020 Achtergrond


Twee generaties chirurgen aan het woord


Inne Borel Rinkes (66) werkte meer dan dertig jaar als chirurg en opleider, sinds 1995 in het UMC Utrecht. Afgelopen zomer ging hij met pensioen. “De laatste jaren heb ik meer geklaag over arts- en coassistenten gehoord dan alle decennia ervoor. Misschien omdat jonge mensen nu heel vocaal zijn en duidelijker grenzen stellen. Zelf heb ik nooit een generatie- kloof ervaren. Ik denk omdat ik altijd oprecht geïnteresseerd ben geweest in andere leeftijdsgroepen. Als we een uitje hadden met de vakgroep ging ik bijvoorbeeld bewust tussen de jongste collega’s zitten. Mijn aanpak was om me in de ander te verdiepen en vervolgens bij mezelf te rade te gaan: wat kan ik accepteren en wat vind ik ingewikkeld? Over het laatste gingen we dan in gesprek. Het is ook een natuurlijk proces dat een nieuwe generatie dingen in beweging zet. In mijn jonge jaren was het onbespreekbaar om als chirurg drie dagen per week te werken. Nu zie ik dat dat op sommige plekken prima kan. Zulke ontwikkelingen vind ik alleen maar goed.”


in? En leiden die onvermij delij ke gene- ratieverschillen ook tot problemen op de werkvloer? Volgens sociaal psycholoog Kim Jan-


sen, schrij fster van het eerder dit jaar verschenen boek Het generatie-eff ect; Hoe alle generaties op de werkvloer samen meer bereiken is het antwoord op die laatste vraag in ieder geval volmondig ja. Als trainer en spreker helpt zij organisaties bruggen te slaan tussen ‘jong en oud’, en zo inclusiever, slagvaardiger en toekomstbestendiger te worden. Ook in de zorg. “Soms komen er op de werkvloer wel


vij f generaties samen”, legt ze uit. “Erva- ren professionals werken met jongeren die hun kleinkinderen hadden kunnen zij n. Elk van die leeftij dsgroepen heeft andere drij fveren, een andere communi- catiestij l en een andere visie op werken. Als je niet uitkij kt, leiden die verschillen tot onbegrip, frustraties en — onnodig hoog — verzuim en verloop. Eeuwig zonde, al helemaal met zo’n groot personeelstekort in de zorg.” Bovendien kan een brede mix van generaties juist heel waardevol zij n, aldus Jansen. Want als je de ervaring en slagkracht van de oude garde combineert met de vernieu- wingsdrang van jonge collega’s, word je als organisatie wendbaarder en houd je medewerkers vitaal aan boord. In de praktij k blij kt dat echter nog niet zo makkelij k. Meer dan ooit leven


verschillende generaties volgens haar — offl ine en online — in hun eigen bubbels. Die barsten open op de werk- vloer, met alle spanningen en verwij ten van dien. Het grootste obstakel: verschil van inzicht over hoe je dingen aanpakt. “Laatst kwam ik een mooi voorbeeld tegen bij een team verpleegkundigen. Tij dens een werkoverleg was de jongste collega plotseling opgestaan. ‘Ik voel me niet lekker en ga naar huis’, zei ze. Met open mond keken de oudere verpleeg- kundigen hoe ze vertrok. Later hebben we hier met elkaar een gesprek over gevoerd. De leidinggevende vond het gedrag van de jonge collega ongepast.


‘Verschillen tussen mensen hebben vooral te maken


met de levensfasen waarin ze zitten’


Die zieke collega meende juist dat ze haar grenzen goed had aangegeven en haar verantwoordelij kheid had genomen door ziek naar huis te gaan. Dat ze daar toestemming voor had moeten vragen, was niet in haar opgekomen. Zo zie je hoe gemakkelij k verschillende perspec-


tieven tot onbegrip en frictie kunnen leiden.”


Polarisatie Hoewel dit generatiedenken vaak her- kenning oproept, is er ook veel kritiek op. Janka Stoker, hoogleraar leiderschap en organisatieverandering aan de Rij ksuniversiteit Groningen, laat zich er bij voorbeeld regelmatig publiekelij k over uit dat ze de focus op generatie- verschillen niet alleen onzinnig maar zelfs schadelij k vindt. Stereotyperingen leiden volgens haar mogelij k tot polari- satie en discriminatie. Bovendien laten wetenschappelij ke studies keer op keer zien dat generalisaties over leeftij dsgroe- pen onzin zij n, aldus Stoker. Zij stelt dat verschillen bínnen generaties veel groter zij n dan tússen generaties. De 32-jarige Linn Korsten, aios urolo-


gie in het UMC Utrecht en bestuurslid van De Jonge Specialist, is het daar volledig mee eens. “Natuurlij k zij n er verschillen tussen mensen, maar die hebben vooral te maken met de levens- fasen waar jongere of oudere collega’s in zitten. Als aios met een jong gezin heb je andere behoeften dan een specialist aan het eind van zij n carrière. Door alle wrij -


<


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80  |  Page 81  |  Page 82  |  Page 83  |  Page 84  |  Page 85  |  Page 86  |  Page 87  |  Page 88  |  Page 89  |  Page 90  |  Page 91  |  Page 92