TEELT ▶▶▶ AARDBEI ▶▶▶ ONDERZOEK ▶▶▶ WATERZUIVERING
ken gevolgd (met uv-licht en met water- stofperoxide). In 2020 werd de ontsmetting met NUF-ultrafiltratie (systeem I) onder de loep genomen, en de ontsmetting met
ozon+nadosering met waterstofperoxide (systeem II). Voor dit jaar is een ontsmet- tingstechniek (met chloor) gepland, en is er nog ruimte voor twee waterzuiveringstech-
Effectiviteit ontsmettingstechnieken gemiddeld aantal schimmels (kve/ml, bron PCH).
drainwater voor ontsmetting kve/ml
100 150 200 250 300 350
50 0
trage zandfilter geen ontsmetting ultrafiltratie ozon
In de vergelijking van ontsmettingstechnieken op PCH is gekeken naar het gemid- deld aantal pathogene schimmels in het water voor en na de ontsmetting. De uit- komsten met trage zandfilter zijn de referentie, de resultaten na ultrafiltratie en ozon + waterstofperoxide zijn daarmee vergelijkbaar. Na de ontsmetting zijn nog overwegend Phytophthora- en Pythiumsporen te traceren.
Eerst filteren Voorfiltratie technieken Filtratie (micron) Capaciteit (m3
Zeefbocht Trilzeef
Trommelfilter Doekenfilter
180 – 1.500 75
22 – 1.000 5 – 100
2 – 250 2 – 30
drainwater na ontsmetting
nieken, waarvoor belangstellenden ideeën kunnen aandragen. Daarnaast draaien en- kele praktijkbedrijven in het onderzoek mee, elk met een verschillende aanpak om vuil drainwater weer geschikt te maken voor hergebruik. De economische kant wordt opgepakt door standsorganisatie ZLTO. Voor enkele kansrijke technieken ko- men er rekenmodellen, waarmee – speci- fiek afgestemd op de bedrijfssituatie – vast- gesteld kan worden welk systeem het beste past, met een kostenraming voor de investering en de exploitatie.
20 – 170 5 – 30
/uur) Kostprijs Verbruik zeefmateriaal €
€ € € € € €
€ €
€ € € € €
Alle voorfiltertechnieken voldeden in proefopstellingen op Proefcentrum Hoogstraten, maar uiteindelijk is de structuur van het trayveld in hoge mate bepalend voor de beste keus van het voorfilter. Op een trayveld met de regen- en drainwaterafvoer over gladde betonpaden verzamelt zich meer vuil in de opvangput en in het vuilwa- terbassin, dan op een trayveld met opvanggoten in het veld. Verder zijn er soms mogelijkheden voor een extra bezinkingsstap voorafgaand aan de voorfiltratie. Een voorbeeld is het aanbrengen van compartimenten in de opvangput of vuilwaterbassin, om drijvend en naar de bodem uitzakkend vuil tegen te houden. Bij gebruik van een doekenfilter, is te overwegen er een trilzeef voor te plaatsen om het grove vuil uit te filteren.
Verschillen Wat betreft de voorfiltratietechnieken: met een zeefbocht loopt het vuile water door de zwaartekracht over een zeefplaat naar beneden. Nadeel is dat op de zeefplaat achterblijvend vuil kan aankoeken. Dit zorgt voor verstopping waardoor veel water verloren kan gaan. Een trilzeef heeft dit aankoekprobleem niet, doordat het vuil losgeschud wordt. Bij een doekenfilter zakt het water door het doek, en blijft het vuil in het doek achter. Is het doek verzadigd, dan wordt dat automatisch vervangen door schoon doek. Bij een trommelfilter (niet op PCH onderzocht, wel in bedrijf bij een aan het project deelnemende teler) zit er een als filter fungerende kous rondom een draaiende trommel. Deze filtratietechniek past het best voor gro- tere trayvelden. De kous wordt jaarlijks vervangen.
40 ▶ GROENTEN & FRUIT | 12 maart 2021
Vuil eruit Onderzoeker Dieter Baets van PCH is vanaf het begin betrokken bij de toetsing van zuiverings- en ontsmettingstechnieken. Dat gebeurt bij PCH op het aardbeitray- veld. De hier gehanteerde opkweekaan- pak wijkt niet af van de praktijk. Al vier jaar – sinds de ingebruikname van dit veld – wordt het water hier standaard gezui- verd met een trage zandfilter. Deze tech- niek fungeert als referentie. Voorafgaand aan de ontsmetting door het zandfilter, gaat het water door een filter, in dit geval is dit een zeefbocht. “Voor alle ontsmettingstechnieken geldt dat het water door een systeem van voorfiltratie moet. Dat is nodig om er grof vuil als perliet en overige (substraat) deeltjes uit te verwijderen, maar ook zo- veel mogelijk fijn materiaal. Blijft er te veel materiaal in het water, dan kan het effect van de daarna volgende stap – de feitelijke ontsmetting – onvoldoende zijn, waardoor te veel schadelijke orga- nismen kunnen overleven en alsnog voor problemen zorgen. Mogelijke voorfiltra- tietechnieken zijn een zeefbocht, trilzeef, trommelzeef en doekenfilter (zie kader Eerst filteren). Voor de ontsmetting werd het eerste onderzoeksjaar (2019) op het PCH gewerkt met een systeem met uv- licht en een systeem met waterstof- peroxide. In beide opstellingen werd het water tevoren gefilterd met een combi- natie van een trilzeef en een doekfilter.
Ziekmakers eruit Het afgelopen seizoen werd de ontsmet- ting met NUF-ultrafiltratie (systeem I) en
FOTO: PROEFCENTRUM HOOGSTRATEN
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48
