Ooggetuige
53
Robbert Dankers was in Burundi tijdens staatsgreep
Die vent in diep Afrika
Als strategisch adviseur werkte Robbert Dankers een jaar in Burundi. Een staats- greep maakte in 2015 een einde aan zijn missie. ‘De kogels vlogen over mijn huis.’
Tekst Anne Salomons Fotografi e Milan Vermeulen
Ratelend geweervuur klinkt akelig dichtbij. Dwars door het repeterende geluid van de geweerschoten kwetteren vogeltjes er lustig op los, alsof ze het gewend zijn. Robbert Dankers laat een geluidsopname horen die hij maakte tijdens een staatsgreep, verscholen achter een muurtje in de tuin van zijn huis in Bujumbura, de hoofdstad van Burundi. ‘Ik zat er zo’n vijfhonderd meter vandaan.’ Hij vertelt hoe bij het centrale plein en rond het gebouw van de staatstele- visie Burundese troepen met elkaar slaags raken, omdat de staatsgreep, gepleegd door een oud-generaal, door
R
slechts een deel van het leger wordt gesteund. ‘Daar had die generaal zich op verkeken. Hij dacht dat de hele krijgsmacht achter hem stond. Ondertussen zat de president, Pierre Nkurunziza, veilig in Tanzania. De volgende dag al bleek de staatsgreep mislukt en werd er meteen een klopjacht gehouden op de coupple- gers. ‘Die trokken zich schietend terug, dwars door mijn wijk en door mijn straat. De kogels vlogen fluitend over mijn huis.’
FC Hallelujah De onrust ontstond voorafgaand aan de verkiezingstijd, toen de zittende president had aangekondigd zich voor een derde keer verkiesbaar te stellen, iets wat volgens de Burundese grondwet verboden was. ‘President Nkurunziza werd sowieso niet gewaardeerd, maar ik kan niet zeggen dat hij een dictator was’, vertelt Dankers. ‘Hij hield zich totaal niet bezig met zijn land. Al zijn aandacht ging naar zijn eigen voetbalclub FC Hallelujah, waarin hij zelf de sterspeler was.’ In de weken die volgden op zijn
aankondiging, trokken steeds meer demonstranten naar het centrum. Hier en daar waren ook schietpartijen. Dankers had tijdens die onrustige aanloop tijdens zijn zwemuurtje tussen neus en lippen door aan een Burundese generaal gevraagd wat er stond te gebeuren. Dankers: ‘De man zei dat ze dit op een Europese manier zouden oplossen. Daarmee bedoelde hij dat de president netjes afgezet zou worden, en niet omgelegd.’
Doodsangsten Na de mislukte staatsgreep ging Dankers poolshoogte nemen in de stad. Hij zag een kapotte tank ergens langs de weg en het televisiegebouw dat helemaal overhoop was geschoten. ‘Een collega van me, van Buitenlandse Zaken, woonde vlak naast dat gebouw toen de gevechten uitbraken. Hij had zich schuilgehouden in zijn ligbad en had doodsangsten uitgestaan.’ Dankers ging in op een uitnodiging van een oud-marinier die in Burundi de beveiliging van de Heineken-brouwerij regelde, om een biertje te gaan drinken bij de Heineken-directeur in Burundi. De oud-marinier had op het nippertje zo’n vijftig buitenlandse medewerkers het land uit weten te krijgen met een gecharterd vliegtuig. Dankers: ‘We zaten daar heerlijk in de villa van die Heineken-directeur toen de plaatsvervangend directeur operatiën ongerust vanuit Nederland belde; of ik wel veilig was. Ik heb
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77
