1034 | WEEK 06-07 7 FEBRUARI 2024


Voorzichtig positieve cijfers voor ontwikkelingen in binnenvaart


ROTTERDAM De volumes in de binnenvaart zijn het afgelopen jaar terug gedaald naar niveaus vergelijkbaar met de economische crisis in 2008- 2010. Het gaat om vervoer van 268 miljoen ton lading, zo’n vijf procent minder dan in 2022. De daling komt volgens Panteia door een economi- sche laagconjunctuur en een dreigende recessie.


Dat meldt Panteia in een rapportage en prognose voor specifiek de binnenvaart. Het is de zesde keer dat de organisatie een der- gelijk prognoserapport doet, waarvan deze editie loopt tot 2028.


Panteia spreekt de verwachting uit dat het totale volume in de binnenvaart zal groei- en van de huidige 286 miljoen ton naar 291 miljoen ton in 2028. Per jaar zou dat 0,3 pro- cent groei betekenen. Op de binnenlandse markt wordt een groei van een kleine 1,4 procent verwacht de komende vier jaar, voor het exportvolume wordt dit geschat op 0,8 procent en voor importvolume geldt 3,5 procent groei. Die voorspellingen worden nog wel omgeven door onzekerheid, vooral vanwege zaken als de oorlog in Oekraïene en de huidige politieke onzekerheden in Nederland zelf.


Duidelijk is wel dat vooral de uitvoer van goederen naar Duitsland sterk is teruggelo- pen. Dat was deels te verwachten: in de afge- lopen twee jaren is er een recordhoeveelheid steenkolen vervoerd, die hoeveelheden kon- den niet vastgehouden worden, zeker van- wege de energietransitie richting duurzame bronnen. Bovendien is er een lagere industri- ele productie geweest in Duitsland. Ook een reverse modal shiſt vanwege laagwaterstan- den in 2022 heeſt de sector parten gespeeld.


Dat is niet het enige: personeelstekorten blij- ven de sector eveneens parten spelen. Deze remmen de productie en vergrijzing beïn- vloedt de cijfers nog eens verder.


Tegelijkertijd zet de overheid wel in op het stimuleren van een modal shiſt, onder an- dere door geld beschikbaar te stellen voor mogelijke nieuwe lijndiensten in de binnen- vaart op de corridors Rotterdam-Nijmegen, Moerdijk-Rotterdam-Utrecht en Rotterdam- Maastricht. Daarvoor hebben inmiddels zo’n twintig partijen belangstelling getoond.


Dalingen en stijgingen In de containersector is het volume gedaald. Het aantal vervoerde containers per binnen- vaartschip zal onder invloed van autonome groei en een modal shiſt beleid vanuit de overheid naar verwachting toenemen. Maar een omgekeerde modal shiſt kan roet in het eten gooien.


Het afgelopen jaar daalde het volume daalde vooral in de drogeladingsector. Voor de duw- vaart ging het om 39,5 miljoen ton lading die is vervoerd in 2023. Dat was lager dan in 2022 en tegen 2028 zal een verdere daling inzet- ten, vooral vanwege terugloop in kolenver- voer. Duwstellen worden wel steeds meer ingezet bij vervoer van bouwmaterialen en agribulk.


De verwachting is dat de krimp in de dro- geladingsector voorlopig nog doorzet. Voor wat betreſt veevoer gaat het ook om een ver- wachte daling, vooral vanwege de stikstofcri- sis waardoor de vraag van de veevoederin- dustrie afneemt.


De tankvaartsector staat er beter voor, met een verwachte beperkte groei richting


2028. Het gaat dan om aardolieproducten zoals benzine en diesel aan de ene kant, chemische producten aan de andere kant. Daarnaast zijn er veel kleinere markten van eetbare oliëntankers en poedertankers.


De chemiesector blijſt volgens Panteai groei- en de komende jaren en wordt dan ook be- langrijker voor de binnenvaart. Het vervoer van vloeibare producten met tankschepen is het afgelopen jaar op peil gebleven.


Bouwmaterialen zouden het belangrijk- ste ladingsegment vormen voor de binnen- vaart, dat was afgelopen jaar 36 procent van het totale volume van drogeladingschepen. Tegelijkertijd is de verwachting dat dit wel gaat dalen de komende tijd, onder andere door beperkte economische groei, het weg- vallen van binnenlandse zand- en grindwin- ning en het uitstellen van bouwprojecten.


Kleine of grote schepen Panteia voorspelt wel dat de kleinere sche- pen marktaandeel zullen blijven verliezen in de sector, meer nog dan voorheen. Kleinere schepen worden zwaarder getroffen door afnemende volumes in de agribulkmarkt en bouwstoffenvervoer, terwijl er geen groeise- gement als het containervervoer tegenover komt te staan. Voor middelgrote schepen verwacht het onderzoeksbureau eveneens minder volume. Voor de grotere schepen, van 110 en 135 meter, wordt wel wat groei verwacht, en dat geldt zeker ook voor de schepen breder dan 11,45 meter, net als voor koppelverbanden.


Plannen in Nederland


Voor de binnenvaart staan er heel wat plannen op stapel, variërend van uit- breiding van terminals tot grootschali- ge bouwprojecten.


Lees via deze QR-code het volledige rapport


In Deventer wordt een nieuwe container- terminal gebouwd. Deze zal in het begin drie schepen per week ontvangen, door- groeiend naar vijf of zes. De bedoeling is om hiermee de drukke snelweg A1 te ontlasten. In Bergen op Zoom word de containerteminal uitgebreid, om aan de toenemende vraag te voldoen: de ca- paciteit verdubbelt dan. In Amsterdam gaat de schrootterminal groeien met een tweede kade erbij, waardoor er meer schroot per binnenschip aangevoerd kan worden. In Waalwijk wordt een nieu- we terminal gerealiseerd, wat de eer- ste terminal in Midden-Brabant zal zijn waar CEMT-V schepen kunnen overslaan bij een kade van 300 meter. In Arnhem is het de bedoeling dat de Nieuwe Haven verandert van recreatie- en woonplaats naar weer een plek voor watergebonden bedrijven en modal shiſt naar de binnen- vaart. In Westdorpe in Zeeland komt een afvalbedrijf, waarvan de afvalstromen hoogstwaarschijnlijk per schip aange- voerd zullen worden. In Flevoland komt een groot nieuw industrieterrein met enorme warehouses van bijvoorbeeld LIDL of PostNl. Voor de bouwactviteiten is zo’n 500.000 ton zand nodig. Een an- der bouwplan is een nieuwe woonwijk bij Almere-West, waar ook vele tonnen aan bouwgoederen nodig zijn. Het bie- tenvervoer is ook helemaal terug van weg geweest: een pilot bleek zo succes- vol dat er nu gekeken wordt naar nog meer vervoersstromen van suikerbieten.


19


COLUMN


Recht in zicht


Ynke Ooijkaas


E ynke.ooijkaas@boonkvanleeuwen.com T 010 2811 815 I www.boonkvanleeuwen.nl


Letsel na een RIB-experience


Josien Florijn, eigenaresse van rederij Mizu Trading & Shipping heeſt een per- soneelsfeestje georganiseerd. Een es- caperoom, een vaartocht met een RIB (ri- gid inflatable boat) en daarna gezellig uit eten. Tijdens de vaarttocht met de RIB wordt er even flink gas gegeven om de deelnemers te laten ervaren hoe hard zo’n RIB wel niet kan gaan.


Het was een gezellige dag, maar tijdens de RIB-vaartocht heeſt een van de medewer- kers van de buitendienst, Marco van Eijck, een stevige man van begin 30, flink let- sel opgelopen. Van Eijck stelt zijn werkge- ver aansprakelijk. Florijn stelt op haar beurt RIB Beleving bv, eigenaar van de RIB en or- ganisator van de tocht, aansprakelijk. RIB Beleving wijst elke aansprakelijkheid af. Florijn is boos over deze starre houding en bereidt in gedachten al een procedure voor. Met het oog op verdere stappen maakt ze een afspraak met haar advocaat mr Lex Specialis. Die heeſt niet zulk goed nieuws voor haar.


De rechtspraak zegt dat het varen met een RIB een uitje is, waarbij van de deelnemers het nodige verlangd wordt. Een actieve lichaamshouding en een zeker incasse- ringsvermogen zijn vereist. Het is mogelijk om de RIB te gebruiken als een langzaam


varend bootje, zonder enige noemens- waardige snelheid. Een dergelijk gebruik past echter niet bij de activiteiten waar- voor een RIB vaak wordt gehuurd: namelijk actie op het water, waarbij er soms toch even hard gevaren wordt voor de echte ‘RIB-experience’.


De situatie waarin er met een RIB hard ge- varen wordt en er dus actie op het water is, is te vergelijken met een sport- en/of spelsituatie. In een sport- en/of spelsitu- atie is er minder snel sprake van onjuist handelen als de ene deelnemer iets doet, waardoor de andere deelnemer letsel op- loopt. Sport- en/of spelactiviteiten heb- ben nu eenmaal een zeker risico in zich. Bijvoorbeeld met boksen kan je iemand een blauwe plek slaan, met hockey kan ie- mand de hockeystick ongelukkig hard op een verkeerde plek krijgen en met (zaal) voetbal kan iemand na een tackle zeer on- gelukkig vallen. De handelingen waardoor dat letsel ontstaat, zijn niet onrechtma- tig, omdat er sprake is van een sport- en/of spelsituatie.


In een sport- en/of spelsituatie is er pas spra- ke van onjuist handelen als er opzettelijk, met grove schuld is gehandeld door dege- ne die het letsel veroorzaakt. Het gaat dan om gedrag dat voor de andere deelnemer(s) niet voorzienbaar is en dat in strijd is met de spelregels.


De eigenaar van de RIB is dus minder snel aansprakelijk bij een RIB-experience, omdat er sprake is van een sport- en/of spelsituatie. Bij vervoer via bijvoorbeeld een waterbus is er geen sprake van sport en/of spel; dan gel- den de normale regels en hoeſt een passa- gier niet bedacht te zijn op enig extra risico.


Om de eigenaar van de RIB aansprakelijk te stellen, is er meer nodig dan de aanwe- zigheid van een zeker risico en een daad- werkelijk ongeluk. Er moet sprake zijn van een groter gevaar en meer risico dan waar de deelnemers op bedacht hadden moeten zijn. Bespreek altijd bij een bijzonder evene- ment als een personeelsuitje wat men gaat doen en op welke risico’s men bedacht dient te zijn.


Ynke Ooijkaas is advocaat bij Boonk Van Leeuwen Advocaten te Rotterdam en gespecialiseerd in vervoers-, binnenvaart- en handelsrecht. Ynke heeſt vrijwel haar hele werkzame carrière in een op scheepvaart gerichte werkomgeving doorgebracht en geeſt juridische ondersteuning aan diverse binnenvaartorganisaties als ook aan de zogenaamde ‘bruine vloot’.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52