060 Reizen E


en gravelpad slingert naar een meertje. Aan het water staat een voornaam, grij s houten huis, met een spitse, speelse toren. Het is de oude pastorie van het op ongeveer 45 kilometer ten zuidoosten


van Oslo gelegen dorp Spydeberg. In de Preste- gården, een romantische tuin die eind achttien- de eeuw werd ontworpen door pastoor Jacob Nicolai Wilse, serveren vrij willigers op zomerse zondag middagen vafl er (wafels) en koffi e. Op de overige dagen klinkt er enkel vogelgefl uit. Hier, midden op het platteland, kwamen op


8 augustus 1814 de Noorse koning Christian Frederik en het kabinet bij een om te praten over een wapenstilstand met Zweden. Eerder dat jaar had Noorwegen met zij n buurland ge- broken door een eigen grondwet aan te nemen en de Deense kroonprins Christian Frederik als koning te kiezen. Zweedse troepen vielen op 26 juli 1814 Noorwegen binnen. De pastorie van Spydeberg ligt op de Unions-


leden, een fi etsroute in het zuidoosten van Noorwegen en het westen van Zweden met als thema de unie die na vredesonderhandelingen tot stand kwam. De route voert over stille land- wegen en gravelpaden, door dichtbegroeide bossen, langs meren en eeuwenoude sluizen. In Noorwegen staat de historie voorop, in Zweden de ruige natuur. Het beginpunt is Møllebyen, het historische


centrum van het stadje Moss, waar de Mosse- fossen-waterval in de twintigste eeuw de molens voor de steen-, papier- en ij zerfabrieken aandreef. De oude rode bakstenen gebouwen met hun gietij zeren ramen vormen nu een uitgaanscentrum met restaurants, cafés, een bioscoop en industriemuseum. Hier bevindt zich ook het Konventionsgaarden, een sierlij k geel gebouw waar nog diezelfde zomer van 1814 een vredesakkoord werd ondertekend.


Lezersvoordeel Bij boeking van de tiendaagse Unionsleden- fi etsreis van vostravel.nl, ontvangen lezers van Arts en Auto enkele extraatjes. Meer info, zie pagina 56.


Grensovergang Na Moss voert de fi etsroute al snel het bos in. Omhoog en omlaag, door een gevarieerd landschap met rotsen en hier en daar een huis. In het dorp Kirkebygden glinstert het kerkje Våler, met zij n witte stenen en bruinrood geschilderd hout. Dames wandelen naar de communie viering in traditionele jurken met geborduurde bloemen. Bij Meisen ligt op een heuvel het fort Høytorp, gebouwd tussen 1912 tot 1918 om de Zweden weg te houden. Na een mistroostig, leeg douanegebouw


slingert de route Zweden in. Midden in het bos geeft een geel bordje de grensovergang aan.


Wat al snel opvalt, is dat Zweden verder is op fi etsgebied. In Noorwegen wil nog wel eens een bordje ontbreken en moet je als fi etser soms over een drukke weg, maar in Zweden lij kt alles te kloppen. In plaats van moderne zakenhotels zij n er sfeervolle B&B’s in houten huizen, idyllisch gelegen aan het water. De vele Tesla’s die ik in Noorwegen zag


rondrij den, zij n afwezig in het straatbeeld van Zweden. De rust overheerst. Wat wel hetzelfde is: industrieel erfgoed, omgedoopt tot musea en koffi etentjes. Met hun gezelligheid bieden ze een welkome afwisseling na urenlang fi etsen door bossen. De Zweden koesteren hun koffi emomentje, fi ka: genieten van fi lterkoffi e met een lekkernij erbij , zoals chokladbollar of kannellbulle. Voor koffi e en ij s kun je ook terecht in het voorheen industriële plaatsje Lennarts- fors. Daar passeren kanoërs via door drie uit de rotsen uitgegraven sluizen die het Dals land- kanaal met het meer Lelång verbinden; een hoogteverschil van 7,5 meter.


Allemansrecht Op het Zweedse deel van de Unionsleden doemt het ene na het andere magische meer op. Soms is er even asfalt, dan weer gravel. In de bossen valt overal wat lekkers te pluk- ken, van frambozen tot bessen. Dankzij het allemansrecht mag iedereen zelf zij n kostje bij elkaar scharrelen. We zien dan ook geregeld locals met tasjes door de bossen lopen. Een duik in het water bij B&B Edsleskogs


Wärdshus is ij skoud, maar laat de vermoeide spieren heerlij k tintelen. Daarna volgt een diner in de tuin, terwij l de lucht oranje kleurt. Als horeca even lij kt uit te blij ven op de laatste fi etsdag, staat bij Hembygdsgården een uitnodigend bordje met daarop kaff e langs de weg. Betalen kan alleen met een Zweedse app. “Jullie krij gen de koffi e wel van mij ”, zegt gast- vrouw Gerd Carling. “Een zelfgebakken koekje erbij ?” Daarna geeft ze spontaan een rondlei- ding door de uit 1815 daterende boerderij , met boven een klein museum, tot stand gekomen met hulp van de plaatselij ke handwerkclub. Eindbestemming Karlstad ligt aan het


Vänermeer, het grootste meer van Zweden. Studen ten zitten te kletsen op bankjes langs het kanaal. Voor het stadhuis prij kt het vredes- monument, als herinnering aan de ontbinding van de unie in 1905. Het beeld toont een vrouw met een gebroken zwaard, haar voet op het hoofd van een soldaat. Zweden erkende Noorwegen voortaan als onafhankelij k land. Het is toch goed gekomen tussen de twee buren. Gelukkig maar.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92