34


Ooggetuige


het scherm die moeite heeft met de Engelse taal. Het duurt en duurt maar voor de Nederlanders iets horen. ‘Het vij andige toestel kwam zo dichtbij dat het zij n raketten zou kunnen gebruiken. We draaiden daarom weg en de MiG verdween van mij n radarscherm.’


Raket Na vierenhalve minuut komt uit de AWACS eindelij k toestemming voor wapeninzet. De MiG vliegt dan voor de F-16’s uit. De Servische vlieger heeft door dat er van achter op hem wordt gejaagd. Hij duikt weg achter een heuvelrug, waardoor de radar van de voorste twee F-16’s hem niet kan zien. Rab heeft de leiding van de aanval dan al overgegeven aan Tankink, die met een AMRAAM-raket (advanced medium range air-to-air missile) het Servische vliegtuig weet te raken. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog heeft een Nederlandse vlieger een vij andelij k toestel uit de lucht geschoten. ‘Vanuit mij n cockpit zag ik de raket wegvliegen en het doel raken. Ik zag een grote explosie en vervolgens een brandend vliegtuig dat op twintig kilometer afstand naar beneden stortte.’ Ondertussen is ook de rest van de formatie het land binnengevlogen en Rab ziet overal onder zich de inslagen van de bommen die ze laten vallen. Het is nu echt oorlog en er komt nog meer. De Servische luchtafweer opent het vuur op de Nederlandse F-16’s met het zwaarste geschut dat die tot zij n beschikking heeft: SA-6-raketten. ‘Opeens kwam er zo’n ding dwars door onze formatie. De raket ging op het vierde toestel van onze formatie af. Dat toestel kon de raket ontwij ken, waarna de radar van de SA-6 een volgend doel zocht. Zo’n raket gaat drie keer zo snel als het geluid, maar met elektronische storingsappara- tuur, ontwij kende manoeuvres en met chaffstrips (dunne strookjes metaal


checkpoint


die worden uitgestoten om de radar van de raket te misleiden) wisten we de raket op afstand te houden.’


Verschil Ze ontwij ken de raket net zolang tot die geen brandstof meer heeft en onverrichter zake terugvalt naar de aarde. De formatie gaat verder met de opdracht. Tot de laatste bommen zij n gegooid en de NAVO-luchtvloot het gebied weer uit is, blij ven ze als vliegende lij fwachten in de buurt hangen. Na een kleine drie uur is de inzet ten einde en keren de vliegers terug op Amendola. Van de drie maanden die operatie Allied Force duurt, maakt Rab er nog twee weken van mee en vliegt hij zo’n zes missies. Daarna wordt hij met zij n team afgelost door vliegers van vliegbasis Twenthe. Nog altij d kij kt Rab met voldoening terug op zij n inzet tij dens Allied Force. ‘We hebben laten zien dat het luchtoptreden het verschil kan maken. De operatie duurde langer dan gedacht, maar uiteindelij k moest Servië inbinden. Van deze missie heb ik geleerd dat je altij d moet blij ven nadenken. Dat bracht mij tot het besluit om op een andere manier te vliegen, met twee F-16’s voorop en twee erachter. Destij ds was dit een aanpassing op onze wij ze van opereren. Daarna werd deze tactiek gangbaar totdat we de beschikking kregen over nachtzichtbrillen. Dat ik dit had besloten, was mede een reden waarom ik in 2018 het Vliegerkruis mocht ontvangen uit handen van de toenmalige minister van Defensie, Ank Bij leveld.’


Dit artikel is deels gebaseerd op de belevenissen van Erik Rab zoals die zij n vastgelegd in het boek Missie F-16 – Nederlandse jachtvliegers boven brandhaarden van Olof van Joolen en Silvan Schoonhoven.


Over Erik Rab (57)


Kolonel Erik ‘Barrel’ Rab groeit op in een luchtmachtfamilie en weet al van jongs af aan dat hij vlieger wil worden. In 1988 begint hij aan zij n opleiding en in 1991 start hij als F-16-vlieger bij 322 Squadron in Leeuwarden. Tussen 1993 en 1998 wordt Rab drie keer uitgezonden naar Italië voor operaties boven Bosnië. In 1999 neemt hij deel aan Operatie Allied Force en in 2011 wordt hij als commandant van de Nederlandse Air Taskforce naar Afghanistan gestuurd. Daarnaast vervult Rab diverse staffuncties. Van 2008 tot 2012 is hij comman- dant van 322 Squadron, waarna hij vier jaar werkt bij het pro- jectbureau F-35 in Washington. Sinds september 2023 is Rab actief bij het 1e


Duits-Nederlandse


Legerkorps in Münster, waar hij zich inzet voor de integratie van land- en luchtoperaties.


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76