ZATERDAG 19 JUNI 2010
SnoopDoggnaHaags vetonaarGroningen
TILBURG–DeAmerikaanse rapper SnoopDogg,die vandegemeente DenHaagnietmagoptreden op het festivalParkpop,geeft tervervan- ging twee extraoptredens:opzon- dag27juni in deOosterpoort in Groningenenopdinsdag29juni in de Tilburgsepopzaal 013.Derapper stond op het programmavanhet Haagsefestival op 27 juni. (ANP)
Phil Collinswintprijs als liedjesschrijver
Phil Collins FOTOAP
AMSTERDAM–DeBritse drummer, zangerenliedjesschrijverPhil Col- lins heeft de prestigieuze Johnny MercerAward gewonnen op het ga- la vandeSongwritersHall of Fame. Collins verkochtmeerdan eenmil- joen platen, solo en als lid vanGe- nesis.Integenstellingtot andere HallsofFame, bestaat deze alleen virtueel,opinternet.
kunst&media
Recordbedragvoor manuscriptMarkTwain
NEWYORK–Bij Sotheby’s inNew York heeft eennog ongepubliceerd manuscript, Familysketch vanSa- muelLanghorneClemens,uit de MarkTwain Collectie eenrecordbe- drag van242.500 dollaropgeleverd. Hiermeeis Familysketch hetduur- stehandgeschrevenmanuscript vanMarkTwain ooit geveild (richt- prijs 120.000 –16000 dollar).
35
FunkgitaristGarry Shider(56)overleden
UPPERMARLBORO–DeAmeri- kaanse funkgitarist Garry Shideris op 56-jarige leeftijdoverledenaan kanker.Shiderwerktenauwsamen metGeorge Clinton. Hijwasdemu- zikale leider vandedoor Clinton opgerichtegroepen Parliament en Funkadelic. Shiders bijnaamwas Diaperman, omdat hij op het podi- umvaak eenluier droeg.
Portugalsgrootsteschrijverenfelste criticus tenslotte José Saramago 1922 -2010
O
p87-jarige leeftijdisgiste- ren, in zijn huis op Lanza- rote,José Saramago over- leden. Saramago,die het
grootstedeel vanzijn leveninLis- sabonwoonde,was Portugals grootsteschrijver. In 1998 ontving hij deNobelprijsvoor de Literatuur. Zijn dood komt,ondankszijn ge-
zondheidsproblemen, onverwacht, want Saramagowastotophet laatst bijzonder vitaal.Onlangsverscheen noginNederland het boek De ande- re kant,met als ondertitel Persoon-
lijke observaties over wereldpolitiek en anderezaken.Saramago wasop hoge leeftijdeen weblogbij gaan houden, en de teksten daarvanwer- den in dit boek verzameld.Sarama- go spaarde niemand.‘Merkwaardi- geman,die Saramago,’ schreefUm- berto Ecoinhet voorwoord. Sara- mago zou het rustigaan kunnen doen, maar –zoconstateert Eco– ‘ineens blijkthij eenblogtehebben waarin hij uithaaltnaar iedereenen waarmee hij polemiek en verkette- ringoverzichafroept’.
Rustigaandoenzat niet in zijn ka- rakter.Hijwaseenfanatiek commu- nist,een militantatheïst en in zijn romanseenwonderbaarlijk stilist. Opvallend is zijninterpunctie. Sa-
ramago schreeflange zinnen,en soms is bladzijdenlanghet enige leesteken een komma. Daarbij was hij buitengewoon nauwkeurig; taal koninzijn optiek de wereld veran- deren, zoalshij demonstreerdein HetBeleg vanLissabon,waarin hij eennieuwe versie vandePortugese geschiedenis gaf.
Hetevangelie volgens JezusChristus, een vanzijn grootsteromans,iseen atheïstischeengeestigeherschrij- vingvanhet NieuweTestament.Het boek bracht hem in conflict met de Portugese geestelijkheidendeau- toriteiten. Maar als communist was hij het nodige gewend. Populaireromans vanhemzijnDe
stad der blinden en De stad der zien- den.Inseptember verschijnt in Ne- derlandnogzijn romanKaïn.
ARIE STORM Eennieuw meesterwerkvan Ellis
BretEastonEllis; Defiguranten Vertaalddoor Jo- hannesJonkers Anthos,€18,95.
★★★★✩ W
at beweegteen schrij- vereen vervolgopeen beroemde roman te schrijven? Joseph Hel-
ler,bijvoorbeeld,schreef in 1994 Closingtime,een sequel van Catch 22 (1961). Dat had Heller beter niet kunnen doen. Maar Bret Easton Ellis is niet de
schrijveromzichdaar watvan aan te trekken. Dus komt hij 25 jaar na zijn verpletterendedebuut Less than zero –overeen generatie jon- gereninLos Angeles die alles al kent en die zichkapot verveelt en zichtebuiten gaat aan drugs en ge- weld–met Imperialbedrooms,ver- taald alsDefiguranten. Is het gemakzucht geweest,ofge-
brek aan inspiratie, om eenstelou- depersonagesaftestoffenen25 jaar ouder temaken?Die vragenmoeten ontkennend worden beantwoord. Want De figuranten is heelgoed te genieten zonder Minder dan niks te hebben gelezen. En dat is ookmet- een de kracht vanDefiguranten. We volgenClay. De achttienjarige hoofdpersoon uit Less than zero is nu een 43-jarigescenarioschrijver, die inLosAngelescoproducer isvan de film Thelisteners,gebaseerd op zijn scenario.Ook de oudevrienden Julian, Rip,Trent,enzijn ex-vrien- din Blairduiken op. Clayhoorterniet echt meerbij,
wordt langzaam duidelijk in De fi- guranten.Hij is eennihilist die pro- beert te ontsnappenin het versieren vantejonge vrouwen, drugs en ge- weld (wat is nieuw?)ommaar niet naar zichzelf te hoevenkijken. Hier zienwedevertrouwdethe- ma’s vanBretEaston Ellis zoalswe
En dan komt de duisterekant in De figuranten naar voren(een wezen- lijkverschilmet Less than zero,en een bewijs dat deze roman geen slapaftreksel is vandeberoemde voorganger). De beheksteClaykan zijn jaloezie niet meerbeheersen, en wordt paranoïde.Deroman wordtopslagzodonkerenwreeden amoreel, al schrikkenwedaarbij El- lis niet meervan, dat je het gevoel bekruiptdat Ellis jouals lezer ook aanhet verneukenis, want hij koos voor deze roman eenper definitie onbetrouwbareik-verteller.Wat is
Overtuigenderoman overillusieloosheid enontmenselijking
BretEastonEllisschrijftinDefigurantendroogenbeschrijvend,maarwelzodatjewiltdoorlezen.
die ooktegenkwamen in American psycho,die jarennegentigroman over de wereld vande‘buitenkant’, waarin eengetraind lichaamen een mooi visitekaartje meerteltdan ge- voelens,enwaarin kwetsbaarheid dodelijk is. Kwetsbaarheidisook in De figu-
ranten een heikelthema. Hetlijkt het erop dat Claywerkelijkenigge- voel toont,als hijeen jongevrouw ontmoet.Maar Clayisdan al ver- worden toteen figurant in eenspel vanbedrog en manipulatie, waar- vanhij de regels niet meer helemaal begrijpt.
Spil in dat spel is Rain, die zichont- popt als de klassiekefemmefatale. Zijismooi en wil actriceworden.
Kwetsbaarheidisook inDefiguranten eenheikelthema
Helaasvoor haar is ze talentloos,en helaas voor Clayvoelthij iets voor haar.Claybindthaar aan hem door te beloven eenfilmrol voor haar te regelen.
FOTOSERGEPICARD/HH
Ellis laatzijn hoofdpersoon mees- terlijk afglijdennaar eengeobse- deerde afhankelijkheid, die is geba- seerd op sekswaarbij gevoel niet meer telt. Tothet momentdat die afhanke-
lijkheidoverslaatinjaloezie,enhij inzietdat niet alles om hem draait, maar dat hij het is die is gebruikt. “Jeweet hoehet is in deze stad.Wat had je verwacht?” laat Ellis iemand tegenClayzeggen. Totdan is De fi- guranten een roman over hoe men- sen elkaar letterlijk en figuurlijk verneuken. Mooi is dat Ellis in het midden laatwaaromdat zo is.
waar?(Dat spel speeldehij ook in American psycho.) WatookopvaltisdatDefiguranten tamelijk humorloos is.Humorlijkt zichniet te verenigenmet een inkt- zwarte wereld, waarin Ellis de lezer wil onderdompelen. In humor schuiltmededogen, en mededogen is Bret Eason Ellis vreemd, als we het laatstedeel vandeslotzin van deze overtuigende roman over illu- sieloosheid en ontmenselijkingle- zen: (...) ikhebnooitvaniemandge- houden en ik ben bangvoor men- sen.’ Watzogoed is aan deze roman is
de stijl, de beheersingvan de mees- terdie stuurtendwingtwaar hij wil. Ellis schrijft droogenbeschrijvend. Maar welzodat je wiltdoorlezen. Hoezit dat nu preciesmet Rain en Clay? Hetisbijna bezwerend prozaom-
dat hij je niet lastigvaltmet gepsy- chologiseer. Om dat overtuigend te doen moet je heelgoed kunnen schrijven. En daarom is de dunne plot van De figuranten ook geen be- zwaar.
MAARTENMOLL FOTOEPA
Page 1 |
Page 2 |
Page 3 |
Page 4 |
Page 5 |
Page 6 |
Page 7 |
Page 8 |
Page 9 |
Page 10 |
Page 11 |
Page 12 |
Page 13 |
Page 14 |
Page 15 |
Page 16 |
Page 17 |
Page 18 |
Page 19 |
Page 20 |
Page 21 |
Page 22 |
Page 23 |
Page 24 |
Page 25 |
Page 26 |
Page 27 |
Page 28 |
Page 29 |
Page 30 |
Page 31 |
Page 32 |
Page 33 |
Page 34 |
Page 35 |
Page 36 |
Page 37 |
Page 38 |
Page 39 |
Page 40 |
Page 41 |
Page 42 |
Page 43 |
Page 44 |
Page 45 |
Page 46 |
Page 47 |
Page 48 |
Page 49 |
Page 50 |
Page 51 |
Page 52 |
Page 53 |
Page 54 |
Page 55 |
Page 56 |
Page 57 |
Page 58 |
Page 59 |
Page 60 |
Page 61 |
Page 62 |
Page 63 |
Page 64 |
Page 65 |
Page 66 |
Page 67 |
Page 68 |
Page 69 |
Page 70 |
Page 71 |
Page 72 |
Page 73 |
Page 74 |
Page 75 |
Page 76 |
Page 77 |
Page 78 |
Page 79 |
Page 80 |
Page 81 |
Page 82 |
Page 83 |
Page 84 |
Page 85 |
Page 86 |
Page 87 |
Page 88 |
Page 89 |
Page 90 |
Page 91 |
Page 92 |
Page 93 |
Page 94 |
Page 95 |
Page 96 |
Page 97 |
Page 98 |
Page 99 |
Page 100 |
Page 101 |
Page 102 |
Page 103 |
Page 104 |
Page 105 |
Page 106 |
Page 107 |
Page 108 |
Page 109 |
Page 110 |
Page 111 |
Page 112 |
Page 113 |
Page 114 |
Page 115 |
Page 116 |
Page 117 |
Page 118 |
Page 119 |
Page 120 |
Page 121 |
Page 122 |
Page 123 |
Page 124 |
Page 125 |
Page 126 |
Page 127 |
Page 128 |
Page 129 |
Page 130 |
Page 131 |
Page 132 |
Page 133 |
Page 134 |
Page 135 |
Page 136 |
Page 137 |
Page 138 |
Page 139 |
Page 140 |
Page 141 |
Page 142 |
Page 143 |
Page 144 |
Page 145 |
Page 146 |
Page 147 |
Page 148 |
Page 149 |
Page 150 |
Page 151 |
Page 152