ZATERDAG 25 SEPTEMBER 2010
Eenzamemensen levenminderlang
Eenzamemensen sterven eerder danmensen met een druk sociaal leven, ontdekten geleerden vande VU.Zij hebben meer stress.Binnen vijftienjaarwasveertigprocent van de onderzochte groep eenzamen dood,tegen dertigprocent vande niet-eenzamen.Sites als Facebook zijn geen oplossing:zij vergroten soms het gevoel vaneenzaamheid.
Jeneusveroudert snellerdanjetenen
Detijd vliegt snellerter hoogte van je neusdan bij je tenen. Geleerden vanMIT hebben dit vermoeden van Albert Einstein voor het eerstbewe- zen met twee bovenelkaarge- plaatstesuperprecieze klokken. Als gevolg vandezwaartekracht loopt de ondersteklok3microseconden langzamer –perjaar per kilometer hoogteverschil. (Science)
wetenschap
Nobelprijswinnaar trektpublicaties in
Bucktrektrattenonderzoekin. FOTOAP
Nobelprijswinnaar LindaBuckuit deVSheeft dezeweek tweepubli- caties uit 2006 in Science,overreuk bijratten, teruggetrokken. Zijge- looft niet meer in de betrouwbaar- heid vanresearchhiernaar door haarmedeonderzoeker Zhihua Zou. Collega’s kondendiens uitsla- genniet herhalen. Zou is inmiddels verdwenen naarChina. (Nature)
Optimist door schoolstress Merijn vanWouden(19)
nacht. Ik gingomelfuurnaar bed enwasaltevreden als ik te- gentweeën in slaapwasgeval- len. Somswarenernachten dat ik helemaal niet sliep.”Inhet weekend probeerdeMerijn ‘bij te slapen’. Hetslechteslapen hadtema-
‘I
kenmet school. “Ik hadniet ge- noegtijdvoor de opdrachten vanschool. Ik kreegmijn huis- werk niet af, en probeerde dat probleem ’s nachts op te lossen. Ik stondvroeg op,sliepminder, kreegmeer stress en ginginde klasminder goed opletten.” Deleraren op school wisten
nietwateraan de handwas.Me- rijn heeftweleens een balletje opgegooid. “Ze zeiden:‘Wat erg.’Meer niet.Ikweet dat ande- re kinderen ookvaak slechtsla- pen.” Hijgebruiktnog altijdbepaal-
de trucjesomin slaap te komen. “Ik ga bewust langzamer adem- halen. Of ik zie eengrote zon voor me. Bij het inademenwordt
EmmaPieters(17)
eenchatgesprek met eentherapeut zijnzeopenhartigerdanaandetele- foonof in een gewoon gesprek.” VolgensDeBruin ismendeafgelo-
pen tien jaar ongeveer dertigminu- tenmindergaan slapen per nacht. Dat heeft ondermeer te maken met het hoge werkritme en de zomer- en de wintertijd.“Hetisextrabelang- rijk dat de problemen snel worden aangepakt om te zorgendat ze niet- chronischworden. Want anders lo- pen deze jongeren een risico dat ze oplatereleeftijdnogmeerslaappro- blemen krijgen. Dan worden ze, zo- als ouderen met insomnia,heel vroegindeochtend wakker.Ofze vallen laatinslaapenzijnmiddenin de nacht ééntot twee uurklaarwak- ker.”
Jongerenkunnenzichaanmeldenop
www.slimslapen.nl.
slapen is bij vlagen. In zo’n ‘slechte’ periode ligt ze vaak tweeuurwakker in bed.“Ik heb moeitemet inslapen.Somsligik te piekeren, soms ben ik half in slaapenwordikweerwakker. Danlukt het echt niet meer.Het is zo vervelendomwakker te lig- gen. Je komtover je slaapheen. Je telt ook: zoveeluur kaniknog maar slapen als iknuin slaap val.Danraak ik vaak nogmeer gespannen.” Ze gaat meestal rond elfuur
V
naar bed, maar valt pas éénuur, half twee in slaap.Zemoet al- weer om zevenuur op.Het heeft met school te maken, zegt ze.Ze zit nu in de vijfde klas vanhet gymnasium. “Alsikhet druk heb, ligikvaker wakker.Ikdenk
anaf haar dertiende, veer- tiende jaar slaaptEmma mindergoed.Dat slechte
dan aandedingendie ik nog moet doenofaan afspraken met vrienden. Soms ga ik nogeven mijn bed uit en doe ik nogiets.” Ze heeft eenpaar trucjes ont-
wikkeldominslaaptekomen. Eénvan die trucjes is eenont- spanningsoefening. Maar ze creëertook vaak eendroomwe- reld. “Ik hebdan gekkefanta- sieën. Dat ik eenmooie dagbe- leef of op een eiland zit.Ikpro- beerdan in eendroom te ko- men.” Als ze slechtslaapt,iszeover-
dagmoe.Afentoeheeftzedagen dat ze zomoeisdat ze zichslecht kanconcentreren op school. “Meervan mijn vriendinnen zienermoe uit.Ikdraag make- up,dus dat scheelt. Maar ik ben al twee keer in slaap gevallen in de klas.Met mijn hoofdopdeta- fel.”
kkreeg in4vwolastvan slaapproblemen.Iksliep slechtseen paaruurper
die zon groter,bij het uitademen kleiner.Hetdoel ishemhele- maal te laten verdwijnen.” Verder gebruiktMerijn het
computerprogrammaF.lux, dat de lichtintensiteit vanhet beeld- schermmindert naarmatede avond vordert.Hetschermkrijgt dan een geel-oranjetint.“Van blauwig licht krijg je het gevoel dat het overdagis, vangelig licht het gevoel vaneen avond. Door het oranjeschermkomik eerder in een slaapstemmingen ligikminderlangklaarwakker in bed.” “Ze zeggen dat je beter in een andere kamer kunt slapen dan in de kamerwaar jewerkt.Bij mij kandat niet.Nufantaseerik ’s avonds gewoon dat ik in een andere kamer slaap.” Tegenwoordiggaat hetwatbe-
ter, maar hetduurtmeestal toch noganderhalfuurvoorMerijn in slaapvalt. “Ik benwatkalmer geworden. Ik hebook eenvrien- din gekregen.Door haar ben ik ookrustiger.Maar ik zou nog steeds dolgraagbinnen een kwartier in slaapvallen.”
Een normaalmens zou ermoe- deloosvanworden,maarMark Rutteniet.Zijn grijns is nognet zo zelfvoldaan als toen hijinjuni voorstelde binnen eenmaand eenkabinet in elkaar te draaien. Hetiseen raadselwaaromde
S
kandidaat-premier nogsteeds zo tevreden is.Rutteiseen enigma- tischman.Nogniet zo langgele- den stondhij bekend als linksige VVD’er.Bij zijn benoemingtot lijsttrekkerwerdhij het kleine broertjevanWouterBosge- noemd.Inmiddelslikt hijsamen met rechtsNederlandzijnvin- gers af bij eenbegrotingdie 16 miljardbezuinigt. Is hij veran- derd?Ofishet demachtdie, ook voor eigengeilers, erotiseert? Zo graagpremier willenworden, dat je er sans scrupules oude vor- menen gedachten voor opgeeft. Hetmaakt mij treurig. Is dit de
politiek?Blijdschapomdat je weer een paarmiljard uit de be- grotinghebtgesloopt, maar geen enkel positief perspectief voor de samenleving. In 2008 verscheen zijnPamflet
EigengeilerMark Rutte geeftidealen zonder scrupulesop
vaneen optimist.Enkelesaillante passages: ‘Eenbelangrijke bij- drageleveren aaninnovatieve, technologische onderzoekspro- jecten, dat is de kracht vanNe- derland. Diekrachtmoetenwe inzetten op energiegebied.Ne- derlandsetechnischestudenten rijdenieder jaar vooraan in de race voor auto’s op zonne-ener- gie.Hetzou mooi zijn als het ze lukt de auto’s opwaterstofof elektriciteit doorteontwikkelen totmodellen die betaalbaar zijn voor iedereen. (...) Slagen wijer in deNederlandseeconomieom te vormenin eenmoderne, inno- vatieve economie, dan hebben wegoudin handen.Dan leidt ‘groen’ totenergiezekerheid én economische groei.’ Over dit verhaal vanRuttewerd
indertijd–ook door mij–wat la- cheriggedaan.Ruttemuntte de termGroenRechts en pleittevoor groene economische groei. Dat hij ook nogkernenergiepropa- geerde,waseen misser,maar hij schetstewel een vergezicht.Ne- derlandmoest een cutting edge, modern kosmopolitischengroen landworden.Hoedat allemaal moest,was eenbeetjevaag. Maar toch,nupolitici de grenzen al- leen maar willen dicht gooien en er nooitmeeroverheenkijken, snak ik soms naar zo’n pamflet.
t.vandekeuken@
parool.nl
inds het beginvan de for- matie is hij honderden malen langs de camera’s op het Binnenhof gelopen.
39
ILLUSTRATIEGIDEONKIEFER
Teun van de Keuken
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124 |
Page 125 |
Page 126 |
Page 127 |
Page 128 |
Page 129 |
Page 130 |
Page 131 |
Page 132 |
Page 133 |
Page 134 |
Page 135 |
Page 136 |
Page 137 |
Page 138 |
Page 139 |
Page 140 |
Page 141 |
Page 142 |
Page 143 |
Page 144