34


Interview


Als het gaat om virtual reality, dan horen we veel over 3MDR. Hoe werkt dit precies? ‘Veteranen staan op een loopband en krijgen muziek te horen en beelden te zien van hun uitzending. Dat heet ‘ex- posuretherapie’. Herinneringen worden opnieuw opgeroepen en kunnen op een betere manier worden weggezet. Op die manier krijgen ze het gevoel dat ze er niet meer bang voor hoeven te zijn. Ze hoeven geen energie meer te spenderen aan het vermijden van deze herinneringen.’


Hoe geaccepteerd is deze methode? ‘Er zijn inmiddels twee trials gedaan, in Nederland en Engeland, die aantonen dat het een eff ectieve interventie is. Deze vorm wordt steeds vaker erkend als ‘modaliteit’: behandelaars nemen bij de indicatiestelling deze optie mee in de bespreking.’


Het gebruik van psychedelica is minder geaccepteerd. ‘In de jaren zeventig is er onderzoek ge- daan naar het gebruik van psychedelica bij mensen met het concentratiekamp- syndroom. Dat bleek goed te werken. In de jaren tachtig zijn deze middelen in de ban gedaan. Veel geneesmiddelen die sinds die tijd zijn ontwikkeld voor PTSS, zijn op zich wel eff ectief, vooral omdat het “shock absorbers” zijn. Ze bestrijden alleen symptomen. Daarom kwamen we opnieuw terecht bij de


drug MDMA. Dit middel werkt bijzon- der eff ectief als we het toevoegen aan een psychotherapeutische behandeling. Daarbij hoeft het overigens maar twee of drie keer ingezet te worden. Met dit middel komt het verhaal van de veteraan tot zijn recht en treedt er een klachtenverlichting op die kan voelen als een bevrijding. MDMA is niet verslavend, heeft geen bijwerkingen, behalve dan dat getraumatiseerde veteranen ervan opknappen! Hiermee hebben we goud in handen. We zien verbluff ende resultaten. We mogen deze middelen helaas nu nog alleen in het kader van onderzoek gebruiken.’


Hoe zou u dit graag zien? ‘Dat ik dit middel niet kan inzetten bij een behandeling, voelt niet goed. Bij minister Grapperhaus (minister van Justitie en Veiligheid) heb ik ervoor gepleit om één of twee centra te cer- tifi ceren voor het gebruik van MDMA en andere psychedelica, onder strikte voorwaarden.’


Dan zij n er nog de dieren en de terugkeerreizen. ‘Animal assisted interventions, ja. Het meest bekend is de inzet van hulphon- den. In samenwerking met de faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht zijn we nu ook gestart met een pilot ‘Horsepower’ (zie kader). Een paard is een heel bijzonder dier en in staat om je als het ware de les te lezen. Acht veteranen doen mee aan de pilot. De resultaten zijn erg bemoedigend. De


veteranen zeggen een innerlijke rust te ervaren. Het is hard werken, maar ik zie de deelnemers ook genieten. Maar ook terugkeerreizen in kleine groepen, zoals naar Bosnië, laten veteranen weer op een andere manier hun trau- maverhaal herbeleven, op de plek waar het trauma is ontstaan.’


Prachtige ontwikkelingen. Is er ook een maar? ‘Het zijn geen tovermiddelen en je kunt ze alleen gebruiken bij een veteraan die er klaar voor is. De kunst met in- terventies is een juiste indicatiestelling. Je moet ook weten wanneer je iets kunt aanbieden. We hebben een paar geweldige civiel-militaire zorgpartners, en die moeten we goed onderhouden. Ik voorzie nog een behoorlijke instroom van Afghanistanveteranen met PTSS.’


Zij n er ook ontwikkelingen waar u minder mee heeft? ‘Er is een enorme hype gaande op het gebied van hulpverleningsapps. En het medisch secretariaat is nagenoeg weggesaneerd. Daar ben ik niet zo kapot van. Daarvoor in de plaats is het elektronisch patiëntendossier gekomen. Veel tijd die we hieraan besteden, gaat ten koste van gesprekken met collega’s en de hulp aan onze patiënten.’


Horsepower pilot


Marco Tessers (47) is een van de acht veteranen die deelnemen aan de ‘horsepower pilot’ van Defensie en de faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. Tessers heeft in de jaren negentig vier missies gedraaid, waar hij nog altij d positief op terugkij kt. Na het verlaten van de dienst in 2000 kreeg hij niettemin klachten en in 2014 werd bij hem PTSS vastgesteld. Tessers: ‘Toen is het balletje heel snel gaan rollen en via het Veteranenloket ben ik bij het Sinaï-centrum terechtgekomen. Ik heb daar allerlei soorten therapieën gevolgd, maar ik ben nog nooit zo geconfronteerd met mij zelf als in deze pilot. Dat is bij na eng om te zien. Ik heb veel last van spanningen, en als ik daarmee een paard benader, laat het dier me in no time zien


wat hij ervan vindt. Dan gaat het paard happen of loopt van je weg. Je moet dan iets anders bedenken. Die technieken kun je vervolgens ook thuis toepassen. Voordat we de ring in gaan, wordt er een speekselmonster afgenomen bij zowel de veteraan als bij het paard, om het cor- tisolgehalte te kunnen meten. Ook krij gen we een hartslag- en bewegingsmeter om en filmen ze onze omgang met het paard. Ik heb nu een paar keer zo’n klik met mij n paard Dino ervaren, dat op dat moment alle stress en spanning wegvielen. Het vertrouwen dat het paard op zo’n moment aan jou geeft, is zo bij zonder. Ik had er daarna nog twee dagen profij t van.’


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92