voor ons was het dat wel. Hij had al tenten. En we hadden de dieren al. We hadden flamingo’s, apen, dui- ven, slangen, varkens en nog veel meer op de kinderboerderij bij het bedrijf.” Tine bleef in eerste instan- tie op het horecabedrijf. “Ik dacht: je kunt me wat. Ik ga niet mee. Hij is toen begonnen en ik hielp af en toe. Maar toen bleek dat we in het circus meer consumpties verkochten dan in het horecabedrijf. Daarom beslo- ten we de hele boel weg te doen en in 1979 samen verder te gaan met Circus Bongo.” De tenten en de dieren waren er dus al, maar voor circusattributen is geen groothandel, dus die maakte de veteraan zelf. Er kwamen nostal- gische woonwagens, de uitstraling daarvan was heel belangrijk voor Ben. Het moest echt een circus zijn zoals in de fantasie van kinderen. Er traden internationale artiesten op en Tine regelde als tourneemanager de vergunningen bij de gemeente en was spreekstalmeester. Er was geen clown, dus dat werd Ben zelf. “Ik had bij Boltini gezien hoe dat moest.” Ook een aantal andere acts werd door hem ingevuld.


Messenwerpen Het reizende Circus Bongo liep gelijk ‘als een tierelier’ volgens Ben. “Daar stond ik zelf ook van te kijken. We


speelden één voorstelling per dag. De eerste voorstelling was vanwege het enthousiaste geschreeuw van de kinderen reclame voor de tweede dag, dan zaten we vol. De dag daarop reisden we verder. Het liep goed, omdat ik in mijn hoofd continu bezig was met wat kinderen willen. Wat vinden zij leuk? Dat bracht ik in de piste.” Een voorbeeld daarvan was het indianennummer. Kinderen spelen indiaantje en dat spel voerde Ben door in de show. Daarvoor wilde hij ook leren messenwerpen. “Ja, dat messenwerpen, dat hebben we samen geoefend. Hij wilde het leren, maar ik vond het eng”, vertelt Tine. “Toen dacht ik: ik trek een dikke jas aan en zet een integraalhelm op. En dan begon hij te gooien. In het begin ging dat mis, dat geluid van die messen en bijlen tegen de helm was vreselijk. Maar zo leerde hij het én ik ben ook gaan gooien.” Ben onder- breekt haar even: “Ze gooit beter dan ik. Als ik voor het bord ging staan en zij begon te gooien, dan ging de tent op zijn kop.” Tine: “Hij stond met een hele grote indianentooi op voor het bord. Dan probeerde ik precies zo te mikken dat de tooi vast bleef zitten aan het bord. Als hij wegliep, zat hij vast. Dat vond iedereen prachtig.”


Nieuw-Guineaveteraan Ben Diks. Foto: Birgit de Roij 52 mei 2017


Ik ben weg Het circus kreeg de kinderen in de tent enthousiast aan het schreeu- wen, zo dat auto’s stopten en omwo- nenden kwamen vragen wat er gebeurde. “Dan waren we toch goed bezig?”, zegt Ben. De veteraan vertelt geëmotioneerd dat kinderen soms huilden als het circus weer vertrok. Dat hij nu nog tranen in zijn ogen krijgt als hij aan de kinderen denkt, geeft voor hem weer wat hij zo mooi vindt aan het circus. “Dat pakken ze me nooit meer af. De reacties waren onvoorstelbaar. En het allerbelang- rijkste: ik was vrij. Niemand ver- telde mij wat ik moest doen. Nieuw- Guinea heeft me onrustig gemaakt. Dat is nog steeds zo. Als het mooi weer wordt, gaan mijn vrouw en ik nog altijd kamperen. We staan nu al te trappelen om weg te gaan. Die onrust was er ook al toen we het horecabedrijf hadden. Dan lag er een briefje met ‘Ik ben weg’. Dan wist mijn vrouw waarom. Ik was een paar dagen naar het circus om te helpen. Dan kwam ik na drie dagen terug en dan vroeg ze: ‘En?’ En dan zei ik: ‘Nu is het weer goed’ en ging


weer aan het werk. Dat was die onrust. Als ik met andere veteranen praat, herkennen zij die drang.”


Theatercircus Ben en Tine hebben hun kinderen nooit verplicht om het circus in te gaan. Maar sinds haar 16e zit doch- ter Tamara ook in Circus Bongo. “Ik was degene die het hardste riep dat ik niet wilde…”, vertelt ze. Sinds 2005 heeft zij de leiding, samen met haar echtgenoot Roy ten Brincke. Ben vond het vanzelfsprekend moei- lijk om Circus Bongo los te laten, maar inmiddels heeft hij het geac- cepteerd en is hij zover dat hij het los kan laten. Sinds Tamara erbij betrokken is, heeft Circus Bongo zich meer ontwikkeld in de richting van theatercircus. “We zaten niet meer op één lijn. Ik merkte dat een theaterprogramma met verhaallijn meer aansloot bij wat kinderen wil- den. Dat zorgde ervoor dat ze bleven kijken, daar was ik van overtuigd”, vertelt Tamara. “Mijn vader had in eerste instantie moeite met de ver- andering van het programma meer richting theater.” De uitstraling van Circus Bongo is gebleven zoals Ben het ooit bedacht. Op dit moment werkt Tamara aan een echt ouder- wets variétéprogramma. “Het is een unieke productie, met elementen die nog uit de koker van mijn vader komen. Zijn succesnummers.” Zijn dochter legt uit dat ze inmid- dels niet meer langs gemeenten reizen met het circus. “Het geven van openbare voorstellingen is niet meer te doen, qua kosten, maar er komt ook minder publiek. Als je nu ergens binnenrijdt, kijkt er niemand op of om.” Ben beaamt haar verhaal: “De tijden zijn veranderd. Ik was eens op een basisschool waar ze net computers hadden gekregen. Een leraar wilde mij een spiegel voor- houden en zei: ‘Loop eens met de kamelen door de gang.’ Ik deed dat, maar de leerlingen zaten achter de computer en keken niet op of om. Normaal hingen ze over de hekken als wij eraan kwamen. Toen dacht ik: waar zijn we mee bezig?” Tamara brengt Circus Bongo nu naar festivals, evenementen, bedrij- ven en instellingen. Ze werkt met verschillende concepten en thema’s. “Het is nu theatercircus. We zijn meer ondernemers die circus maken. Maar het is nog steeds één groot circus, Circus Bongo.”


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65