ZATERDAG9OKTOBER 2010
klapstoel 17 Gespeeld ‘Ikkreeg ’n sms:Dakota verongelukt.Kapot’
Toen ze stierf, washet hele huis meteen ouwe meuk. Haar twinkel die ook in de spullenwas gekropen, wasmet haar vertrokken. Wegis weg, dat voelde ik zoduidelijk.”
Tweeling
“Alain en ik komen uit hetzelfde ei. Hij is negenminuten ouder dan ik. Hetiseigenaardig, tweelingzijn. Al- lesismeetbaar:wieisdesterkste,de slimste, de grappigste?Endat dan met iemand die`qua dna niet dich- teropjekan zitten. We gingenvrij snel onze eigenweg en er warenpe- riodesdat we elkaarweinig zagen. Nietomdat we elkaarontweken, het liepgewoon zo.Bijvoorbeeld toen ik zevenjaar in New York wasvoor JoopvandenEndeStageHolding.” “Alainenik zijndikkevriendenen
we lachen veel, maar we hebben ookafstand nodig. Ons werk is na- tuurlijk verwant: Alain produceert dramaseriesenspeelfilms,ikvooral groteshows.Samenwerken gaat to- taal niet.Decompetitie vanvroeger leeft nogeen beetje.Wegunnen el- kaar alles,maar kritiekvan elkaar ligt gevoelig. En tegelijkertijdis Alains meningbelangrijkvoor me.”
Joop vanden Ende
“Ikheb25jaarals uitvoerendprodu- cent voor en met hem gewerkt.Ik denk dat hijvroeg doorhad dat ik een bijtertjeben. Professioneel ge- zien vindikhem de meestbezeten ondernemer die ik ooit hebont- moet.Hij wil altijdmeer en meer – en zijnambitie verdwijnt niet met ouder worden. Hijheeft me daar- mee dicht bij het vuur gebracht, dat zeker.Wedeeldeneenpioniersdrift: op Broadway produceren, de Duitse markt veroveren. Joop en ik konden vroegerookaltijdverschrikkelijkla- chen,maargaandeweggroeidenwe uit elkaar. Zes jaar geleden vertrok ik bij Stage Holding. Ik wildemijn eigenshowsbedenken enmaken.”
U2
“Ik wasadviseurbij de Spiderman- show op Broadway. Daar komt mu- ziekvan U2 bij.Waanzinnig. Als zo’n band musicalsgaat maken, blijkthet een heel breed fenomeen te zijn, waarmee je tegelijkertijd veel vernieuwenderkan omsprin- gendan nu vaak gebeurt. Hetgenre is nogniet volledigbenut.Jegaat toch weleens naar een film waarbij je zowel doorbeeld als geluid zo bent overweldigd dat je iemand gaat bellenals je eruitkomt?Dat kanook gebeuren metmusical.”
Musical
“Het musicalimago is niet goed: bombastische kostuums en decors, bedrijfsuitjes,hardzingende men- sen en matige acteerprestaties. Dat wasvroeger anders. LesMisérables, Cats, Miss Saigon warenproducties die als kunstvorm werden beoor- deeld. Ik zal niet altijd slagen, maar mijnambitieisomgroteshowsweer neer te zetten als kunst,niet alleen als entertainment voor de massa.”
Broadway
“Totaalanderewedstrijd.Daarwor- den musicals beoordeeld als art.Je moet langs de recensenten vande New York Times.Daar ontkom je niet aan en het gaat er genadeloos aan toe. Ik vinddat geweldig, je staande moeten houden in eenkei- hardewereld. Ik hebjaren in Ameri- ka gewoond. Ik hebermijn vrouw ontmoet,zij is Amerikaanse. Nu hou ik er nogeen kantoor aan. Ik ga komend jaar eenproject doenmet een IJslandsetheatergroep in de Brooklyn Academyof Music. Ik pro- beergewoon vanalles.Ikstopniet. Hoeveel er ookmisgaat.”
HazelhoffRoelfzema
“Ik hebhem nooitgesproken, maar hij is voor zijn dood welgeconsul- teerd. Ik waszelf eerst sceptisch over een Soldaat vanOranje-musi- cal. Zo’nmooi boek. En een film die ookalzogoed is.Ikhad grotetwij- fels. Uiteindelijk ben ik omgegaan omdat Theu Boermansderegie op
ta welkapot’. Hetallerbestever- voerbedrijf,dat nooit iets anders doet dan ingewikkelde dingenver- slepen; het ministerievan Verkeer en Waterstaat,dat vandehoed en de rand weet en een vergunning geeft voor 7,20 meter breed, terwijl die brugmaar 6,80meter was: Ja, sorry,diezagenwenietaankomen.”
Talentenshows
“Fascinerend hoepopulair ze zijn. Gezien willenworden, zit diep in de mens. Zelfsta ik lieveráchterhet podium,tussen de techneuten. Ik hebvroeger welgedrumdenikben dj geweest.Dan konikmeverstop- pen achter een draaitafel of een drumstel. Drummen doe ik nogwel een beetje.Ook niet goed, hoor.Ei- genlijk kanikniet zoveel. Nouja, ik hebeen aardig muzikaal gehoor.Ik kanheel goed drummen in gedach- ten. Maar goed, als je beter kunt slaan met je hoofd dan met je han- denenvoeten, moet je kappen. Ik kandebestedrummeruitkiezen, datwel.”
Overtweeling- broerAlain: ‘Samenwerken gaat totaal niet. Decompetitie vanvroeger leeftnog een beetje’
zichnam. Hij is zo’n bijzonderere- gisseur, dat kanalleen maar iets unieksopleveren. En, het klinktwat hoogdravend, inmiddelszie ik een historischbelang. De Tweede We- reldoorlogheeft ookinhet leven vanmijn familie eengrote rolge- speeld.” “Mijn vader is Joods en heeft on-
dergedoken gezeten. Hijkon er moeilijk over praten. Totvlak voor zijn dood wist ik weinigvan de hef- tige dingendie hij heeft meege- maakt.Moet je dergelijke verhalen nou ombuigennaar zangendans? Misschien juist wel. Roelfzemawas vóór.Hij vond dat we vrijermogen omgaan met de overlevering vande oorlog, juist omdat het zo vanbe- langisdat de verhalenverteld blij- ven.”
Dakota
“Ik hebnog nooit zoiets belache- lijksmeegemaakt.Het waszo’n on- wezenlijk gezicht,een gecrasht vliegtuigopdeA44. Ik kreegoméén uur’snachts eensmsvandeuitvoe- rend producent.Wacht,ikheb hem nog, hij is echt vermakelijk. Ik lees hem even voor:‘Dakota veronge- lukt.Geen persoonlijkletsel. Dako-
YabYum
“Datwordt nu ook eenmusical, hè? Of er veel blote menseninzitten?Ik hoop het.Sowieso vind ik altijddat acteurs naakt moeten als eenstuk langerdan 2,5uur duurt.Dan is de koekgewoonop.Debestemusicalis een korte. Hebjeooit iemand horen zeggen:nou, ik vondhetwelkort. Ik niet.Maar welheel vaak: nou, het waseen hele zit,hè? Ik zie zeker geen bezwaartegen bloot in musi- cals,als het functioneel is.Op Broadwayproduceerde ik Dracula, met eennaakte, schitterend mooie vrouwerin. Had niet het gewenste resultaat,dieshowis geflopt.”
‘Bruin l’
“Het volk heeftgesprokenendat vraagtomerkenning,maarwestaan ergekleurdop.Vooronzeuitstraling in de wereld is het desastreus.Haat- zaaienisdesastreus,altijd.”
GéReinders
“Ik kende hem niet,maar ik vind zijn motivatieomachter het verhaal over zijn moederszakdoekjeuit de oorlogaan te gaan, geweldig.”
hetCDA-congres. Die beweringisniet krankzinnig.De
I
tranen vanMaxime Verhagentoen hij het over zijn oudevaderhad, het gebrul vanCamielEurlings, de hevige gevoe- lens vanHannie vanLeeuwen–jekunt zeggen dat dieemoties erggoed uit- kwamenen eendoel dienden: ze wil- denhunzin krijgen.Deemoties zouden duswel eens valselijk kunnen zijn op- gewekt.(Deindrukwekkende Hannie vanLeeuwenwas noghetmoeilijkst vanonoprechtheid te beschuldigen.) Hier moet ik denken aan deRussische
schrijvers Anton Tsjechov en Vasili Grossman. Die haddenwelraad gewe- tenmet dit congresenmet de tranen die erwerden vergoten. Maar inhun handenwaren de hoofdrolspelers geen simpele oplichtersgeworden. Bij hen zoudenzeinhuneigengevoelens heb- ben geloofd. Verhagenstondniet al- leen te acteren. Hijwasóók oprecht. Zegniet meteendat hij maar eenrattige acteuris.Demensis eenwonderlijke aardbewoner (Frits vanEgters), wiens geest totvreemdeen ingewikkelde stra- patsen in staat is. Diedubbelheidheb ik altijdvagelijk
vermoed.Ikwist geen raad met de el- kaar ogenschijnlijk uitsluitendebe- grippen valsheid en oprechtheid.Toch kunnen vals en oprechtinéén borst huizen. Dat zie ik in dankzij Tsjechov en Grossman.
Datzie ik in dankzij Tsjechov en Grossman
Depathetischewoordenvan Verhagen, ‘Ikhoud vanonze partij,ikgelóófin onze partij’, zoudenzouit Levenenlot vanGrossman kunnen komen, dat meesterwerkwaarin hij het communis- metijdens deTweedeWereldoorlogbe- schrijft en de psychologie vanzijn aan- hangers ontleedt. In dat boek staan veel voorbeelden vanoprechtevals- heid of valse oprechtheid. Hetbelangrijkstepersonage,deJood-
se fysicus Viktor Strum,doet eenbe- langrijke ontdekking. Zijn collega’s omhelzenhem.Maar danwordt Strum verweten dat zijn vondst ‘teabstract’ en ‘tejudaïsch’ is.Decollega’swenden zichvanhemaf. Uitangst, maar ook uit oprechteafkeer.Danbeltkameraad Stalin, diehemsucceswenst. Plotse- lingkomende collega’s diehemkil hadden bejegend, ophemaf met van ontroeringglanzende ogen. Tsjechov laat inDezwartemonnik zijn
hoofdpersooneen jongevrouwtroos- ten, die hevige ruzie heeft met haar va- der.Zehuiltschokschouderend en handenwringend.Endan schrijft Tsje- chov:‘Hij had vooral met haar te doen omdat haar verdriet niet serieuswas, en ze tochzwaarleed.’ Watzou hij overMaximeVerhagen
hebben geschreven?Ikdenk: ‘Verha- genkeek naar zijnvaderindezaal en wist dat het ernuopaankwam. Hij voelde tranen opkomenen schaamde zichniet.Hij lietzeiedereen zien als bewijs vanzijn trouwaan de partij.’
b.fromme@
parool.nl
kheb het mensenommeheen deze week vaak horen zeggen: “Alle- maal gespeeld!” Zijdoeldenopde uitbarstingenvan emotiestijdens
BobFrommé
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124 |
Page 125 |
Page 126 |
Page 127 |
Page 128 |
Page 129 |
Page 130 |
Page 131 |
Page 132 |
Page 133 |
Page 134 |
Page 135 |
Page 136