074 Favoriete pil


Tekst: Frank van Kolfschooten Fotografi e: De Beeldredaktie/Sander Koning


Medisch historicus Max van der Linden


“De stille kracht is een roman met schitterend neergezette karakters en nog schitterendere natuurbeschrij vingen”, zegt medisch histori- cus Max van der Linden uit Bilthoven. “Louis Couperus publiceerde zij n boek in 1900, maar het is, zeker in hertaling, heel toegankelij k geschreven, met nog steeds actuele thematiek: de tegenstelling tussen het rationele, objectie- ve en controleerbare en het meer subjectieve, oncontroleerbare.” Het boek speelt zich af in Nederlands-Indië,


eind 19e eeuw, met de Neder lander Otto van Odij ck als hoofdpersoon. Hij woont met zij n gezin in het dorpje Laboewangi op Java, waar mysterieuze gebeurtenissen plaatsvinden die de lokale bewoners toeschrij ven aan een ‘stille kracht’. Van Odij ck is een man van de ratio en moet niets weten van wat hij als bij geloof beschouwt. Maar dan dringt de stille kracht ook door in zij n huis en treft het zij n vrouw Léonie, die verhoudingen heeft met andere mannen. Er vliegen stenen door de lucht, gla- zen versplinteren zomaar en Léonie wordt als ze in bad wil gaan uit het niets besproeid met rood sirihsap. “Het dorpje en het gezin vallen uiteen en Van Odij ck blij ft alleen achter”, vertelt Van der Linden. “Uiteindelij k geeft hij zich over aan de allesoverstij gende kracht van de natuur en trekt hij zich terug in de binnen- landen, met een nieuwe, Indische vrouw.” Van der Lindens proefschrift gaat over de geschiedenis van diepe hersenstimulatie bij


psychiatrische aandoeningen (handelseditie: De ultieme lobotomie). Ook binnen de psychiatrie ziet hij een spanning tussen de ratio en het irrationele. “Ik ben gefascineerd door hoe we met ‘objectieve’ methoden subjectieve, vaak meer irrationele klachten willen verhelpen. Psychochirurgie vind ik daar een extreem interessant voorbeeld van: je wij st op basis van dierexperimenteel hersenonderzoek en kli- nische bevindingen een klein hersengebiedje aan dat je therapeutisch manipuleert om zoiets complex als een psychiatrische stoornis te verhelpen.” Uit zij n onderzoek blij kt dat nog steeds


onbekend is hoe en waarom diepe hersen ma - nipulatie bij een deel van de patiënten werkt


‘Schitterend neergezette karakters en nog schitterendere natuurbeschrijvingen’


bij aandoeningen zoals obsessief-compulsieve stoornis en depressie. “Dat geldt overigens voor alle biologisch-psychiatrische behande- lingen, ook die met antidepressiva. Er zij n geen algemeen geaccepteerde verklarings- modellen. Wat dat betreft zij n we sinds De stille kracht met al onze wetenschap en technologie nog maar weinig opgeschoten in het begrij pen van onze eigen natuur.”


Max van der Linden (Utrecht, 1973) is medisch historicus en coördinator van het honoursprogramma Psy- chologie van de Univer siteit van Amsterdam. Zijn favo- riete pil: de roman De stille kracht van de Nederlandse schrijver Louis Couperus.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92