024 Onderzoek
Schuld door zorguitgaven
Mensen met schulden hebben hogere zorguitgaven dan mensen zonder schulden. Krijgen ze schulden omdat ze hoge zorguitgaven hebben of gaan ze meer zorg gebruiken omdat ze schulden hebben? Naar het antwoord op die vraag is het CPB op zoek.
D
e groep mensen die lang in de schulden zit, wordt ook wel het granieten bestand genoemd. Want wie eenmaal in de schulden zit, komt daar niet zo snel
meer uit. Anne-Fleur Roos is projectma- nager persoonlijke schuld en zorguitga- ven bij het Centraal Planbureau (CPB). Zij vertelt dat het nu hét moment is om dit probleem aan te pakken, want: “Het ministerie van SZW is op zoek naar een integrale schuldaanpak en in het regeerakkoord heeft armoedebestrijding prioriteit gekregen.” Het CPB kan helpen bij die zoektocht,
want het heeft toegang tot een enorme hoeveelheid data: over het zorggebruik van mensen, over mensen die hun zorgpremie niet kunnen betalen en over life events zoals een scheiding, baan- verlies of het overlijden van een naaste. “Mensen die de zorgpremie niet kunnen betalen, belanden na zes maanden als wanbetalers in de schuldhulpverlening bij het CAK”, vertelt Roos. “Dit betreft
een vrij grote groep, zo’n 250.000 men- sen. Wij gaan die groep vergelijken met een groep voor wie dit niet geldt, om te achterhalen welke gevolgen het voor het zorggebruik en de zorguitgaven heeft wanneer iemand in die wanbetalers- regeling zit. We matchen de twee groe- pen zo zorgvuldig mogelijk op gezond- heidstoestand en andere kenmerken – complexer dan ik het nu even zeg – en kijken dan of we verschil tussen beide groepen zien in hun zorguitgaven. We kijken daarbij dus naar de vraag of de zorguitgaven stijgen omdat mensen in die wanbetalersregeling terechtkomen, of dat men door de zorguitgaven in die regeling terechtkomt. Daarbij betrekken we ook de data over life events, waarover we eveneens beschikken. Zo hopen we de volgtijdelijkheid in de relatie tussen schulden en zorguitgaven in kaart te brengen. Dat is nog niet eerder gebeurd, ook internationaal niet.” In april 2019 hoopt het CPB de eerste
onderzoeksresultaten te kunnen geven. En dan? “Dan ligt er hopelijk een basis
voor beleid dat tot een oplossing van deze problematiek kan leiden”, zegt Roos. Die oplossing zal integraal moeten zijn, stelt ze. “In de huidige situatie is het ontstaan van de premieschuld een privaat probleem, tussen het individu en de zorgverzekeraar. Pas na de periode van zes maanden, als de schuldenaar bij het CAK terechtkomt, wordt het een publiek probleem. In die eerste zes maanden kan de zorgverzekeraar een rol spelen, door te proberen verzekerden binnen de boot te houden, schulden te voorkomen en op die manier het aantal schuldenaren zo klein mogelijk te houden. Maar als we met ons onderzoek meer duidelijkheid kunnen geven over die relatie tussen schulden en zorguit- gaven, krijgen de zorgverzekeraars – en de gemeenten via de minimapolissen – mogelijk ook een grotere incentive om voor en na die eerste zes maanden actiever bij te dragen aan het bieden van een oplossing. De inspanningen die de verzekeraars moeten verrichten in de eerste zes maanden zijn bijvoorbeeld in
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100