40


ren? Daar moet je het over hebben en er bij voorkeur duidelijke richtlijnen voor opstellen.’ Dat een militaire loopbaan doortrokken is van ethische kwesties, moet nadruk- kelijk in de opleiding van militairen terugkomen, vindt Paulissen. ‘Ethiek is in de militaire cultuur heel lang niet be- langrijk geweest. Dat is nu gelukkig iets beter, maar wat mij betreft zou het een nog centralere plek moeten krijgen.’


Verdiepingscursus Paulissen geeft samen met collega’s een verdiepingscursus militaire ethiek (VME). ‘Het blijkt vaak al een opgave om mensen te laten zien dat een vraag- stuk überhaupt een ethische dimensie heeft, laat staan dat ze erover naden- ken. Ik denk dus dat het veel zin heeft om militairen daar in de volle breedte les in te geven.’ Hij erkent dat een klaslokaal, waarin je er eens rustig voor kunt gaan zitten, niet te vergelijken is met de militaire praktijk. ‘Zij moeten soms in een split second een beslissing nemen. Die keuze heeft hoe dan ook grote gevolgen voor henzelf en voor anderen.’ Maar ethiek gaat niet alleen maar over zulke urgente dilemma’s, herhaalt hij. ‘Een goede militair is niet alleen iemand die gedisciplineerd is en zijn materieel correct weet te gebrui- ken, maar die ook durft te twijfelen en zaken te bevragen, en die daardoor zorgvuldige afwegingen kan maken. Bij het aanleren van zo’n mentale houding kan ethiek heel behulpzaam zijn.’


Mensenlevens In de cursus die hij zelf geeft, gebruikt hij vaak voorbeelden uit fi lms; een fragment bijvoorbeeld waarin een straaljagerpiloot de opdracht krijgt een gekaapt vliegtuig met honderd inzitten- den neer te halen, omdat dat vliegtuig waarschijnlijk gebruikt gaat worden voor een aanslag op een stadion met duizenden mensen. ‘Studenten die ik vraag wat zij zouden doen als ze die straaljagerpiloot waren, nemen meestal meteen een standpunt in dat in de fi losofi e wordt aangeduid als “utilisme”. Je moet doen, vinden ze bijna intuïtief, wat voor het grootste aantal mensen het grootste geluk oplevert en dus haal je dat vliegtuig neer. De plicht ‘gij zult niet doden’ geldt dan even niet. Het resultaat van de keuze geeft in hun


checkpoint


‘Ethiek is in de militaire cultuur heel lang niet belangrij k geweest. Dat is nu gelukkig iets beter’


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76