Praktijk Mondige patiënt
ik bij ook maar de geringste twijfel altijd de optie aan om elders een second opinion te halen.”
Y Langdurige behandelrelaties Hoe kijkt De Maat aan tegen shared decision making als uitgangspunt? Dat zit volgens hem verweven in de hele praktijkvoering: “Wij hechten aan langdurige behandel- relaties met patiënten, gebaseerd op vertrouwen. Vanuit het motto ‘You never get a second change to make a first impression’ trekken wij niet minder dan dertig minuten uit voor het eerste intakegesprek. Wederzijds wisselen we dan veel informatie uit. Ook daarna blijven we altijd – zeker bij een meerjarig behandelplan – mogelijkheden en onmogelijkheden in kaart brengen en meerder opties aan- reiken. Patiënten googelen die en komen weer met vragen terug. Uiteindelijk komen we er samen altijd uit.” Lastig vindt De Maat dat patiënten van allochtone afkomst nogal eens kiezen voor goedkopere behandelingen in het land van herkomst: “Ik wens ze dan succes, maar ik waar- schuw ze ook. En het merendeel komt inderdaad terug met slechte behandelresultaten, waar wij weer mee aan het werk moeten.”
Y Verhelderende vergelijking Ook het probleem dat patiënten vragen om gezonde
verstandig zijn om mij te vertrouwen?”
70 NT DENTZ DECEMBER 2023
tandartsdiploma? Zou het dan misschien
“Heef u een
elementen te trekken, komt De Maat zeker wel eens tegen. Hij antwoordt meestal met een verhelderende vergelijking: “Stel dat iemand bij een orthopedisch chirurg komt met het verzoek zijn been te amputeren, omdat hij geen nagels meer wil knippen… Daarna begrijpt de patiënt meestal volledig waarom ik absoluut weiger om op zo’n verzoek in te gaan. Patiënten hebben vaak geen idee van de destruc- tiviteit van hun eigen gedrag qua suikergebruik of gebrek aan mondhygiëne. Ook denken ze dat alles te koop is, te maken of te restaureren. Het blijft dus altijd belangrijk om als tandarts bereid te zijn veel uit te leggen. Maar dat patiënten dan nog niet met je mee willen, dat is niet mijn ervaring.”
Y Warm pleitbezorger Dyonne Broers, mede-auteur van het eerder genoemde artikel, is een warm pleitbezorger van shared decision making. Ze was 30 jaar tandarts, onder meer directeur Zorg bij ACTA en bestuurder bij Huisartsenpost Rijnmond Spoedzorg. Momenteel werkt ze aan de voltooiing van haar proefschrift over extractie van elementen op niet-tand- heelkundige gronden en over de (on)tevredenheid na or- thognatische ingrepen van patiënten met body dismorphic disorder (sterke onvrede over (een deel van) je lichaam). Bij haar vertrek van ACTA zei Broers in een interview (oktober ’22) dat tandartsen en tandheelkundestudenten vaak onbewust behoorlijk sturend zijn. Daar staat ze nog steeds achter: “Laat ik vooropstellen dat er de laatste decennia echt grote stappen zijn gezet op het gebied van shared decision making. Maar er zijn, en niet alleen in de mondzorg, ook echt dingen blijven liggen. Ik heb veel tand- artsen begeleid en filmpjes van studenten Tandheelkunde en tandartsen bekeken. Vaak worden de wensen van patiënten keurig uitgevraagd en wordt het behandelplan netjes besproken. Maar de rechtstreekse koppeling van patiëntwensen naar het concrete behandelplan ontbreekt nogal eens. Ook worden, zoals het hoort, meerdere opties besproken. Alleen komen vaak lang niet alle opties aan bod. Waarbij opvallend vaak de optie ontbreekt om niet te behandelen. Als ik vraag naar het waarom daarvan, bij
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80
