Ooggetuige


33


maakte het verschil’


optreden ‘Lucht-


Het is maart 1999 als de Nederlandse F-16’s na een verhuizing klaarstaan op de luchtmachtbasis Amendola in Zuid-Italië. De jaren daarvoor wordt er gevlogen vanaf Villafranca, maar omdat de Italianen hier gaan verbouwen, moet Nederland verder naar het zuiden. Voor de operatie is het voordelig, want de vliegtij d naar voormalig Joegoslavië wordt veel korter. Als het geweld in Kosovo weer opspeelt, krij gen de operaties een andere insteek. ‘Normaal vlogen we met twee vliegtuigen boven Bosnië’, vertelt Rab. ‘Toen vlogen we opeens ’s nachts met grote formaties van zo’n veertig, vij ftig vliegtuigen. Dat hadden we alleen overdag getraind in Nederland.’ Het probleem is ook dat de Nederlandse F-16-vliegers


H


nog niet beschikken over ‘night vision goggles’. Het is heel lastig om formatie te vliegen in het donker, omdat ook de lichten van de F-16’s worden gedimd. ‘Via een datalink hadden we wel contact met elkaar, maar we moesten goede afspraken maken over de snelheden, de manier waarop we bochten vlogen en de hoogte van onze F-16’s. Ik besloot om niet met vier F-16’s op één lij n te vliegen, maar met twee vliegtuigen voorop en twee daarachter. Dat was een belangrij ke aanpassing in onze manier van optreden.’


Eerste missie Op 23 maart gaat Operatie Allied Force van start en een dag later stij gen Rab en zij n collega’s op voor hun eerste missie. De Nederlandse vliegers krij gen te horen dat ze geen bommen gooien, maar een lucht- verdedigingsmissie uitvoeren. Dat betekent dat ze voor de bommenwer- pers uit vliegen, blij ven hangen boven vij andelij ke doelen en erna als laatste aansluiten om iedereen weer veilig naar huis te brengen. De Nederlandse F-16’s tanken in het donker boven de Adriatische Zee en hangen boven


Macedonisch grondgebied in de ‘wachtkamer’. ‘Iedereen moet naadloos met elkaar kunnen samen- werken. Het is ontzettend gaaf als de trein eenmaal gaat rij den en iedereen weet wat ie moet doen.’ Een minuut voor ze Kosovo in gaan, meldt de AWACS (Airborne Warning and Control System) dat er drie vij andelij ke jachtvliegtuigen in de lucht zij n. Rab krij gt door dat deze MiG-29’s noordelij k van hen zitten, maar waar precies is niet duidelij k. Om zes over tien ’s avonds vliegt de formatie het land in. Rab en zij n collega Henk Bakker voorop, Peter Tankink en de Noorse ‘exchangevlieger’ Øivind Jervan daarachter. ‘Ik zag bij na direct een toestel op mij n radarscherm dat snel naderde. We wisten dat het geen bondgenoot was, want die zenden een signaal uit dat hen identificeert als vriend.’ Voordat Rab het vliegtuig mag aanvallen, moet de gevechtsleiding het vliegtuig als vij andelij k identifi- ceren en toestemming geven om wapens te gebruiken. In de AWACS zit die avond een operator achter


checkpoint


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76