Checkboek Onder Stervenden


Bijdrages: Gielt Algra, Fred Lardenoye en Jan Schoeman Tenzij anders vermeld, zijn deze boeken verkrijgbaar (of te bestellen) bij de erkende boekhandel. Steeds vaker zijn deze boeken ook als e-book te koop, waarna u ze kunt lezen op uw pc, tablet of e-reader.


Leo van Bergen (1959) is medisch historicus. Binnen die medische geschiedenis heeft hij zich gespeciali- seerd in de tropische geneeskunde en in de relatie tus- sen oorlog en geneeskunde. De Eerste Wereldoorlog heeft daarbij zijn grote belangstelling, wat naast een veelheid aan artikelen resulteerde in Zacht en Eervol. Lijden en sterven in de Grote Oorlog, 1914-1918. Onder Stervenden is zijn literaire debuut. Voor zijn werk over oorlog en geneeskunde ontving Leo van Bergen in 2009 de J.A. Verdoorn-prijs.


Over Onder Stervenden: “Opnieuw slaagt Leo van Bergen er glansrijk in de con- fronterende werkelijkheid van de Grote Oorlog over het voetlicht te brengen” Diederik van Vleuten


Operatie Jedburgh


“Geweldige teksten, prachtige vondsten” Rob Ruggen- berg, schrijver en WOI-kenner


“Heel indrukwekkend” Mohana van den Kroonenberg, schrijfster


Iedereen die de film Een brug te ver heeft gezien, weet vast nog wel dat de Nederlandse acteur Peter Faber erin mee- speelde. Hij speelde toen een Nederlandse inlichtingen- officier die aan de bij Nijmegen gelande, Amerikaanse gene- raal Gavin was verbonden. In werkelijkheid speelde hij de rol van kapitein Arie Bes- tebreurtje, een Nederlands officier die verbonden was aan een van de zogenoemde Jedburgh-teams. Bestebreur- tje zou voor deze inzet bij Nijmegen de Militaire Wil- lems-Orde ontvangen.


Over Zacht en Eervol: “Onontbeerlijk in de geschiedschrijving over de Eerste Wereldoorlog” Stefan Hertmans, schrijver van Oorlog en Terpentijn


“Standaardwerk” NRC-Handelsblad “Het beste Nederlandse boek over de Eerste Wereldoor- log” Groene Amsterdammer


ISBN 9789089600158 / NUR 301


“Al drie jaar heb ik Persephone van mijn terrein weten weg te houden. De zon staat hoog, de zon staat laag, het is bloedheet, het is stervenskoud, het is kurkdroog, het regent pijpenstelen, maar voor het landschap maakt het allemaal niet uit. Dat is dood en dat blijft dood. Het is mijn creatie en het is wonderschoon. Houten staken die eens bomen waren. Ruïnes – of zelfs dat niet eens meer – waar ooit van die spuuglelijke levendige dorpjes en stadjes stonden. Door chemische lekkernijen, door de heerlijkste winden die ik ooit heb gelaten, groen uitgeslagen poeltjes, door mijnontploffingen gecreëerd, met hier en daar een ontbindend lijk omdat een soldaat door dorst gedreven er tegen alle aanmaningen in toch uit had gedronken. Diepe modder waar eens weilanden waren. Soms bevroren en wit, soms vloeibaar en zuigend. Schitterend gewoon.”


Mors Ludens – Onder Stervenden


Leo van Bergen Met een voorwoord van Diederik van Vleuten


Onder Stervenden


De impact van de Eerste Wereldoorlog – of die van welke andere oorlog ook – beperkte zich niet tot loopgraaf en slagveld. Hij had gevolgen voor ieder aspect van de samenleving, drong door tot in de vezels van – of zo u wilt: corrumpeerde – de gehele maatschappij. In 25 korte, fictionele monologen van ‘onpartijdige’ archetypen van die oorlog (21 ten tijde van, 4 terugkijkend op) wordt die alomvattende invloed geschetst. Uiteenlopende types, van de prostituee tot de generaal, van de geëxecuteerde tot de brancardier, van het kind tot de Dood, passeren de revue.


“Er wordt altijd gezegd dat waarheid het eerste slachtoffer van oorlog is. Alsof er voor de oorlog zoveel waarheid bestond. Niet dus. Nee, het eerste slachtoffer van oorlog is de soldaat, het eerste slachtoffer van oorlog is de burger, het eerste slachtoffer van oorlog is de vrouw, het eerste slachtoffer van oorlog is het kind, het eerste slachtoffer van oorlog is de mens.”


Onder Stervenden


dingslijnen van de Duitsers zouden ontregelen. De teams zouden multinationaal worden samengesteld en zo zouden er ook Nederlanders in dienen.


ISBN 9789089600158 9 789089 600158 >


Ze dienden er niet alleen in, ze zijn ook veelvuldig inge- zet bij de militaire operaties in Nederland. En dan niet alleen bij operatie Market Garden, maar bijvoorbeeld ook bij operatie Amherst waarbij meer dan zevenhon- derd Franse parachutisten boven Drenthe werden gedropt. Een operatie die zou leiden tot de volledige bevrij- ding van het noorden en oosten van ons land. De hoge militaire onderscheidingen waarmee deze Nederlan- ders geëerd werden, zeggen genoeg. Het boek Operatie Jedburgh geeft een volledige omschrijving van deze inzet en doet deze groep Nederlan- ders recht. (GA)


Operatie Jedburgh. Geheime geallieerde missies in Neder- land 1944-1945 – Jelle Hooi- veld


288 pagina’s, geïllustreerd € 19,90 (e-book € 11,90)


In 1943 werd naar aanlei- ding van de positieve erva- ringen bij een oefening in Midden- en Zuid-Engeland besloten om in totaal hon- derd ‘Jedburgh-teams’ op te richten. Dit waren teams van drie man, een officier, die de teamleider was, een tweede officier en een sergeant/ radiotelegrafist. Deze teams werden geacht, na achter de vijandelijke linies gedropt te zijn, in samenwerking met het verzet guerrilla-acties uit te voeren die de verbin-


28 APRIL 2015


Uitgeverij Boom, Amsterdam (tel: 020-5218938) www.uitgeverijboom.nl ISBN 9789089532565


Onder Stervenden


Auteur Leo van Bergen heeft zich met Onder Stervenden voor het eerst op fictie toege- legd. Maar wie zijn eerdere boek Zacht en eervol (zie Checkboek 2-2015) heeft gelezen, zal meteen begrij- pen hoe realistisch Onder Stervenden is, als hij in 25


monologen 25 verschillende karakters die de Grote Oorlog hebben meegemaakt aan het woord laat. De monologen zijn zo krachtig dat het de veteranen zelf hadden kun- nen zijn die van hun erva- ringen in de Grote Oorlog verslag doen. Maar, en dat is het mooie van fictie, hier komen ook diege- nen aan het woord die nor- maal niet het woord tot ons richten. Zoals de geëxecu- teerde, de gesneuvelde en de prostituee. Maar ook de man wiens halve gezicht is weg- geslagen en die helemaal niet meer praten kan. Zal ik ooit nog een vriendin krijgen? Zal ik ooit trouwen, horen we hem hier denken. De auteur is erin geslaagd degenen die we eigenlijk nooit hoorden, een stem te geven. Maar ook degenen daar direct omheen,


zoals de vader, de verpleeg- ster en het kind. Vooral de laatste is indrukwekkend, ook al is het de kortste. Deze monoloog heet De onbe- kende soldaat: ‘Mama huilt. Er kwam een man. Hij had een brief. Ik huil niet. Ik ken papa niet. Hij ging weg. Ik was één. Ik ben vijf.’ Bij het aanschouwen van de Menenpoort in Ieper, het Britse monument voor de tal- loze vermisten, laat de auteur een anonieme getuige van de dagelijkse ceremonie mij- meren: ‘Namen van Duitsers zul je hier niet aantreffen. Zij zijn even vermist, even dood, even onbegraven.’ Bij het aanschouwen en beschouwen van alles van de Grote Oorlog, voelt het steeds alsof er nog iets rechtgezet moet worden. Met dit boek heeft de auteur in ieder geval de vermisten van de Eerste Wereldoorlog een stem gege- ven. (GA)


Onder Stervenden – Leo van Bergen


89 pagina’s, met tekeningen van Henk Fakkeldij en een voorwoord van Diederik van


Vleuten € 19,90


Uitgeverij Dulce et Decorum, Deventer www.dulce-et-decorum.nl ISBN 9789089600158


KORT 192 Zware klappen in Indië


Dit boek bevat korte verslagen en dodenlijsten van alle 192 incidenten in het Nederlands-Indonesische conflict 1945-1962, waarbij drie of meer doden en/of al dan niet blijvend vermisten aan Nederlandse of KNIL-zijde te betreuren waren. Het is het resultaat van een studie in archieven, egodocumenten, dodenregisters en andere bronnen. De auteur, Indiëveteraan Frans C. Hazekamp, hoopt dat zijn publicatie een kleine bijdrage zal zijn aan de nog steeds durende zoektocht naar en discussie over de gebeurtenissen destijds.


192 Zware klappen in Indië – Frans C. Hazekamp


208 pagina’s € 15,- (excl. verzendkosten)


Uitgave in eigen beheer (beperkte oplage), te bestellen bij auteur, e-mail: f.c.hazekamp@ziggo.nl of tel: 035-5414482


Leo van Bergen Onder Stervenden


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65