Sadiq van Overbeek, onderzoeker bij Physee: “Meer groeilicht in de kas.”


de overvloed aan PAR met krijt op het glasdek wegschermen en wanneer het krijt er in het najaar vanaf gaat, vervangen door onze coating. Hierdoor komt er in de winter juist extra groeilicht voor de plant bij. In het voorjaar kan onze spraycoating weer van het glas af en gaat het krijt er weer op.” Over de kosten zegt de onderzoeker dat de permanente coating binnen vijf jaar is terugverdiend. Voor spraycoating zal dat binnen de periode zijn waarvoor het is be- doeld. De terugverdientijd van de coa- tings is afhankelijk van de dikte van de coating en wat het voor het gewas meer oplevert. Over de prijs kan Van Overbeek momenteel nog niets concreets zeggen, maar die zal afhangen van een leverancier waar onderhandelingen mee gaande zijn.


Diffuus glas De coating werkt vooral goed in combina- tie met diffuus glas, anders blijft een groot deel van het omgezette licht gevangen in het glas. “Lucht heeft een brekingsindex


van 1 en glas van 1,5. Dit kan ervoor zor- gen dat het uitgezonden licht via totale interne reflectie in de coating en het glas gevangen blijft. Je kunt het vergelijken met hoe een glasvezelkabel werkt, waar het licht in de kabel gevangen blijft. Om het licht uit te koppelen, oftewel door te laten, werkt diffuus glas goed. De opper- vlaktestructuur van dit glas zorgt ervoor dat het licht wordt uitgekoppeld”, aldus de onderzoeker. Met de spraycoating is diffu- siteit automatisch te bewerkstelligen en ook de anti-reflectie eigenschappen zijn eraan toe te voegen. Momenteel geven de testcoatings blauw licht (400-500 nanometer) af, maar dat is ook naar bijvoorbeeld rood licht (600- 700 nanometer) te tunen. In de toekomst is er een lichtrecept te maken dat past bij ieder gewas. Eind van dit jaar wil Van Overbeek onge- veer 50 m2


glas van een aantal kassen


gaan coaten. Volgend jaar volgt er in sa- menwerking met WUR een proef om het effect op de gewassen te onderzoeken.


Toekomstige producten Over vijf jaar wil Physee in een andere, nog te ontwikkelen coating NIR (nabij in- frarood) met een golflengte van 700 en 1.000 nanometer, dat zorgt voor warmte, omzetten in elektriciteit. In de iets verdere toekomst, over ongeveer tien jaar, ver- wacht de onderzoeker dat de coating ‘switchable’ is, zodat de teler deze aan en uit kan zetten. “Dat begint voor doorzich- tig glas in kantoren al op gang te komen. Door elektriciteit op het glas te zetten, is het glas wit (krijtachtig) te maken en dan komt er geen zichtbaar licht meer door- heen”, meldt Van Overbeek. Physee is nu vooral actief in de vastgoed- sector in binnen- en buitenland, waar ze in dubbel glas temperatuur, lichtintensi- teit, luchtvochtigheid, CO2


en O2 meten.


Deze data van het raam worden gebruikt om allerlei zaken aan te sturen. De onder- zoeker: “Op deze manier kunnen we 15% van het energiegebruik van gebouwen besparen, die in totaliteit 40% van alle energie gebruiken.”


▶GROENTEN & FRUIT | 27 maart 2020 33


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48