Tekst: Frank van Kolfschooten Beeld: De Beeldredaktie/Marcel J. de Jong


Favoriete pil


Hoogleraar Psychosomatiek Judith Rosmalen


“De allereerste zin van Corpus Delicti. Een proces is al intrigerend”, vertelt Judith Rosmalen, hoogleraar Psychosomatiek in het UMC Groningen. “De roman opent met de WHO- defi nitie van gezondheid als ‘een toestand van totaal lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn en niet uitsluitend de afwezigheid van ziekte’. Die zin zet je meteen al aan het denken over wat gezondheid nu eigenlijk is.” De Duitse schrijfster Juli Zeh schetst in


Corpus Delicti een autoritaire samenleving waarin het streven naar gezondheid en preven- tie van ziekte op de spits is gedreven. Er zijn wetten en regels ingevoerd (De Methode) waar- aan iedereen zich moet houden en die ervoor moeten zorgen dat ziekte niet meer voorkomt. Er zijn overal sensoren om het gedrag van men- sen te monitoren, ook in hun lichaam. Over- tredingen worden bestraft. De roman volgt het proces tegen bioloog Mia Holl, die is gaan twijfelen aan De Methode na de zelfmoord van haar broer. Als zij op een zwak moment een sigaret opsteekt, moet ze voor de rechter ko- men vanwege misbruik van een toxische stof. “Zeh vergroot een aantal hedendaagse


ontwikkelingen uit en laat op beklemmende wijze zien wat voor soort maatschappij je dan krijgt”, zegt Rosmalen. “Ziekte is daarin geen privéaangelegenheid meer, omdat de maatschappij ervoor moet opdraaien. Uit- gangspunt is dat je door wilskracht gezond kunt blijven en ziekte je eigen schuld is. Het


wordt gezien als een gebrek aan overtuiging en controle over jezelf.” De WHO-defi nitie van gezondheid is


gedateerd, vindt Rosmalen, omdat totaal lichamelijk, geestelijk en sociaal welzijn een utopie is. “Er bestaat een betere defi nitie, die er rekening mee houdt dat gezondheidsproble- men onlosmakelijk bij het leven horen. Cen- traal in die defi nitie staat het vermogen van mensen om zich aan te passen aan ziekte en de regie over hun leven te behouden.” De begrippen gezondheid en ziekte zijn


vast onderdeel van Rosmalens colleges over onbegrepen klachten. “Bij onbegrepen klach- ten worden soms diagnoses als fi bromyalgie of prikkelbaredarmsyndroom gesteld. Hierbij


‘Gezondheidsproblemen horen onlosmakelijk bij het leven’


speelt ook de discussie of er dan sprake is van een ziekte. Patiënten met onbegrepen klach- ten stuiten vaak op onbegrip. De schuldvraag komt bij hen sneller om de hoek kijken dan bij patiënten met een objectief aangetoonde af- wijking. Vaak wordt aangenomen dat de klach- ten te maken hebben met persoonlijkheid of gedrag. Daardoor voelen patiënten zich niet altijd serieus genomen.”


Judith Rosmalen (Bemmel, 1971) is hoogleraar Psycho- somatiek in het UMC Groningen. Haar favoriete pil: de roman Corpus Delicti. Een proces van de Duitse schrijfster Juli Zeh.


ArtsenAuto juli/augustus 2016 089


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92  |  Page 93  |  Page 94  |  Page 95  |  Page 96  |  Page 97  |  Page 98  |  Page 99  |  Page 100  |  Page 101  |  Page 102  |  Page 103  |  Page 104  |  Page 105  |  Page 106  |  Page 107  |  Page 108  |  Page 109  |  Page 110  |  Page 111  |  Page 112  |  Page 113  |  Page 114  |  Page 115  |  Page 116  |  Page 117  |  Page 118  |  Page 119  |  Page 120  |  Page 121  |  Page 122  |  Page 123  |  Page 124