Ooggetuige
53
leven en dood maar een
‘Daar was de grens tussen
vingerlengte’
nog’ – met een doorgeladen machine- geweer en moesten ze onderhandelen met een rebellengroep onder leiding van een man die zich Rambo liet noemen. ‘Een heel dreigende situatie ook. Die mannen hadden allemaal een kalasjnikov. Ze lieten zich gelukkig paaien met blikjes paté, soldaten- koeken en balpennen met camoufla- geopdruk. Toen we wegreden, riep hij ons “God bless you” na. Die man was een ongeleid projectiel, die ons voor hetzelfde geld had afgemaakt.’ Benguela werd diezelfde dag nog bereikt. ‘Nooit heb ik een biertje gedronken dat me beter gesmaakt heeft dan het blikje dat ik daar in mijn handen geduwd kreeg.’
Vingerlengte Bart Richters zou zes maanden naar Angola gaan, maar kwam uiteindelijk na drie maanden terug. Met malaria. Getraumatiseerd. ‘Ik deed niet anders dan huilen.’ Zijn ervaringen hebben invloed gehad op zijn mensbeeld. ‘Ik ben ergens geweest waar de grens tussen leven en dood maar een vin- gerlengte is. Er schuilt ook een beest in de mens.’ Het heeft hem geholpen over zijn ervaringen te schrijven en
OV Bart Richters ER
praten en er lezingen over te geven. Toch zou hij zonder aarzelen weer voor een dergelijke missie tekenen. ‘Ik ben er enerzijds psychisch door verwond geraakt, maar dat ik er levend uitgekomen ben, heeft me ook een ongekend gevoel van euforie en onover- winnelijkheid opgeleverd. Dat ik dát heb overleefd! Ik ben een gelovig mens en daar ontzettend dankbaar voor.’ Na zijn functioneel leeftijdsontslag heeft hij jarenlang vrijwilligerswerk gedaan voor het Rode Kruis. Zo was hij operationeel leider, bestuurslid en voorlichter humanitair oorlogsrecht. Aan veel van zijn activiteiten kwam een eind toen hij in 2015, tijdens een vakantie in Indonesië, getroffen werd door het Guillain-Barré syndroom, een zeldzame zenuwaandoening die leidt tot spierzwakte en verlamming. ‘Mijn revalidatie is een lange weg geweest,’ vertelt hij, ‘maar mijn toestand is nu stabiel.’ Hij kan na veel therapie weer lopen, maar heeft ingrijpende restverschijnselen aan zijn ziekte over- gehouden. Zo kan hij zijn handen, die soms helemaal gevoelloos zijn, maar
Bart Richters (Zwolle, 1946) besloot tijdens zijn dienstplicht in 1966 dat hij beroepsmilitair wilde worden. Hij begon zijn militaire loopbaan als dienstplichtig kanonnier en beëindigde die als beroepsmajoor. Richters werd in 1992–93 uitgezon- den naar Angola, waar hij deelnam aan een VN-missie (UNAVEM II). Op zijn 55e (in 2001) ging hij met functioneel leeftijdsontslag.
beperkt gebruiken en heeft hij geen stevige balans meer. ‘Autorijden kan niet meer en we hebben de caravan ook weggedaan. Fietsen lukt nog op een driewieler.’ De tegenslag lijkt zijn montere aard niet te hebben aangetast. ‘Er is echt weleens een moment dat ik in tranen ben. Maar ik heb een heel lieve vrouw en mijn kinderen en kleinkinderen wonen hier om de hoek. Als ik het mag beleven, vier ik volgend jaar mijn 75e verjaardag én ons vijftigjarig huwelijk. Ik tel mijn zegeningen.’
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76
