In Memoriam


in de belangrijke rol die hij zou gaan spelen in de bevordering van de mondgezondheid wereldwijd, met name in lage- en middenin- komenslanden. Als hoogleraar Preventive and Community Dentistry (1986-1994) initi- eerde hij er preventieprojecten, begeleidde hij onderzoekers en gaf hij invulling aan de integratie van mondzorg in de eerstelijns- zorg. Daar waren geen dure tandartsen voor nodig, maar daartoe opgeleide, toegewijde gezondheidsmedewerkers die de werkelijke behoeften van de bevolking goed kenden. In 2002 werd Wim namens Dental Health International Netherlands (DHIN) bijzon- der hoogleraar aan het WHO Collaborating Centre van de Radboud Universiteit Nij- megen. Leeropdracht: onderzoek op het gebied van tandheelkundige zorgverlening in ontwikkelingslanden en gezondheidszor- gonderwijs. Die periode kende vele hoogte- punten. Bijvoorbeeld de omslag bij de WHO met het document ‘Basic Package of Oral Care’ (BPOC). Dit werd een handboek voor de tandheelkundige zorg in ontwikkelings- landen, inclusief implementatie- en evalu- atiebegeleiding voor overheden en gezond- heidsplanners. Een belangrijke pijler van BPOC was effectieve preventie door middel van betaalbare fluoridetandpasta. Een ander hoogtepunt: zijn participatie in het Fit for Schoolproject waarin het tandenpoetsen onderdeel is van een breed hygiënepakket op scholen. Een project dat uiteindelijk veel acceptatie ondervindt bij politici en beleid- smakers in de betreffende landen. Maar ook voor de Nederlandse mondzorg was hij actief. Zo ontwikkelde hij op basis van longitudinale cariësgegevens van het Tiel-Culemborgonderzoek uit de jaren tachtig een objectief cariëspredictiemodel met vol- doende nauwkeurigheid voor de praktijk en


rekening houdend met individuele behandel- voorkeuren. Wim werd een groot pleitbezorger van een nieuwe aanpak in de kindertandheelkun- de. Het project Gewoon Gaaf kreeg zijn enthousiaste ondersteuning. In een recent gesprek antwoordde hij op de vraag wat de gamechanger zou zijn voor een betere mondgezondheid: “De ‘gamechanger’ is niet een ‘golden bullet.’ Het is helaas complexer. Hoe er vroeger over cariës werd gedacht, besmetting, mutans streptokokken, infectie- ziekte ‘kissingdisease’. Allemaal onzin. Cariës wordt nu beschouwd als een gedragsziekte.” En: “Aandacht voor de eigen gebitsverzorging is essentieel. Het is de taak van de ouders bij de opvoeding hun kind zelfzorg voor het gebit bij te brengen. Het vertrouwd maken met de zelfzorg wordt moeilijker naarmate het kind groter wordt. Daarom moeten zorgverleners bij de consultatiebureaus voor moeder en kind adequate voorlichting en informatie overbrengen in motiverende gespreksvoe- ring. Als het belang van de mondzorg bij consultatiebureaus door de overheid niet echt erkend wordt, zal de mondgezondheid niet verbeteren.” Eenmaal op zijn praatstoel vervolgde hij: “Er zal een grote verandering moeten komen in de behandeling van cariës in het melkgebit. Boren en het maken van vullingen helpen niet tegen cariës. Deze behandeling is niet noodzakelijk en doet kinderen onnodig pijn. Ze worden bang voor de tandarts en worden onhandelbaar. Deze kinderen worden doorgestuurd voor cariës- behandeling onder narcose. Het aantal kin- deren dat deze behandeling ondergaat, loopt jaarlijks op. Deze gang van zaken is onaccep- tabel en laat het failliet zien van het huidige systeem van de tandheelkundige zorg voor het melkgebit. Er zijn voldoende alternatie-


ven voor dat onnodige boren en vullen, zoals het gebruik van F-applicaties, glasionomeer en SDF op cariës en Hallkronen.” Als corona niet was uitgebroken had hij daar nog een onderzoek naar gestart.


Veel collega’s kenden Wim. Oudere collega’s herinneren hem als docent Microbiologie in Utrecht, hij was bestuurslid van de WTA van de NWVT, bekleedde functies bij de NMT, was adviseur en bestuurslid van DHIN, schreef voor het NT en was redactielid van het NTvT. Hij ontving de Max Reneman Prijs (1982) voor zijn schilderkunst, een lintje als officier in de Orde van Oranje Nassau (2011) en de Theo- door Dentz Medaille (2013), een hoge waar- dering van de Nederlandse tandheelkunde. In totaal begeleidde Wim 14 promovendi: 1 in Utrecht, 3 in Tanzania, 8 in Nijmegen (pro- movendi uit Syrië, China, Nepal, Filipijnen, Tanzania en Zuid-Afrika) en 2 aan ACTA.


Waardering ontving hij van diverse Neder- landse collega’s toen zij hem vlak voor zijn dood brieven schreven. Dit heeft Wim enorm gewaardeerd. Hun typeringen samenvattend: Wim is hartverwarmend, hulpvaardig, stra- tegisch, netwerkend, wetenschap en praktijk verbindend, maatschappelijk betrokken, paradigma’s omver schoppend, veel voor elkaar krijgend, nooit opgevend. Hij was een rolmodel, waar ter wereld hij ook werkte. Wim. Wij, de nationale en de internationale mondzorg gaan hem missen. Hij blijft voor altijd in onze gedachten. Wij wensen Wims naasten heel veel sterkte met het gemis van Wim. Z


ARIE GROENEVELD, JAMES HUDDLESTON SLATER SR EN COR VAN LOVEREN


FEBRUARI 2021 NT DENTZ 79


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84