48


Krijgskunde


vrijwel iedereen tijdens de opleiding nog steeds op ‘battlefi eld tour’ gaat, een zeer gewaardeerd studieonder- deel. ‘Zo’n bezoek aan een voormalig strijdtoneel, met bijbehorend kritisch onderzoek van literatuur en bronnen, is ontzettend waardevol.’ Een van de slagveldbestemmingen is Normandië. ‘De invasie van 1944 is voor alle krijgsmachtdelen relevant. En er zijn ook hier voor de offi cieren in opleiding interessante discussie- punten, zoals de massieve inzet van ‘air power’. Maar liefst dertig Franse steden werden platgebombardeerd. Op aandrang van de Britse opperbevelheb- ber Montgomery werden zelfs zware strategische bommenwerpers ingezet. Was dat nodig en was het eff ectief? In Frankrijk ligt dat gevoelig en wordt er steeds kritischer naar gekeken.’


Russisch verleden Door de oorlog in Oekraïne wint mili- taire geschiedenis aan belangstelling. Zowel binnen als buiten de krijgsmacht. Dat merkt Klinkert ook. Vanwege de strijd in Oekraïne en de toenemende wrijving tussen de NAVO en Rusland


wordt vaak verwezen naar de jaren dertig van de vorige eeuw. Net als toen lijken zich boven Europa donkere oorlogswolken samen te pakken. Klopt dat beeld? Klinkert plaatst daar kantte- keningen bij. ‘Ik zie natuurlijk ook wel overeenkomsten met de jaren dertig, maar ik kan net zoveel verschillen noemen. Als je alleen maar naar de overeenkomsten kijkt en niet naar de verschillen, maak je geen goed gebruik van de geschiedenis en kom je met fou- te informatie of zelfs desinformatie.’ Geschiedenis kan niettemin helpen om de actualiteit beter te begrijpen. Zoals waar het gaat om de achteloze Russische omgang met de levens van de eigen soldaten. Daarvan zijn er inmiddels enkele honderdduizenden gesneuveld of ernstig gewond geraakt. Klinkert: ‘Aan de manier waarop Rusland militair opereert, zie je dat het een land is met een ander verleden dan de West-Europese staten. Rusland was heel lang een land van lijfeigenen en kent geen democratische traditie. Het was en is, net als China, een dictatuur en dan kun je wat betreft die achteloze omgang met mensenlevens ver gaan.’


Onvoorspelbaar Wat we op dit moment op de Oekraïense slagvelden zien is, is een opvallende combinatie van oud en nieuw. ‘Dat is niet voor het eerst zo’, zegt Klinkert. ‘Oorlog is altijd een bundeling van vernieuwingen en con- stanten. Er zijn nu opvallende dingen uit het verleden, zoals loopgraven en mijnenvelden, maar je hebt tegelijker- tijd drones en allerlei hightechsystemen die voor grote veranderingen zorgen.’ Daarbij komt nog een ander, cruciaal, aspect. Klinkert: ‘Militairen willen graag weten hoe de volgende oorlog eruitziet. Dat is een begrijpelijke vraag, maar als historicus kun je daar niet veel mee. Oorlogen verlopen altijd anders dan verwacht. Dit blijkt keer op keer in de militaire geschiedenis. Daarom moet je je krijgsmacht en planning hierop aanpassen. Het is beter om je te richten op deze uitdaging, dan om te proberen oude successen precies te kopiëren. Wat vroeger werkte, is geen garantie voor toekomstig succes.’


Over Wim Klinkert Wim Klinkert (1960) is hoogleraar Militaire Geschiedenis aan de faculteit Militaire Wetenschappen van de Nederlandse Defensie Academie. Zij n in 1992 uitgeko- men proefschrift gaat over het Nederlandse defensiebeleid in de jaren 1874–1914. Daarnaast verdiept hij zich graag in de geschiedenis van het militaire onderwij s. Bekend is Studeren in uniform. 175 jaar Koninklij ke Mili- taire Academie 1828–2003, een boek waarvoor hij samen met collega-historicus Petra Groen de redactie voerde. Zeer lezens- waardig is ook Klinkerts oratie bij zij n aantreden als hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam: Van Waterloo tot Uruzgan. De militaire identiteit van Nederland.


checkpoint


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76