Kennis Klinisch


le pulpahoorn was zo te zien net aangesneden tijdens excavatie bij de vorige behandelaar. Blijkbaar is daar heel lokaal een chronisch ontstekingsproces ontstaan en heeft dat stukje pulpa zich daar niet van kunnen herstellen. Voor de interpretatie daarvan: zie afbeelding 12). Ik ben daarom verder gegaan met als werkdiagnose ‘irreversibele pulpitis’ van het pulpaweefsel vlak onder die exponatie en heb een kroonpulpotomie gedaan, waarna ik ‘mooi’ weefseloppervlak verkreeg (gingiva-achtig, beetje spikkelig, met een kortdurende bloeding). Daarop heb ik MTA (MM-MTA van Micro-Mega) aangebracht, daarover- heen Vitrebond (Vitrebond Plus van 3M Espe) en vervol- gens een nieuwe, adhesief gelegde mo-vulling. Eigenlijk zoals getekend op afbeelding 8. Gezien de beperkte tijd die dag heb ik de mo-vulling met glasionomeercement gemaakt. (Voor de controlefoto: zie afbeelding 3). Begin juni 2023 is er alsnog een mo van composiet gemaakt. De dag na de pulpotomie was mevrouw meteen klachtenvrij en ze is dat nog steeds.


Y Beschouwing Het blijft lastig om een grens te trekken tussen reversibel en irreversibel ontstoken pulpaweefsel - anamnetisch gezien, maar ook klinisch met de testjes die we hebben. Daarom ontkom je er soms niet aan om klinisch perope- ratief pas te moeten gaan beredeneren wat er nou precies aan de hand is in een gebitselement met pulpitisklachten. En wat je ermee moet. Zorg dat je van tevoren een werkdiagnose hebt mét behandelopties, zodat je met een helder werkplan kunt beginnen. Mocht vervolgens blijken dat die werkdiagnose niet klopt, dan weet je welke andere kandidaten er als diagnose zijn, zodat je weet wat je dan moet doen. Ook werken onder rubberdam en met enige vorm van vergro- ting en goed licht op je werkveld is noodzakelijk. Als je zonder rubberdam bezig was en je exponeert dan heb je meteen letterlijk een vloedgolf vol bacteriën die de pulpa overspoelen. Het blijkt dat een pulpa die in wezen grotendeels ge- zond is wel een stootje kan hebben in de vorm van een


60 NT DENTZ DECEMBER 2023


schaafwondje of een gedeeltelijke amputatie10. Daar komt de pulpa wel overheen mits de amputatie en behande- ling daarna goed zijn uitgevoerd. Nu we de mogelijkheid hebben om met goed resultaat alleen het irreversibel ontstoken pulpaweefsel uit een element te verwijderen of ongeplande maar accidenteel opgetreden pulpaschade te verzorgen waarna herstel van de restpulpa optreedt, is de weg vrij om pulpofobie bij behandelaars uit de wereld te helpen. Want pulpectomie met wortelkanaalbehandeling bij een pulpa-exponatie is een vorm van preventief ruimen van vitaal weefsel die we niet meer moeten willen. Z


Literatuur 1. Warnsinck CJ, Wesselink PR, Shemesh H. Endodontologie. Vierde, geheel herziene druk, Bohn Stafleu Van Loghum, Hoofdstuk 7: Endodontische diagnostiek door J.W. de Jong-de Waard en K. Veenstra


2. Wolters WJ, Duncan HF, Tomson PL, Karim IE, McKenna G, Dorri M, Stangvaltaite L, Van der Sluis LWM. Minimally invasive endodon- tics: a new diagnostic system for assessing pulpitis and subsequent treatment needs. Int Endod J. 2017;50:825-9


3. Björndal L, Reit C, Bruun G, Mark- vart M, Kjaeldgaard M, Näsman P, Thordrup M, Dige I, Nyvad B, Fransson H, Lager A, Ericson D, Petterson K, Olsson J, Santimano EM, Wennström A, Winkel P, Gluud C. Treatment of deep carious les- ions in adults: randomized clinical trials comparing stepwise vs direct complete excavation, and direct pulp capping vs. partial pulpotomy. Eur J Oral Sci. 2010;(118):290-7


4. Reeves R, Stanley HR. The relati- onship of bacterial penetration and pulpal pathosis in carious teeth. Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1966:22:59-65


5. Ricucci D, Loghin S, Siqueira JF Jr. Correlation between clinical and histologic pulp diagnoses. J Endod. 2014;40:1932-9


6. Björndal L. The caries process and its effect on the pulp: the science is changing and so is our understan- ding. Pediatr Dent. 2008;30:192-6


7. Warnsinck CJ, Wesselink PR, Shemesh H. Endodontologie. Vierde, geheel herziene druk, Bohn Stafleu Van Loghum, Hoofdstuk 7: Endodontische diagnostiek door J.W. de Jong-de Waard en K. Veen- stra, paragrafen 7.2.1 en 7.2.2


8. Asgary S, Hassanizadeh R, Torab- zadeh H, Eghbal MJ. Treatment outcomes of 4 vital pulp therapies in mature molars. J Endod. 2018 Apr;44(4):529-535


9. Donnermeyer D, Dammaschke T, Lipski M, Schäfer E. Effectiveness of diagnosing pulpitis: A systematic review. Int Endod J. 2023 Oct:56 Suppl 3:296-325


10. Warnsinck CJ, Wesselink PR, Shemesh H. Endodontologie. Vierde, geheel herziene druk, Bohn Stafleu Van Loghum, Hoofdstuk 10: Vitale Pulpatherapie door L.W.M. van der Sluis, M. de Groot, W.J. Wolters en X. Petridis


Page 1  |  Page 2  |  Page 3  |  Page 4  |  Page 5  |  Page 6  |  Page 7  |  Page 8  |  Page 9  |  Page 10  |  Page 11  |  Page 12  |  Page 13  |  Page 14  |  Page 15  |  Page 16  |  Page 17  |  Page 18  |  Page 19  |  Page 20  |  Page 21  |  Page 22  |  Page 23  |  Page 24  |  Page 25  |  Page 26  |  Page 27  |  Page 28  |  Page 29  |  Page 30  |  Page 31  |  Page 32  |  Page 33  |  Page 34  |  Page 35  |  Page 36  |  Page 37  |  Page 38  |  Page 39  |  Page 40  |  Page 41  |  Page 42  |  Page 43  |  Page 44  |  Page 45  |  Page 46  |  Page 47  |  Page 48  |  Page 49  |  Page 50  |  Page 51  |  Page 52  |  Page 53  |  Page 54  |  Page 55  |  Page 56  |  Page 57  |  Page 58  |  Page 59  |  Page 60  |  Page 61  |  Page 62  |  Page 63  |  Page 64  |  Page 65  |  Page 66  |  Page 67  |  Page 68  |  Page 69  |  Page 70  |  Page 71  |  Page 72  |  Page 73  |  Page 74  |  Page 75  |  Page 76  |  Page 77  |  Page 78  |  Page 79  |  Page 80