024 Achtergrond Wat is introversie?


Een eeuw geleden introduceerde psychiater en psycho- loog Carl Gustav Jung de termen introvert en extravert. Volgens de Zwitser legt iemand die introvert is de focus op de innerlijke belevingswereld, terwijl bij een extraverte levenshouding de focus meer ligt op de buitenwereld. In de jaren ’70 kwam de Duits-Britse psychiater Hans Eysenck erachter dat de hersenen van introverten gevoeliger zijn en daardoor meer prikkels opnemen uit hun omgeving. Intro- verten hebben daardoor de neiging zich van tijd tot tijd af te zonderen, om zo het aantal prikkels te beperken. Bij extraverten zijn de hersenen minder gevoelig, waardoor zij juist op zoek gaan naar prikkels om nieuwe energie te krijgen. Er bestaan verschillende defi nities van introversie. De Big Five omschrijft


introversie als ‘graag alleen willen zijn, moe worden van veel onder de men- sen zijn, het moeilijk vinden een gesprek te beginnen, niet van praten houden, zorgvuldig formuleren en er niet van houden in het middelpunt van de belang- stelling te staan’. De Dikke Van Dale houdt het op ‘in zichzelf gekeerd’ en ‘weinig spraakzaam’. Naar aanleiding van haar onderzoek en gesprekken met introverte leiders


komt Karolien Koolhof tot de volgende beschrijving: ‘Een introvert is iemand die oplaadt door alleen te zijn. Dat wil niet zeggen dat hij niet bij andere mensen wil zijn. Een introvert geeft echter de voorkeur aan kleinere groepen mensen bij sociale gelegenheden. Hij heeft daarnaast meer tijd nodig om zijn gedachten te kunnen uiten en om dingen te analyseren dan een extravert’.


‘Steeds een toneelstuk


opvoeren, kost heel veel energie’


“Al was dat tachtig jaar geleden wel anders, toen was introversie het top- punt van eruditie.” Dat dit de afgelopen decennia is omgeslagen, verbindt De Raad aan de opkomst van de televisie en later sociale media. “Dat zij n extraverte systemen, daar komen alleen mensen die zich willen laten zien. Daardoor zij n we extraversie meer en meer gaan waarderen.” De laatste jaren is er wel weer meer


aandacht voor de positieve kanten van introversie. Dankzij populaire boeken als Stil van Susan Cain en De kracht van stille mensen van Sophie Dembling. “Op zich een positieve beweging”, vindt De Raad. “Maar door de nadruk op de tegenstelling tussen extravert en introvert worden die boeken wel gauw karikaturaal: de extraverte onbeheerste fl apuit versus de introverte gesloten oester. Terwij l die extremen in de realiteit zelden voorko- men. De meeste mensen zij n ambivert en bevinden zich ergens tussen die extremen: ongeveer twee derde wat meer aan de extraverte kant en een derde wat meer aan de introverte kant. Maar van veel groter belang is dat er meer persoon- lij kheidsfactoren [zie kader rechtsonder,


red.] invloed hebben op hoe we zij n en hoe anderen ons zien. Iemands persoon- lij kheid bestaat altij d uit een combinatie van eigenschappen. Een typische intro- vert is gesloten, maar kan tegelij kertij d vriendelij k en emotioneel stabiel zij n. Die focus op introvert-extravert is niet terecht. Als het gaat om handelen in een acute situatie, dan vraagt dat beheerst, vastberaden, doortastend, zorgvuldig, rustig, praktisch, toegewij d gedrag. Geen enkele van deze eigenschappen behoren primair tot het domein van extraversie, maar eerder tot emotionele stabiliteit en zorgvuldigheid.”


Affi nity bias Toch lij ken beoordelaars in ziekenhui- zen veel waarde aan spraakzaamheid te hechten, heeft Coster gemerkt. Zij wij t dat aan het systeem, de werkdruk en de cultuur. “Ik vond de feedback die ik kreeg niet onterecht, maar miste daarin wat meer aandacht voor de persoon. Wie ben jij ? Wat heb jij voor kwalitei- ten? Waar wil je naartoe en wat heb je daarvoor nodig? Maar in het ziekenhuis dendert de trein altij d door, daar is geen tij d voor. En als je zelf extravert bent,


dan zie je denk ik minder snel de kwali- teiten van een introvert.” Introversie-coach Karolien Koolhof


weet dat wel zeker. “We hebben alle- maal last van affi nity bias: de voorkeur voor mensen die op jou lij ken. Daardoor kan het voor introverten lastig zij n voet aan de grond te krij gen in een extraverte werkomgeving. Laat staan zichzelf op te werken. Terwij l introverten óók goede leiders kunnen zij n.” Die conclusie trekt Koolhof na haar onderzoek onder 400 zelfbenoemde introverte leiders uit ver- schillende landen. “Het algemene beeld van een leider is iemand die aanwezig en goedgebekt is en op die manier iedereen meekrij gt. Maar dat wil niet zeggen dat extraverten betere leidinggevenden zij n dan mensen die minder uitgesproken en meer op de achtergrond zij n. Waar een extravert meer directief leiding geeft, is een introvert meer participatief, meer gericht op samenwerking, meer meewer- kend voorman dan stuurman.” Recent bracht Koolhof het boek


Introvert Leiderschap uit, waarvoor ze met dertig introverte leiders sprak. Een van hen is moleculair stralingsbioloog Julie Nonnekens, universitair hoofddocent


<


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84