézanne die al eerder, en wel precies in deze steengroeve, de geometri sering van de beeldenwereld inzette. De steengroeve, Terrain des Peintres, het


Atelier des Lauves – waar Cézanne zelf een smal hoog raam uit de muur zaagde om zij n werken naar buiten te kunnen krij gen – en Jas de Bouff an: ze zij n in het feestelij ke Cézanne- jaar allemaal te bezoeken. Anderhalf jaar gele- den werd tij dens restauratiewerkzaamheden in zij n ouderlij k huis nog een onbekende, vroege muurschildering van de meester ontdekt. Cézanne en Aix-en-Provence: tot in de eeuwigheid blij ven ze stevig met elkaar verbonden. <


FOTO: ANNEMARIE BERGFELD


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92