Juristen: extra maatregelen legitiem
De extra voorwaarden die de Europese Commissie stelt aan de derogatie zijn op het eerste gezicht gericht op een heel ander dossier dan de waterkwa- liteit, waar de nitraatrichtlijn over gaat. Dit roept daarom dan ook de vraag op of deze extra stikstofmaatregelen wel legitiem zijn.
Juristen zeggen dat het inderdaad mogelijk is om deze aanvullende maatregelen te treff en in het kader van de derogatie. “Er zijn verschillende verplichte en aan- vullende maatregelen die op basis van de richtlijnen kunnen worden voorgeschreven voor de lidsta- ten. Ik zie daarom niet direct een juridisch probleem, zeker niet nu het om een uitzondering verlenen gaat”, zegt Marleen van Rijswick, hoogleraar Europees en nationaal waterrecht van de Universiteit Utrecht. De hoogleraar zegt dat de stikstofmaatregelen niet over een ander beleidsterrein gaan. “De uitstoot naar de lucht slaat na een tijdje neer op oppervlaktewater of de bodem, en komt zo in het grondwater. Dus het gaat nog steeds om invloed op water. Die indirecte ‘lozing’ via de lucht heeft het Hof van Justitie jaren geleden al aangemerkt als een lozing op water. Dus het gaat niet over een ander beleidsterrein”, aldus Van Rijswick.
Ook Willem Bruil van het
Instituut Agrarisch Recht deelt deze mening. Bij de invoering van het verplicht onderwerken van de mest is hierover ook gepro- cedeerd, zegt hij. Toen was de redenering dat de ammoniak die vrijkomt bij het bovengronds uitrij- den uiteindelijk ook op de bodem terechtkomt. Als deze redenering gevolgd wordt, kunnen de stik- stofmaatregelen ook in het kader van de nitraatrichtlijn opgevoerd worden, zegt hij.
Schouten: derogatie krijgen steeds moeilijker
De onderhandelingen over derogatie worden steeds moeilijker, zegt minister Schouten. Ze adviseert rekening te houden met een scena- rio dat er geen derogatie wordt verleend.
De derogatie is uiteindelijk binnen. Is het een opluchting? “Ja, toch wel. We hebben er heel hard voor moeten werken en het heeft veel langer ge- duurd dan me lief was. Het liefst wil je duidelijk- heid voor het mestseizoen begint. Maar door aanvullende vragen van de commissie heeft alles toch langer geduurd.”
Brussel had vooral kritiek op de aanpak van het stikstofprobleem en de mestfrau- de. Dat zijn niet direct zaken die via de nitraatrichtlijn worden geregeld. “Je merkt wel dat de commissie het breder be- kijkt dan twee jaar geleden. De commissie heeft zelf ook diverse plannen, zoals de Green Deal en Farm to Fork. Ik geloof dat er vooral vanuit die blik is gekeken. Wij hebben onderbouwd waarom het stikstofdossier wat ons betreft los zou moeten staan van de derogatie. Maar de commissie heeft gemeend dit met elkaar in verband te moeten brengen, door de extra voorwaarden te stellen bij sleepvoetbemesting en bovengronds uitrijden.”
Zijn de maatregelen effectief? “Dat weten we niet. Dat moet blijken. We moeten nu gaan berekenen wat de 20-graden- regeling doet.”
Het klinkt als maatregelen voor de bühne. “Het belang is dat we derogatie hebben voor de komende twee jaar. Zoals gezegd meent de commissie dat deze voorwaarden daar bij horen.”
Was er anders geen derogatie geweest? “De kans was reëel geweest dat als we hier niet in mee waren gegaan, dat we de derogatie niet hadden gekregen. Je ziet hoe moeizaam het hele derogatievraagstuk al jaren is. Iedereen moet zich voor de toekomst er ook heel bewust van zijn dat het krijgen van derogatie geen vanzelfsprekendheid is.”
Moeten boeren rekening gaan houden met een toekomst zonder derogatie? “Je ziet dat het steeds moeilijker wordt en dat er steeds meer voorwaarden aan worden verbon- den. Ik kan niet vooruitlopen op de toekomst, maar ik zou het niet verstandig vinden om er niet over na te denken. Je moet met alle scena- rio’s rekening houden.”
Zonder derogatie zullen melkveehouders meer kunstmest gaan gebruiken. Dat staat toch haaks op de kringloopvisie? “We zijn niet voor niets begonnen met de pilot met kunstmest op basis van dierlijke mest. Ik hoop ook echt dat we steeds meer kunnen gaan bemesten met hoogwaardige dierlijke mest als kunstmestvervangers. Als je kijkt naar de Europese voorstellen van de Green Deal, van Farm to Fork, dan wordt ook daar gesproken over minder gebruik van kunstmest.”
Een boer ziet vooral nog meer regels op zich afkomen. Kunt u het nog uitleggen? “Het alternatief was slechter geweest. Ik snap dat het vervelend is, maar je hebt er wel een derogatie voor teruggekregen. Het is niet vanzelfsprekend dat Nederland derogatie krijgt. Ik denk dat het nu wel goed nieuws is dat de derogatie er is, omdat het anders een enorme druk op de mestmarkt zou leggen en daarmee op het inkomen van de boer.”
Minister Carola Schouten (Land- bouw, Natuur en Voedselkwaliteit): ‘We hebben hard moeten werken voor de derogatie.’
BOERDERIJ 105 — no. 40 (30 juni 2020)
9
FOTO: ANP
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76
