58


Bosnië


FOTOGRAFIE De foto’s zij n van Steffi Reimers, een talentvol- le, pas afgestudeerde fotograaf. ‘Aftermath’ is haar afstudeerproject en gaat over wat er tij dens de Joegoslavische bur- geroorlog in en rondom Srebrenica is gebeurd. Reimers reisde in het najaar van 2021 door het gebied om de nasleep van de oorlog vast te leggen. www.steffireimers.com


Weg langs de rivier de


Drina, de grenslij n tussen Bosnie en Servië.


Erik Zeller over de situatie in Bosnië


Vanuit standplaats Den Haag verzamelt reizend Defensieattaché luitenant-kolonel Erik Zeller informatie en onderhoudt hij nauw contact met Bosnië en Herzegovina, een staatkundig ingewikkeld land. Er is een driehoofdig presidentschap met een Bosnische Kroaat, een Bosnische Serviër en een Bosniak (Bosnische moslims worden Bosniakken genoemd). Daarnaast is er een Hoge Vertegenwoordiger van de Verenigde Naties, die namens de internationale gemeenschap toeziet op de uitvoe- ring van het Verdrag van Dayton. In december 1995 maakte dat verdrag een einde aan de burgeroorlog. In het gebied nemen de etnische spanningen toe. De Bosnisch- Servische leider Dodik speelt daarbij een hoofdrol. Dodik wil het door de Serviërs bestuurde deel van Bosnië en Herzegovina losmaken. Hij lij kt aan te sturen op een zelfstandige ‘Republika Srpska’. Srebrenica ligt in dit Servische deel.


‘Het is een gevaarlij ke situatie, een kruitvat’, stelt Zeller bezorgd vast. ‘Dodik is begonnen als een gematigd man, maar is de extreem-nationalisti- sche kant opgegaan om zij n politieke positie, die hem veel macht geeft en rij k heeft gemaakt, veilig te stellen.’ Ook in het Kroatische deel van Bosnië kunnen felle nationalistische geluiden klinken. Rusland speelt een complicerende rol. Zeller: ‘Rusland is gebaat bij een instabiele regio. Het zit niet te wachten op een Bosnië en Herzegovina waar alles gladjes verloopt en dat toewerkt naar een lidmaatschap van de EU en misschien ook wel de NAVO.’


Bij zonder pij nlij k is dat nationalistische Bosnische Serviërs de genocide in 1995 ontkennen en generaal Ratko Mladic als een held vereren. Mladic werd in 2017 door het Joegoslavië Tribunaal veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf wegens deelname aan genocide, misdaden tegen de menselij kheid en oorlogs- misdrij ven.


Zeller: ‘De Hoge Vertegenwoordiger van de VN heeft ontkenning van de genocide strafbaar gesteld. Dat was voor Dodik reden om de Bosnische Serviërs uit de overkoepelende regering terug te trekken.’ Hoe moet het nu verder? Zeller ziet als enige oplossing om samen met de ‘welwillende’ mensen, die er meer dan voldoende zij n, vooruit te kij ken en niet te blij ven steken in het verleden. ‘De corruptie aanpakken, en politici steunen die uitgaan van het algemeen belang en niet gaan voor macht en zelfverrij king.’ Zeller denkt dat dit mogelij k is, en niet alleen omdat hij ‘van nature een optimistisch mens is’. Met datzelfde optimisme volgt Zeller ook de voorbereidingen van de Dutchbat III-terugkeerreizen. ‘Het is verschrikkelij k wat er is gebeurd. Het is iets wat mensen hun hele leven met zich meedragen. Maar als je over en weer toenadering zoekt en er met elkaar over kunt praten, is dat alleen maar positief.’


checkpoint


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76