zo uit kolen hun transportbrandstoffen. Een voor de hand liggend scenario, aldus Goet- heer, is een productiefaciliteit in de omge- ving van Schiphol, gevoed met CO2
Steel uit IJmuiden, een van ‘s lands grootste uitstoters.
Technisch is er in elk geval van alles moge- lijk, stelt de CO2
-conversiespecialist. Al zijn
er nog veel praktijkproeven en schaalver- groting nodig. “De uitdaging ligt bij dit soort innovaties echter niet zozeer in technologie maar in alles wat er bij komt kijken. Benzine en diesel zijn nog te goedkoop om alterna- tieve brandstoffen een kans te geven. Daarom zul je dit soort innovaties eerst in een Topsectorachtige constellatie met pilot- projecten op moeten starten en vervolgens in SDE-achtige stimuleringsregelingen tot massaproductie zien te krijgen”, zegt Goet- heer.
Mierenzuur Vorig jaar lanceerde het industriebrede innovatieprogramma VoltaChem een proefproject van een consortium met zes partners, waaronder TNO en TU Delft, om de businesscase rond een ander nieuw product uit CO2
antechbedrijf geldt als een van de pioniers van Tata
in elektrochemische technologie die CO2 met water omzet in mierenzuur. Sinds de start in 2015 zijn al drie reactoren ontwik- keld, die in schaalgrootte (reactieoppervlak: 200 cm2
) de labfase flink zijn ontstegen.
Mede-oprichter Frank Schreurs van Coval beschrijft de voordelen van mierenzuur: net als methanol vloeibaar, dus makkelijk te transporteren en stabiel, dus langere tijd te bewaren. Ook is mierenzuur veilig op te slaan in combinatie met waterstof in een brandstofcel, wat weer mooi in de huidige brandstofketen past. De voordelen tegen- over methanol liegen er volgens Schreurs niet om. “Bij de elektrochemische productie
van methanol houd je water over, wat niet efficiënt is. Door het hogere energieverbruik komt de kostprijs ver boven de marktprijs van ‘gewone’ methanol te liggen.” Bij mieren- zuur, laat Schreurs op een staatje zien, is de waterstofefficiency 100 procent, bij metha- nol 67 en bij methaan 50 procent.
-conversie verder uit te bou-
wen: mierenzuur. Ook Team FAST van de TU Eindhoven is hierin van de partij. Het stu- dententeam heeft een door VDL gebouwde stadsbus op mierenzuur ontwikkeld. Een andere deelnemer is Coval Energy. Het cle-
CO2
Elektrochemische demo-reactor van Coval zet CO2 met water om in mierenzuur (Foto: Coval Energy).
in de lucht? Methaniseren!
Om de opwarming van de aarde tot 1,5 graad te beperken, de streefwaarde uit het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015, ontko- men we volgens een recent rapport van klimaatpanel IPCC van de Verenigde Naties niet aan het opruimen van al in de atmos- feer aanwezig CO2
. Tal van methoden zijn
volop businesskansen. Een aantal startups heeft de eerste DAC-installaties ontwikkeld die jaarlijks enkele honderden tonnen pure CO2
Installatie voor Direct Air Capture (DAC) van Climeworks in het Zwitserse Hinwill. De uit de atmosfeer gewonnen CO2
gaat naar een naastgelegen tuinbouwkas en naar een frisdrankproducent. (Foto: Julia Dunlop).
hier geschikt voor, zoals de aanplant van bossen en het verstoken van biomassa voor de energieproductie. Ertussen prijkt een opkomende technologie met een toepas- selijke ‘industriële’ component: ‘Direct Air Capture’ (DAC). De techniek staat nog in de kinderschoenen, maar kan theoretisch veel CO2
uit de atmosfeer verwijderen en biedt uit de lucht filteren. De proeffabriek van
Carbon Engineering blaast lucht door torens met een oplossing van kaliumhydroxide. Door de chemische reactie ontstaan korrels
16
| nummer 5 | 2019
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56
