ZATERDAG 10 JULI 2010
klapstoel 15 Biebel ‘Het kosttememoeiteeen vrouwtevinden’
geel. Ik waserslecht aantoe, vooral omdat ik in het ziekenhuis in het be- gin gewoon bleef doorroken. Ik heb drie maandengelegen. Ik gingge- zondeten, anders levenenikheb er sindsdiengeenlastmeervan.”
DemanmetdevierO’s
“Mijn roman, ik ben bijna klaar. Querido gaat hem uitgeven. De hoofdpersoon heetOttoOonk, dat zijn vierO’s.Hij is eenadvocaat in het P.C.Hooftgebeuren, een hopelo- ze figuur eigenlijk.Van andere per- sonagesweet je ook meteenwie het zijn.Siembijvoorbeeld,vanhet pro- gramma De wereld staatstil bij Siem. Pauw&Witteman heten Peet- rus en Debij.Iedereen krijgtervan langs in het boek,niet in het minst de hoofdpersoonzelf. Hij is eenzeer gemankeerdefiguur,vooral sociaal. Bij Oonk &Partnersheerst een ma- chosfeertje.Het is leuk dat je dingen die je soms zelf denkt maar niet hardop durft te zeggen, nu allemaal kunt projecteren in eenpersonage. Hetheeft temakenmetmijn vroege- re leven. Ik ben welveranderd, ge- loofik. Zelf.Nee, dat is gewoon zo.”
Onaardigeman
“Ik word steeds aardiger. Vroeger wasikhelemaal niet aardig.Een beetjezoalsOtto inhetboek,sociaal gestoord. Ik hebbeneden nogvitri- nes volspeelgoed en er is niks ka- pot.Dat betekent dat er geenandere kinderen aanmochten komen. Op mezelf. Hetheeft me ookveelmoei- te gekost eenvrouw te vinden. Of belangstellingoptebrengen voor anderen. Ik hebechtmoeten leren om te vragen: ‘Wat ben je aan het doen, hoe gaat het met je?”
LouisArmstrong
“Ik wist niet dat het bestond, jazz, bij ons thuis draaidenwevooral Duitse schlagers,hooguit Glenn Miller.Opdezwart-wittelevisie bij eenvriendinnetjezag ik Louis Arm- strong. Ik dacht: jezus,wat is dit goed. Hethad iets heelaards.Die man zweetteheel ergendan die blinkendetrompet.Dat wildeik ook. Ik vroegeen trompet voor mijn verjaardag, ikwaszestien.” “Ikwastrompettist geworden,wa-
re het niet dat ik tijdens eencon- cours,waar ikwasafgevaardigd na- mens de muziekschool, helemaal de mist in ging. Ik waszonerveus dat ik ging hyperventileren en met trompet en al vanhet podium viel. Ik hebdetrompet in de ban gedaan, totikindehippietijdweer in band- jesgingspelen. Dan nogmoest ik het eerstekwartier op een stoel spe- len. Altijd die enormeangst: als het maar goed gaat.Nuisdat over.Ei- genlijk pas sinds Spinvis.Ikheb drieënhalf jaar vast in zijn band ge- zeten, voordat hij solo ging. Ik was daarblij mee, want ik had het thea- tertoenwelhelemaal gehad.”
Schouwburgen
“Verschrikkelijk. Netcrematoria, doorgaans.Inieder gatstaat wel
oren, plus allemaal geluiden, kerk- klokjes, zoemende vliegen, een soundscape in je hoofd. Regisseur Thibaud Delpeut, een buitenge- woon geestdriftigeman, wil trom- petgeluidenlaten schuren door de teksten en alles heel erglaten ver- vormen. Je hoortdialogen, eenin- strument doetdingen, teksten zijn geentekstenmeer,het zijnklanken. En spelen op locatie geeft ookiets extra.OpOerolwashet zó koud, dat versterktededesolaatheid, heel mooi.Dreigende luchten, zo nu en dan eenvlaagregen.Datpastegoed bij het stuk:het gaat over oorlogen watermet mensen gebeurtineen extremesituatie.”
Boevenkop
“Gelukkigmaar.Ikwordnog tewei- nigvoor boevengevraagd. Ik valnu echt in het segment vadersenopa’s en dat zijn in scripts vaak de brave zielen.Verschrikkelijk. Ik vroegeen keer aanAlexvan Warmerdam: ‘Waarom vraagjemenou niet eens eenkeer?’ Hijzei: ‘Jebent zo’n knappevent,joh. Ik hebeen slager nodig, een hele lelijke man.’ Ik vind het eenvooroordeel,want ik kan echt een rotkop hebben. Jammer.Ik
datvondik helemaalniet pijnlijk,ik vindzelf ookdat ik als opaduidelijk tekortschiet.Ikbeloofook elke keer beterschap, maar het levenhaalt megewoon elke keer in.Eriszoveel te doen,ikheb gewoon geen tijdom dingenmet mijn kleinkinderen te ondernemen. Dus ik snapdat ze die dingenzei. Ik belde haar gisteren: ‘Ikkom morgenopdeKlapstoel en dan ga ik lekker wraak nemenen zeggen dat jijnooit terugbelt.”
Oranje
“Ik vindvoetbal eenprachtigspel, maar die hysterie eromheenisver- schrikkelijk. DatOranjegedoe staat me ongelofelijktegen. Maar dat heeftook te maken met mijn aard. Dat ik niet vanmassa’s en clubjes hou. Ik zou het heelleuk vinden als ze winnen, maar als ze verliezenis dat gesodemieter met die toeters tenminsteafgelopen.”
JohanRemkes
“Oh die, ja.Wie is dat?Ikweet daar helemaalniks van, vandie man.”
Nacht,vanavondenmorgen,21u, OverhetIJfestival,NDSM-terrein
zo’nkolos vanbaksteen. Ik dacht: hier ben ik niet voor geboren, uren in eenbus zittenomineen lege schouwburgtekomen, waar totaal geen gezelligheid is,waar je door niemand onthaald wordt,waar geen kantine is waar eenleukejuf- frouwkoffievoor je inschenkt,maar alleeneen automaat staat waar je voor twee euro een blikjefris mag trekken. Je speelt voor abonnemen- tenpubliek,het zijnverplichtenum- mers, er is geen reet aan. Je rijdt te- rugenjedenkt:was ditnouWeertof Winschoten of Drachten?Het lijkt allemaalopelkaar. Eén hoofdstraat met eenBlokker,een Hema, plastic gevels,eenautovrije straat,eenChi- nees en misschien eenrestaurant met ongelimiteerdspareribs.Ikheb het veertigjaar gedaan, ik hebwel rechtvan spreken om te zeggen: ik hebhet erwelmee gehad.”
Nacht
“Een locatievoorstelling. Hetpu- bliekkrijgt eenkoptelefoon op,ze krijgen de acteursdirect in hun
speelhet liefste dropouts,mannen waar eensteekje aan los zit.Ikhad heelgraag
FerdiE.gespeeld.”
Ferdi E.
“Een fantastischgegeven voor een film. Eenhuisvader,ineen rijtjes- huis,endan die pink: ‘Hij zal geen pianomeer kunnen spelen.’Enuit- eindelijk werd hij gepakt door een vijfjeuit te gevenindesupermarkt. Ik ben beziggeweest daariets mee te doen,maar dat kwam niet echt vandegrond. Eenpaar jaar later werd ik gebeld doorPieter Verhoeff. Of ik kwam casten voor eenfilm over FerdiE.Die castinggingniet goed en ik waszókwaad, ik dacht: nugaik eenfilmmakenover eenac- teur die FerdiEwil spelen, maar hij wordt afgewezen voor die rolenuit frustratie vermoordt hij die regis- seur. Maar ook daar is niks vange- komen.”
Tatum “Ze zat laatstopdeKlapstoel. Nee,
‘Er is zoveel te doen in het leven,ikheb gewoon geen tijdomdingen te ondernemen metmijn kleinkinderen’
allemaalmachtiginteressant,ook doordat Smid daar eenmachtiginteres- santestembij opzet. Hij beschikt over eenmannelijk, krakend geluid dat je anders alleenhoortuit demondvan een cinematografische roverhoofdman die in eenmiddeleeuwse herberg een enormepul bier aandemond zeten ‘Hohoho!’ lacht,terwijlhij eendienst- maagd op de kont slaat. Maar erkwameenwerkelijkinteres-
I
santekwestie aan de orde.Deene Bijbelvertalingisdeandere niet.Je hebt aan de ene kant de Statenvertaling met haar gebeeldhouwde plechtstatig- heid en helemaal aan de andere kant deTwentse Biebel, die uitblinkt in ge- woonheid en nuchterheid. DeTukkersAnne vanderMeiden(do-
minee) enHermanFinkerszijn er erg voor ‘vermetelismijn hart’ te vertalen in ‘ik ben trots’ (maar dan in het Twents: iets als ‘ik bingröts’).Weg met de plechtigheid en de heiligheid! Finkersgaf eentreffend voorbeeld.
Als je in de snackbar staat,zeg je ook niet:“Magikvanueen baldes ge- hakts.”Enin het katholiekeWees ge- groet,Maria,zei Finkers,wordt een ra- re constructie gebruikt,want die be- groetinghoor je verder nergens. Deonderliggende gedachteisdat je
hetzelfde dingopverschillendemanie- renkunt zeggen (en dat de gewone ma-
Mooie vrouwis iets andersdanlekkerwijf
nier de besteis). Maar volgens mij is die gedachteonjuist.Verschillendemanie- renvan zeggen verwijzennaar verschil- lende dingen. ‘Ik ben verstokenvan het licht’ betekent iets anders dan ‘Ikzie het nietmeerzitten’. Ik hebeens tegeneen Iersegezegd dat
ik, toen ik haar zag,onmiddellijkwerd getroffen door haar schoonheid.(Zoiets zegjegemakkelijkerinhetEngels.) Ik hadook kunnen zeggen: “Ik zagmet- een dat je een lekker wijf bent.” Hetmaakt verschil of je mooie vrouw
zegt of lekker wijf. Vandie laatsteuit- drukkingheb ik langeen afkeer gehad. Die afkeerheeft ietshypocriets. Ik heb moeten toegeven dat ik het gevoel kan hebben dat bij‘lekker wijf’past.Maar dan nóg geldtdat je –inclusief de hy- pocrisie–met ‘mooie vrouw’ ietsan- ders zegt dan met ‘lekker wijf’(of nog erger: ‘lekker ding’). KarelR., de hoofdpersoonin W.F.Her- mans’ In de mistvan hetschimmenrijk, beschrijft eenliefdesscène: ‘Eenalles- overstelpendverlangen richttezichop aan mij toen ik haaromarmde.’Endit is zijnorgasme: ‘Het diepste, hetmys- tiekstedat ik te bieden had, stroomde in haar uit en het leek of ik nooitmeer totbezinning zou komen.’Hij had zich zo ook kunnen uitdrukken: ‘Ikwerd keihardenkwamklaarals een idioot.’ Ik proef enigverschil. Zo beschrijft‘Weesgegroet,Maria, vol
genade’iets heel andersdan ‘Ha die Maria, je bentmeer eentje’.
b.fromme@
parool.nl
nhetEO-programmaGodin de La- ge Landen namErnst Daniël Smid ons dezeweekmeein dewereld vandeBijbelvertalingen. Datwas
BobFrommé
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124 |
Page 125 |
Page 126 |
Page 127 |
Page 128 |
Page 129 |
Page 130 |
Page 131 |
Page 132 |
Page 133 |
Page 134 |
Page 135 |
Page 136