Kunst
Alice Neel in Den Haag
Van 5 november 2016 t/m 12 februari 2017 is in het Gemeentemuseum Den Haag de tentoonstelling Alice Neel - Portret van het moderne leven te zien. Met zo’n 70 doeken is dit niet alleen een prachtige dwarsdoorsnede van het in Europa nog steeds vrij onbekende oeuvre van deze in 1900 in Pennsylvania geboren schilder; het belicht ook haar ongewone leven als vrije geest en klas- senbewust humanist met een intense belangstelling voor ‘echte mensen’.
<
Voor lezersarrangement Den Haag, zie pagina 51.
Mother and Child (Nancy and Olivia), 1967, olieverf op doek, 99,7 x 91,4 cm. Collectie Diane en David Goldsmith. (Nancy, Alice Neels’ schoondochter, zegt zelf over dit schilderij dat iedereen er een ‘angstige moeder’ in ziet, maar dat ze haar baby op verzoek van Alice zo stevig vasthield omdat het kindje niet wilde stilzitten)
wordt door Brody regelmatig mishandeld, iets wat Alice vertelt aan wie het maar horen wil. Ondertussen (en desondanks) blijft schilderen voor haar op de eerste plaats staan, met Brody als een onvoorwaardelijk fan van haar werk. In al die jaren bemachtigt Alice welgeteld
vijf kleine solotentoonstellingen, op bescheiden locaties. Ze verkoopt niet veel. In de jaren veer- tig en vijftig – de tijd van de opkomst van grote Amerikaanse vernieuwingen als abstract expres- sionisme en de eerste pop art en minimal art – daalt de belangstelling voor haar werk verder. Dat ze vrouw is, werkt in haar nadeel, en ook het feit dat ze figuratief werk maakt. Pas vanaf 1960 begint Neel actief voor zichzelf
op te komen. Ze wordt hierbij aangemoedigd door de vrouwenbeweging, die een plaats voor vrouwen in musea eist; en door haar therapeut, de arts Anthony Sterrett, die vindt dat ze actief de erkenning moet zoeken. Grootheden uit de eigentijdse kunstwereld in New York, zoals Andy Warhol, conservator Henry Geldzahler van het Metropolitan Museum en criticus John Gruen, begint ze naar haar appartementje te halen om voor haar te poseren. Of ze nu van haar werk houden of niet. Vanaf 1964, als ze van de welgestelde psychia-
ter Muriel Gardiner, een bewonderaar van haar werk, een jaarstipendium krijgt van zesduizend dollar, is ze voor het eerst in haar leven niet lan- ger arm. Zoon Richard is dan net afgestudeerd als jurist, Hartley studeert geneeskunde.
036 september 2016 ArtsenAuto
In de jaren zestig krijgt Alice Neels’ werk lang- zaam steeds meer aandacht, met als hoogtepunt de grote Whitney-expositie in 1974 in New York. De overzichtstentoonstelling bestaat uit doeken die ze allemaal heeft geschilderd in haar kleine woonkamer in appartementjes in achtereenvol- gens Greenwich Village, Spanish Harlem en de Upper West Side.
Moeilijk verkoopbaar In de tien jaar die volgen, heeft Alice Neel elk jaar minstens zeven solo’s. Maar haar scherpe, onconventionele blik en de niets verbloemende manier waarop ze fysieke en psychologische ka- rakteristieken van mensen uitvergroot, maken haar werk tot aan haar dood relatief moeilijk verkoopbaar. “Ze schildert geen ‘gelijkenis’, geen buitenkant, ze keert mensen binnenstebuiten”, zegt een van haar vrienden. ‘Inleven’ in haar modellen, met wie ze tijdens de urenlange zit- tingen permanent in gesprek is, beschouwt de kunstenaar als haar belangrijkste verdienste. “Ik voel me vreselijk als ze weer weggaan. Als een leeg, uitgewoond huis. Schilderen is het enige wat ik wil doen”, zegt ze vaak. “Het is mijn manier om mijn vervreemding te doorbreken, my ticket to reality.” Pas na haar dood in 1984 wordt Alice Neel een
bron van inspiratie voor een nieuwe generatie jonge schilders. Haar doeken zijn niet langer moeilijk verkoopbaar – momenteel brengen ze tussen de paar ton tot twee miljoen dollar op.
<
<
FOTO: LEE FATHERREE© ESTATE OF ALICE NEEL
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92
