Pilotinstallatie Bij afvalbedrijf Twence in Hengelo komt in 2020 een volgende pilotinstallatie van Co- val te staan, die CO2


het bedrijf op kleine schaal (jaarlijks 3000 ton) CO2


uit de afvalenergiecen-


trale in gaat zetten voor de productie van mierenzuur. De capaciteit (100 kW) sluit aan op de CO2


-installatie van Twence, waarmee afvangt, om natriumbicarbonaat


gaat vangen. De installatie van Coval is dan met extra modules op te schalen.


Waterstof Coval ziet mierenzuur als een prima eerste stap voor de door haar ontwikkelde CO2


-


conversietechnologie. “We kijken naar meer toepassingen voor mierenzuur”, vertelt Schreurs, “zoals bij kleinschalige energie- opwekking, denk aan de vervanging van dieselaggregaten of WKK’s in de glastuin- bouw. Ook onderzoeken we of we andere producten dan mierenzuur kunnen maken, zoals methanol maar dan kostenefficiënter, en we werken aan de inzet van mierenzuur als ‘liquid syngas’ met CO en waterstof als chemische bouwstenen. We zoeken daar partners voor.” De gang naar industriële schaal is dus in volle gang. De componenten van de elek-


voor het reinigen van de rookgassen van de afvalenergiecentrale mee te maken. Het af- valbedrijf is bezig met de ontwikkeling van een grootschalige installatie (100 duizend ton), die 60 procent van de CO2


-emissies af


uitdaging, met name aan de materialenkant van anodes en kathodes. Ook het aanbod van membranen mag wat ons betreft veel breder. Het aantal aanbieders is nog be- perkt.”


trochemische reactor van Coval zijn echter nog lang niet uitontwikkeld. Schreurs ver- wacht dat de huidige markt van compo- nentenleveranciers daar beslist een stevige bijdrage aan kan leveren. “We proberen nu nog verschillende typen anoden, kathoden en membranen uit. We zijn op zoek naar de meest geschikte typen. De componenten gaan we niet zelf ontwikkelen. Ook daar zoeken we partners voor. Dit soort onder- delen is nog niet eerder gebruikt voor CO2


-conversie, dus daar ligt beslist nog een


Techniekpareltje Hoogleraar CO2


-conversie Goetheer ziet iets


minder mogelijkheden voor mierenzuur als transportbrandstof. “Vergeleken met


methanol is de energiedichtheid van mie- renzuur te laag. Het enige wat je verbrandt, is het waterstofdeel ervan, en dat beslaat maar vijftig gram op één kilo mierenzuur. Dus het is niet de beste brandstof.” Als chemiebouwsteen vindt hij de toepassing van mierenzuur veel zinvoller. “Mierenzuur is een uitstekend vertrekpunt om andere producten te maken. Ik denk dan aan for- maldehyde, de basisstof voor het maken van kunstharsen. Dat zijn waardevolle en gewilde kunststoffen.” Toch zal het nog lange tijd vergen, voorziet hij, voordat mie- renzuur op echt grote schaal doorbreekt, “maar op kleinere schaal, dat zie je bij Coval, kan het sneller gaan. Nederland is erg sterk in chemie. Wij moeten in deze ontwikkeling het voortouw nemen en dan zou er best wel eens een techniekpareltje uit kunnen rollen, waar we als land een enorme voor- sprong mee op kunnen bouwen.”


Mierenzuur is een uitstekend vertrekpunt om andere producten te maken. Ik denk dan aan formaldehyde, de basisstof voor het maken van kunstharsen. Dat zijn waardevolle en gewilde kunststoffen...


van calciumcarbonaat. Door deze pellets te verwarmen, komt pure CO2


vrij, die het


verbindingen, die het gas binden in combi- natie met het vocht dat in de lucht aanwezig


Canadese bedrijf wil gebruiken om synthe- tische brandstoffen te maken. Het Zwitserse Climeworks heeft inmiddels drie demo-in- stallaties gebouwd. De Zwitsers scrubben de CO2


uit de lucht met een filter met amine-


is. Door het filter te verhitten wordt de CO2 weer losgemaakt en opgevangen in gecon- centreerde vorm. Een enkele unit kan op jaarbasis 50 ton CO2


uit de lucht halen. De


basaltlagen in de ondergrond. De tweede en grootste DAC-installatie (18 toestellen die samen jaarlijks 900 ton CO2


naar een naastgelegen


eerste DAC-installatie van Climeworks staat op IJsland en slaat weggevangen CO2


op in uit de lucht


winnen) staat in Zwitserland zelf. Daar gaat de gewonnen CO2


tuinbouwkas en naar een frisdrankprodu- cent, die het gas gebruikt om zijn bronwater


en limonade te doen bruisen. De tweede- generatie (met 3 DAC-units) staat in het Italiaanse Troia (Apulië), sinds oktober vorig


jaar in bedrijf. Dit fabriekje haalt 150 ton CO2 uit de lucht. Een op zonnestroom gedreven alkaline-electrolyser (1,2 MW) maakt daar meteen duurzame waterstof (240 m3


/uur)


van. Het Franse techbedrijf Atmostat zet de waterstof via een katalytisch proces om in methaan, dat vloeibaar wordt gemaakt tot een soort LNG. Ook ons land krijgt binnen- kort een ‘DAC-primeur’. Een consortium met Climeworks wil op Rotterdam The Hague Airport een demo-installatie bouwen die uit weggevangen CO2


dagelijks zo’n duizend


liter synthetische en koolstofarme vliegtuig- brandstof gaat produceren voor Transavia. Na elektrolyse naar syngas maakt de Fischer- Tropsch-reactor van het Duitse Ineratec van het syngas een vloeibare brandstof. Nadeel van de DAC-technologie is dat er veel energie nodig is. Reden waarom Clime-


de atmosfeer te halen. Die prijs zal door technische verbeteringen beslist zakken, verwacht het bedrijf.


works gebruik maakt van hernieuwbare bronnen, zoals zonne-energie en de IJslandse aardwarmte. In de huidige DAC-installaties kost het desondanks een paar honderd euro om een ton CO2


uit


17


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56