fi jnstof, een win-win-win dus. Het vergt wel een kleinere sector, die minder vlees en agrarische producten produceert. Door een verschuiving van bulk naar kwaliteitsproducten uit Nederland kun- nen we op andere markten sturen”, stelt Erisman. “Nu verbouwen we 4 procent van de totale wereldproductie aan uien, waarom en wat verdienen we ermee? Het afbouwen van kunstmest en kracht- voer vermindert bovendien het stiksto- faandeel van boeren. Door het anders te doen, gaat de landbouw een glorieu- ze toekomst tegemoet, daar ben ik van overtuigd.” Om de kwaliteit van natuur- gebieden te garanderen, verwacht Eris- man dat het tevens noodzakelijk is een paar honderd boeren in de buurt van de natuurgebieden uit te kopen of te ex- tensiveren. “Daarna krijg je de discus- sie over de lange termijn: welke natuur- gebieden willen we behouden, moeten het wellicht minder, maar grotere een- heden zijn? Dat vergt nieuw ruimtelij- keordeningsbeleid – waar wil je natuur, landbouw en infrastructuur –, versterkt inzetten op de ecologische hoofdstruc- tuur en waarborging van natuurkwaliteit.”


Sneller en duurzamer


Bij het zoeken naar oplossingen wordt nog te weinig buiten de huidige kaders gedacht, aldus Erisman. “We hebben wegen aangelegd om van A naar B te gaan, die liggen er al duizenden jaren! We laten die weg liggen en vernieuwen steeds de technologie die er gebruik van maakt: het blijft vervoer op vier wielen. Niemand denkt: dat is eigenlijk verouder- de technologie. En hoe verfijnd ook, je blijft altijd hetzelfde probleem houden”, zegt hij. “Dus moet je je verdiepen in de vraag hoe we ons sneller en duurzamer kunnen verplaatsen. En dan moet je be- ginnen met de infrastructuur, want daar leg je heel veel mee vast. Van scratch af


‘De afgelopen jaren hebben alle


zijn voor de inrichting van ons land, door invloed uit te oe- fenen op het ruimtelijkeorde- ningsplan. “Het langetermijn- beleid voor de Nederlandse infrastructuur is op dit moment veel te reactief. We zien een file, bouwen een nieuwe weg. Maar moet je willen investeren in veel meer wegen die toch weer vollopen of ga je naar een andere transportinfrastructuur en zo ja, hoe zou die er dan uit moeten zien. De uitdaging is: heel veel vooruitkijken, elke keuze is essentieel.”


sectoren al 60 procent


stikstofreductie bereikt’ Jan Willem Erisman


Druk uitoefenen Voor dit moment is de harde werkelijk- heid dat veel projecten in de GWW-sec- tor voorlopig blijven stilliggen. “Hoe lang dat gaat duren, hangt sterk af van wat het kabinet gaat doen. De grenzen van de economie zijn nog niet bereikt, wel moet die anders worden ingericht. Dat


“DE UITDAGING IS: HEEL VEEL VOORUITKIJKEN, ELKE KEUZE IS ESSENTIEEL”


aan beginnen, dan kom je toch op an- dere ideeën. Dat zal tijd en geld kosten. Maar als je nu nieuwe infrastructuur aan- legt, heb je daar honderden jaren ple- zier van.” Zelf kan de GWW-sector vol- gens Erisman voor langere tijd bepalend


vergt omdenken en loslaten van huidi- ge concepten”, stelt Erisman. “Het kabi- net moet het lef hebben om daar in te in- vesteren en echt stikstofbeleid te voeren. Dat is de enige manier om ruimte voor projecten te creëren. Mijn advies aan be-


langenorganisaties is dan ook: druk uit- oefenen op het kabinet om goed beleid te maken en dit vast te leggen in wet- geving, zodat het houdbaar is voor de Raad van State.”


Maatregelen


Begin oktober kondigde het kabinet diverse maatregelen aan om de stikstofuitstoot terug te dringen: een uitkoopregeling voor veehouders die stoppen met hun bedrijf, lagere maximumsnelheid op een aantal nog aan te wijzen wegen en aanplanting van ‘klimaatbossen’. Daarnaast zouden er onder strikte voorwaarden (stikstofuitstoot- beperkende en/of -compenserende maatre- gelen) weer vergunningen kunnen worden afgegeven voor grote weg-, water- en woningbouwprojecten. Wordt vervolgd.


Nr.6 - 2019 OTAR O Nr.6 - 2019 TAR 15


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48