ZATERDAG 10 JULI 2010
wetenschap 37
desolateaanblik vandestaak nog steeds geen plaatsvoor die vaneen volle groeneboom. De onfortuinlij- ke nieuwelingblijkt een voormalige illegale bewoner vandeHoogteKa- dijk,genaamdmetasequoia. Staalkabels verbindenderuim
Meneer Boom lijktter ziele O
peensstonddaaraande waterkant
tegenover
Artis eeneenzame vast- gebondenkale boom. Drie jaar later maakt de
De metasequoia kan40meter hoogworden,maar kangoedals straatboom fungeren.‘Meneer Boom’ werd toch verplant vanaf de Hoogte Kadijk naar de Sarphatistraat en nu lijkteen kaponafwendbaar. NIEKNARINGS
twintigmeter hoge nieuwkomer in de groenstrook aan de Sarphati- straat met de slootkant en met zijn stevigevolgroeideburen. Er is ken- nelijk sprakevan omvalgevaar en de boom zal eerstgoed wortel moe- tenschietenvoordat hijaanzichzelf overgelaten kanworden. In hetvoorjaarvan2009verschijnt
in het onderste deel vandeboom enighoopwekkend fris groen, dit blijktechtergeen voorbode vaneen hernieuwdebloei op eigenvoet.De metasequoia of, op z’n Hollands, watercipres is eenbladverliezende conifeermet frisgroene, zachte naalden in de lentetot roodbruine naalden in de herfst.April 2007 is deze metasequoia door het stads- deel verplant vanaf de stoep vande Hoogte Kadijk58. Een volwassen boom vandit for- maatverplant je niet zomaar.Endat wasineersteinstantie ook hele- maal niet de bedoeling, vertellen NienkePol en Matthijs Müller, be- wonersvanHoogte Kadijk58. De boom zou normaal gesproken
gesneuveld zijnbij de herprofile- ringvan hun straat.Indie drukke tijdvan renovatie, waarin ook de bewonersvan nummer58zichop moesten maken voor eentijdelijke verhuizingnaar eenwisselwoning, kwamen ze net op tijd achter de voorgenomen kap vanhun boom om protest aantetekenen.Zespre- kenniet voor niets van‘onze boom’. Vanaf het planten in de stoep wa-
renzeerbij.“De boom werd rond 1985 geplant door onze onderbuur Rob Bout.Hijwaseen echtenatuur- liefhebber en hield zichbezigmet natuurgeneeskunde. Hij wildedan ook eenspecialeboom.”
gezichtsbepalende boom in de straat.Samen met de boom groei- denook de kinderen vanMatthijs en Nienkeopaan de Hoogte Kadijk. Zoon Loëontdekteals oudste dat de watercipres ook eenprima klim- boom is,die je makkelijk totde tweede verdiepingkan brengen. Dochter Lena sliepnaast ‘meneer Boom’ en gafhem aangekomen bij de derde verdiepingregelmatigeen handje. Waarom de geliefde metasequoia
wegmoest vandeHoogteKadijk? Dat is niet helemaal duidelijk.De kapvergunninguit 2007 vermeldt: ‘EenMetasequoia is een boom die
makkelijkeen doorsnedekan krij- genvan2meter en ongeveer 80me- terhoogwordt.Met deze afmetin- genisdeboom ongeschikt voor een straat.’ Maar dat klopt niet.Inhet begin
groeitdemetasequoia hard,zodat hij binnen enkelejaren eenboom van20meter hoogte kanvormen. Daarna gaat het mindersnel en kan hij afhankelijk vandeomstandig- heden eenhoogtevan 35 tot40me- terbereiken. Door zijnsmalleop- gaande groeiwijze kanhij boven- dienmet enigsnoeienwel degelijk als straatboom fungeren. Dit is mooi te zien in de KarelduJardin-
straat in de Pijp.Waarschijnlijker is dat de uitstekendeanarcho-boom niet in het ontwerpprofiel voor de vernieuwdestraat paste. Welbleek het stadsdeel gevoeligvoor de pro- testenuitdestraatenerwerdeenal- ternatieve plekgevonden. Groot materieel rukte 25 april 2007
uit voor de verplantingwaarvoor door het stadsdeelcentrum zo’n 35.000 eurowerdvrijgemaakt.Het werd voor sommige omwonenden eenverdrietige,maar toch ook hoopvolleenopwindende operatie. Hetwas watschrikken dat zo rigou- reus alle takken en een deel vande wortels weggezaagd werden. Maar
groen worden, blijven de paar tak- jesvan meneer Boom angstvallig kaal. Ook de groenbeheerder van het stadsdeelziet het somber in en de kap lijkt alsnogonafwendbaar. Trouwgeblevenaan zijn anarchisti- sche roots weigertdeze metase- quoiateaardenindegelegaliseerde groenstrook. De ondergangvan dit individu
H
geldtechterbepaald niet voor de soort, want watblijkt: onlangs is door Plant Publicity Holland, de or- ganisatie voor de promotie vanhet Nederlands boomkwekerijproduct, totboom vanhet jaar 2010 ge- kroond: deMetasequoia glyptostro- boides! Uithet juryrapport: ‘Met eenrijkebezettingaan naalden le- vert de boom een goede bijdrage aan de opnamevanfijn stof. Boven- dienishet een zeer gezonde boom met een goede groeikracht en wei- nigonderhoudsbehoefte.’ RobBouthadhetduszoslechtnog
niet bekeken. Netals de ginkgo wordt de metasequoiawel een le- vend fossiel genoemd,langwerd gedacht dat hijuitgestorven was. Fossielen wijzenuit dat de boom in het Tertiair (2,5tot 65 miljoen jaar geleden) ooit één vandemeest voorkomendebomenin het noorde-
de wetenschapdat op loopafstand eenmooie nieuwegroeiplek lonkte, vergoedde veel. Dathet stadsdeel zo zorgvuldig
omging met de boom werd ook in hoge mategewaardeerd. Zowerd de illegaal geplanteboom vansym- bool vandevrijejaren tachtigtot symbool voor de huidigezorgvoor groen bij de lokale overheid. En die zorggingverder.Demetasequoia heeftook nogeens ruimdetijdge- kregen om ‘aan te slaan’. Dit toton- vredevan eenbewoner vandeSar- phatistraat.“Die kale tandenstoker verpest altweejaarmijnuitzicht.En dit terwijl toegezegd wasdat hij zou verdwijnen als hij na eenjaar niet aangeslagenzou zijn.Wegmoet dat ding!”
et is eindapril 2010.Terwijl zijnsoortgenotenindeKarel du Jardinstraat al vrolijk
Metdeboom groeiden ook de kinderen LoëenLenaop
Müllerlegteenverbandmetdepoli- tiekesituatie vandestijds.“Na het bestek ’81 ,dedrastische bezuini- gingsoperatie vanhet eerstekabi- net VanAgt,werden veel publieke takenvan de overheid uitgekleed. Er ontstond eenanarchistische sfeerindestad. Heteigen initiatief stondinhoogaanzienengroen in debuurt,daarzorgdendebewoners zelfwelvoor.”
Z
owerddemetasequoia als een polsdikboompje vanenkele metershoogindestoep ge-
plant.Deaanplant bleek al snel een gouden greep,want de metase- quoia voelde zichuitstekend thuis aan de Hoogte Kadijkengroeide als een speer.Nustaat de metasequoia ook bekend als eensnelle groeier, maar de meter per jaar die dit exem- plaar ongeveer haalde, kanwel uit- zonderlijkgenoemdworden.Dewe- ligtierendewatercipres werd een
‘Die kale tandenstoker verpest al 2jaar mijn uitzicht’
lijk halfrond was. In 1943 werden in een afgelegenstreekinzuidwest- China totverrassing vandedendro- logendan toch een paar levende exemplaren gevonden. Hetzaad werd vervolgensverspreidenleidde toteen wereldwijderevival vande metasequoia. Eind jaren veertig werden ookinNederland de eerste exemplaren opgekweekt. Ditbetekent dusdat er bij ons nog
Demetasequoiaverhuisdedrie jaargeledenvandeHoogteKadijknaardeSarphatistraat,tegenoverArtis. FOTONIEKNARINGS
geen oude monumentale metase- quoia’szijn.Inmiddelsiswelduide- lijk geworden dat de soorthoudt vanwater en het in ons klimaat goed doet.Hij is gemakkelijk te ver- menigvuldigenvia stekkenendoor de snelle groei vandeboom ook in- teressant voor de bosbouw. Wieweet zien we in de toekomst meer nieuwe metasequoia’s,mis- schien in de Amsterdamse straten. Maar dan vermoedelijk eerstopde tekentafel vaneen groenontwikke- laarenniet als wildeaanplant.
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124 |
Page 125 |
Page 126 |
Page 127 |
Page 128 |
Page 129 |
Page 130 |
Page 131 |
Page 132 |
Page 133 |
Page 134 |
Page 135 |
Page 136